ازدواجهای فامیلی علت افزایش بیماریهای نادر ژنتیکی در ایران

به گزارش خبرگزاری مهر، دکتر محمد تقی اکبری گفت: در بیماریهای غیرشایع ژنتیکی، نقش ازدواجهای فامیلی بسیار مهم است اما در مورد بیماریهای شایع از جمله تالاسمی، ممکن است والدین هیچ نسبت فامیلی نداشته باشند ولی فرزند آنها به بیماری ژنتیکی مبتلا شود.

وی با بیان اینکه تالاسمی یکی از بیماریهای شایع ژنتیکی در ایران است، گفت: تالاسمی دارای یک کمربند است که این کمربند از شمال و شرق آفریقا تا آسیای جنوب شرقی را در بر می‌گیرد و این کمربند با کمربند مالاریا مطابقت دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس افزود: در این کمربند، افراد ناقل تالاسمی (افرادی که ژن معیوب تالاسمی را دارند اما بیمار نیستند) از این مزیت برخوردارند که نسبت به انگل مالاریا مقاوم هستند.

رئیس انجمن ژنتیک ایران با اشاره به اینکه حدود 20 هزار نفر در کشور به تالاسمی ماژور مبتلا هستند، گفت: همچنین بر اساس بررسیهای صورت گرفته تخمین زده می‌شود که بین 4 تا 5 درصد جمعیت ایران ناقل تالاسمی هستند.

وی افزود: به عبارتی دیگر از هر 20 نفر در ایران، یک نفر ناقل تالاسمی است.

این متخصص بیماریهای ژنتیک انسانی اظهارداشت: با توجه به اینکه به راحتی نمی‌توان تغییر در فرهنگ ازدواجهای فامیلی ایجاد کرد و کاری زمان بر محسوب می‌شود، مهمترین و موثرترین راه برای کاهش بیماریهای ژنتیک در کشور، انجام مشاوره‌های ژنتیک قبل از ازدواج است.

وی با بیان اینکه مشاوره‌های ژنتیکی در مقاطع مختلفی و عمدتا قبل از ازدواج و قبل از بارداری باید انجام شود، گفت: طی این مشاوره‌ها، شجره خانوادگی و خاندان زوجها و بیماریهای رایج در آنها مشخص و بررسی می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: طی این بررسی ها چنانچه خطر و احتمال ابتلای فرزند به بیمارهای ژنتیکی وجود داشته باشد، ژن‌های بیماری زا به طور دقیق بررسی می‌شود و در صورت بارداری تشخیص قبل از تولد برای آنها داده می‌شود.

رئیس انجمن ژنتیک ایران تصریح کرد: مهمترین توصیه ما برای کاهش بیماریهای ژنتیکی در کشور، تاکید بر انجام مشاوره‌های ژنتیکی قبل از ازدواج است. با انجام این کار زوج تحت نظر متخصص ژنتیک قرار می‌گیرد و در هر مرحله‌ای اقدامات لازم برای آنها انجام می‌شود.

به گفته این متخصص ژنتیک، بیماریهای ژنتیکی در هر کشور و هر منطقه‌ای متفاوت و تحت تاثیر پیشینه‌های تاریخی و سیر تکاملی آن جمعیت قرار دارد. در کشورهای اروپایی حدود چند صد سال است که ازدواجهای فامیلی صورت نمی‌گیرد و به همین علت بیماریهای ژنتیکی نادر، شیوع زیادی ندارد.

رئیس یازدهمین کنگره ژنتیک ایران گفت: هدف از برگزاری این کنگره، اشاعه دانش ژنتیک در کشور و تلاش برای ارتقاء این دانش با اجرای سیاستهای حمایت از متخصصین ژنتیک و جلب سیاستمداران برای توسعه این علم است.

همایش علمی انجمن ژنتیک ایران هر دو سال یکبار برگزار می‌شود که یازدهمین همایش آن اول خرداد همزمان با روز ایمنی زیستی به مدت سه روز در مرکز همایشهای بین‌المللی دانشگاه شهید بهشتی برگزار می‌شود.