بهرام صادقی در گفتگو با خبرنگار مهر، سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی را جز کانی ها دانست و گفت: سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی کانی های زیبا، خوش رنگ و شفاف دارای استحکام و دوام بالا و همچنین کمیاب و پاک هستند. البته ذائقه مشتری، مد و بازار را نیز به عنوان مولفه های تاثیرگذار در در این نوع سنگها باید مدنظر قرار گرفت.
وی با تاکید بر اینکه هر چه سنگهای قیمتی کمیاب تر باشند ارزش بیشتری دارند افزود: به عنوان مثال سنگ "عقیق" در هر جای ایران یافت می شود ولی کانی هایی مانند الماس در چند کشور خاص وجود دارد که همین امر باعث می شود ارزش آن بالاتر برود.
مسئول موزه علوم زمین سازمان زمین شناسی با بیان اینکه برخی از سنگهای قیمتی از این قاعده مستثنی هستند گفت : برخی از سنگهای قیمتی که منشاء زیستی دارند مانند مروارید، کهربا، عاج فیل و یا مرجان به دلیل تقاضای زیاد به عنوان سنگهای قیمتی معرفی شده اند.
صادقی به کاربردهای سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی اشاره کرد و یادآور شد: سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی در صنایع اپتیک در ساخت لنزهای میکروسکوپها استفاده می شوند. علاوه بر این عنصری مانند "برلیوم" که از کانی "بریل" (به عنوان یک کانی قیمتی) به دست می آید در صنایع نظامی کاربردهای فراوان دارد. همچنین الماس به دلیل سختی بالا (10) در تولید مته های حفاری استفاده می شود. کوارتز یا سیلیس در صنایع شیشه سازی کاربرد دارد.
تولید سنگهای قیمتی در آزمایشگاهها
صادقی با اشاره به استفاده از فناوری در حوزه سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی در دنیا به بیان بررسی وضعیت کشور در این زمینه پرداخت و خاطرنشان کرد: دلیل اینکه تاکنون ایران نتوانسته در سطح بین المللی حرفی برای گفتن داشته باشد این است که تاکنون علم وارد این حوزه نشده است این در حالی است که در بسیاری از کشورها با استفاده از فناوریهای نوین بسیاری از سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی چون الماس، یاقوت و زمرد را به صورت سینتتیک (مصنوعی) در آزمایشگاهها تولید و به بازارهای جهانی عرضه می کنند. این کشورها با استفاده از این فناوری ارزش افزوده زیادی را به دست آورده اند.
مسئول موزه علوم زمین سازمان زمین شناسی با اشاره تکنولوژیهای تولید سنگ در آزمایشگاهها به مهر گفت: همگان به طور تجربی یاد گرفته ایم که هر سنگی که شفاف و دارای رگه باشد سنگ اصل است ولی پیشرفتهای تکنولوژی ما را قادر ساخته است تا حتی رگه های داخل سنگ (اینکلوژن) را به صورت مصنوعی در سنگ ایجاد کنیم.
وی بزرگترین مشکل در زمینه شناسایی سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی را نداشتن دید ودانش علمی دانست و افزود: در این حوزه بیشتر نگاه بازاری وجود دارد که این امر سبب شده تا بیشتر اشخاصی که در این زمینه ادعای تخصص دارند حتی با تجهیزات پیشرفته نیز قادر به تشخیص سنگهای طبیعی و آزمایشگاهی نباشند.
وی بزرگترین مشکل در زمینه شناسایی سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی را نداشتن دید ودانش علمی دانست و افزود: در این حوزه بیشتر نگاه بازاری وجود دارد که این امر سبب شده تا بیشتر اشخاصی که در این زمینه ادعای تخصص دارند حتی با تجهیزات پیشرفته نیز قادر به تشخیص سنگهای طبیعی و آزمایشگاهی نباشند.
صادقی یادآور شد: به همین دلیل است که هیچ یک از گواهی ها و شناسنامه های تشخیص سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی که در موسسات داخل کشور صادر می شود در سایر کشورها (و حتی داخل کشور) معتبر نبوده و خیلی اوقات این امر باعث می شود که برای اطمینان از شناسایی سنگهای با ارزش بالا، نمونه ها به آزمایشگاهها و موسسات معتبر خارجی ارسال می شود.
دید تجاری به جای دید علمی به سنگ درمانی
مسئول موزه علوم زمین سازمان زمین شناسی به جنبه های درمانی سنگها اشاره کرد و به مهر گفت: همه سنگها و کانی ها دارای مولفه های نوری هستند که می شود با دستگاهها ثبت کرد. این مولفه ها گاه در درمان برخی از بیماریها موثر هستند.
این کارشناس سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی با تاکید بر اینکه اطلاعات موجود در زمینه سنگ درمانی بر اساس مطالعاتی است که در کشورهایی نظیر استرالیا، هند و برخی از کشورهای اروپایی انجام شده است گفت: آن طور که سنگ درمانی در کشور ما رایج است و به صورت اغراق آمیز در سطح جامعه شیوع پیدا کرده است در سایر کشورها مشاهده نمی شود.
صادقی با انتقاد از نبود نگاه علمی در حوزه سنگ درمانی اضافه کرد: سنگ درمانی ریشه های علمی دارد ولی در ایران به صورت علمی به آن توجه نشده است و تنها جنبه تجاری مورد توجه قرار گرفته و مطالبی که در این زمینه عنوان می شود بیشتر ترجمه نادرست از کتابهای کمتر معتبر خارجی است که اکثر آنها فاقد ویرایش علمی هستند. از این رو به خوبی این علم منتقل نشده و متاسفانه بی سامانی ها و حتی سوءاستفاده هایی را در این زمینه ایجاد کرده است به طوری که شک و شبهه هایی را باعث شده است.
کارشناس سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی با بیان اینکه تحقیقات علمی حتی در دانشگاههای کشور نیز وارد نشده است به مهر گفت: جواهر شناسی، گوهرشناسی و کانی شناسی در دانشگاهها باید به یک رشته جداگانه تدریس شود که این امر نیز نیاز به متخصصانی در این زمینه دارد از این رو نیاز است تا افرادی برای تربیت به خارج کشور اعزام شوند.
نظر شما