نهادینه شدن اخلاق رسانه مستلزم آموزش است

پروفسور کلود کوکمن استاد ارتباطات و روزنامه‌نگاری دانشگاه ایندیانا در مورد این موضوع که آیا می‌توان ضوابط اخلاقی را برای حرفه روزنامه‌نگاری در نظر گرفت و در صورت امکان این ضوابط کدام هستند، به خبرنگار مهر گفت: مایل هستم با توجه تخصص خودم که عکاسی خبری هستم به این سؤال پاسخ دهم. عکاسان خبری درآمریکا از سال 1945 به بعد و پس از اینکه انجمن عکاسان مطبوعات بنا گذاشته شد، ضوابط اخلاقی را برای خود تعیین کردند.

وی افزود: این انجمن یک سازمان حرفه‌ای برای عاکاسان خبری و فیلمبردان است که بالغ بر 10 هزار عضو دارد.

وی تصریح کرد: نکته قابل توجه این است که این ضوابط اخلاقی در طول سالیان متمادی با توجه به نیازهای جدید این بخش تغییر کرده است.

مؤلف کتاب "تاریخ عکاسی" در ادامه افزود: همچنین تحولات تکنولوژیک یکی دیگر از عوامل تغییر این ضوابط بوده است. برای نمونه تأثیر تکنولوژی بر شیوه عکاسی از عوامل تغییر و تحول این ضوابط بوده است.

وی تصریح کرد: این ضوابط اخلاقی برای روزنامه‌نگاران الزام آور است و نقض این ضوابط باعث اخراج آنها می‌شود.

استاد پیشین دانشگاه پرینستون خاطر نشان کرد: یکی از مسایلی که باید در مورد ضوابط اخلاقی مد نظر داشت این است که این ضوابط آموزش داده شوند. ضوابط اخلاقی باید در میان طیف روزنامه‌نگاران به صورت امری جا افتاده درآید و روند اجتماعی شدن در این حوزه در میان روزنامه‌نگاران صورت گیرد.

وی خاطر نشان کرد: برای آموزش این ضوابط اخلاقی دانشگاه‌ها پیشقدم هستند. دانشجویان روزنامه‌نگاری باید با این ضوابط آشنا شوند و به آنها این اصول در قالب دوره‌های درسی آموزش داده شود.

رسانه باید در عین بی طرفی، نقادی را مورد توجه داشته باشد

وی در  مورد این سؤال که چگونه روزنامه‌نگار می‌تواند رسالت خود را به طور مستقل انجام دهد، خاطر نشان کرد: رسانه باید به طور بی طرف رفتار کند. اگر چه آرمان تعریف شده برای رسانه، بی طرف عمل کردن است. ولی شاهد هستیم این بی طرفی در مورادی نادیده گرفته می‌شود و برخی رسانه‌ها سخنگوی برخی جریانهای سیاسی هستند.

وی افزود: برای نمونه در امریکا رسانه‌هایی مانند FOX News مواضع محافظه‌کارانه داشته‌اند که این با مشی بی طرفی آنها در ناسازگاری است. یک مثال دیگر برای نقض این بی طرفی شبکه MSNBC  است که به طور مشخص مشی و اندیشه لیبرالها را پی‌گیری می‌کند.

استاد پیشین دانشگاه کنتاکی خاطر نشان کرد: برخی رسانه‌ها هم هستند که سعی کرده‌اند موازنه‌ای در ارائه دیدگاه‌های خود در مورد جریانات سیاسی ارائه دهند. آنها سعی کرده‌اند که منصف و بی طرف باشند.

وی افزود: برخی دیگر از رسانه‌ها با رعایت اصل انصاف سعی کرده‌اند که به جریان سیاسی خاصی نپردازند و آنها را مورد هجمه قرار ندهند. همچنین رسالت رسانه این است که در صورت تخلف به نقد جریانات سیاسی بپردازد و با نقادی خود، آگاهی رسانی کند. ولی برخی از رسانه‌ها به این رسالت بی توجه بوده‌اند. برای نمونه بسیاری از رسانه‌ها در زمان ریاست جمهوری جرج بوش، از جنگ عراق نقادی درستی انجام ندادند.

وی در پایان تصریح کرد: به نظر می‌رسد یکی از عواملی که رسانه و استقلال آن را تحت فشار قرار می‌دهد نیروهای اقتصادی هستند. در مقایسه با گذشته برخی موانع و محدودیتهایی که از طرف این نیروها اعمال می‌شد در دنیای مجازی کمتر شده است.