دکتر علی خرم در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه کنفرانس مرور NPTهر 5 سال یکبار در نیویورک برگزار می‌شود، تصریح کرد: کمیته مقدماتی هر سال تشکیل جلسه می‌دهد و نتایج این کمیته‌ها هر 5 سال یکبار در کنفرانس مرور NPTمورد بحث قرارمی‌گیرد.
وی با اشاره به نشستهای قبلی مرور NPTظرف 15 سال گذشته خاطرنشان کرد: از سال 1995 که NPTبه صورت نامحدود تمدید شد کشورهای غیرهسته‌ای متوجه شدند که فریب خورده‌ند بر این اساس در صدد برآمدند در کنفرانسهای مرور NPTنظرات خود را بازگو کنند.
این کارشناس مسایل بین‌المللی تاکید کرد: در سال 1995 از جمله شرایطی که برای تمدید نامحدود NPTتعبیه شد این بود که خاورمیانه عاری از سلاحهای هسته‌ای شود و همچنین کمیته خلع سلاح قدرتهای اتمی نیز فعالیت خود را آغاز کند، در حالی که این دو خواسته از سال 1995 تا کنون که 15 سال از آن می‌گذرد محقق نشده است.
وی ادامه داد: به موازات بی توجهی به این دو خواسته کشورهای غیرهسته‌ای اقدامات دیگری انجام شد که مورد نارضایتی کشورهای غیراتمی قرار گرفت از جمله اینکه در دوره ریاست جمهوری بوش در آمریکا سعی شد NPTسوراخ شود و در آن دو عامل مورد پیگیری قرار گیرد. یکی این بود که کشورهای غیرهسته‌ای از دسترسی به تکنولوژی هسته‌ای محروم شوند تا نتوانند خود را بالا بکشند و به عنوان مثال به حد و اندازه ژاپن برسند و همچنین اقدام دیگر در دوره بوش این بود برخلاف معاهده NPTامکان خروج کشورها از این معاهده را از بین ببرند.
خرم یادآور شد: براساس ماده 10 NPTاین حق به اعضا داده شده که در صورتی که نخواستند و یا احساس کردند یکی از مواد معاهده NPTدر راستای منافع ملی‌شان نیست و منافع ملی آنها را خدشه دار می‌کند از NPTخارج شوند.
وی با تاکید بر اینکه در 15 سال گذشته این چالشها بین کشورهای غیرهسته‌ای و هسته‌ای وجود داشته اما قدرتهای اتمی عمدتاً پشت آمریکا پنهان شده بودند و آمریکا در راس قرار گرفته بود، تصریح کرد: بر این اساس دولتهای کشورهای غیرهسته یا به نوعی سرخوردگی دچار شدند و به همین دلیل کشورهای غیرمتعهد و غیرهسته‌ای اعلام کردند که هیچ طرح جدید و دخل و تصرف جدید درNPTرا نمی‌پذیرند و اگر چنین تصمیماتی اتخاذ شود مخالف نظرات آنان است.
این کارشناس مسایل هسته ای با اشاره به روی کار آمدن اوباما در آمریکا گفت: اوباما سال گذشته در پراگ صحبت از جهان عاری از سلاح هسته‌ای کرد که این اظهارات خون جدیدی در بدن NPTبه شمار می‌رود و به همین دلیل کمیته‌های مقدماتی مرور NPTسال گذشته این بحث را دنبال کردند که آیا اراده‌ای پشت شعار رئیس جمهور آمریکا قرار دارد یا خیر؟
وی اضافه کرد: اظهارات اوباما فرصتی برای کشورهای غیرهسته‌ای ایجاد کرد که با احتیاط و نه با اعتماد به عملکرد کشورهای هسته‌ای نگاه کنند و می‌توان گفت اظهارات رئیس جمهور آمریکا سوسوی امیدی در کشورهای غیرهسته‌ای به وجود آورد تا شاید خلاء های NPT یعنی خلع سلاح هسته‌ای و ایجاد خاورمیانه عاری از سلاحهای هسته‌ای جبران شود.
خرم در ادامه اظهار داشت: باید منتظر ماند و دید که آیا اوباما به وعده خود برای خلع سلاح عمل می‌کند یا اینکه با کاهش موشکها می‌خواهد گفته خود را توجیه کند و همچنین آیا ایالات متحده حاضر است برای تشکیل خاورمیانه عاری از سلاحهای هسته‌ای به رژیم صهیونیستی فشار بیاورد یا خیر؟
وی کنفرانس مرور NPTرا صحنه آزمایشی برای آمریکا توصیف کرد و گفت: در پایان ماه می که کنفرانس مرور NPTخاتمه خواهد یافت می توان ارزیابی کرد که آیا آمریکا توانسته اعتماد جهان را جلب کند یا اینکه سخنان اوباما مبنی بر خلع سلاح هسته ای تنها لفاظی و تعارف بوده است.
نماینده پیشین جمهوری اسلامی ایران در کمیته خلع سلاح سازمان ملل ادامه داد: این که کشورهای غیرهسته‌ای با پیشنهادات جدید و در سطح مناسب در کنفرانس مرور NPTدر نیویورک حضور می‌یابند نشان می‌دهد که این کشورها کمربندهای خود را سفت کرده‌اند که از یک سو هیچ دخل و تصرفی در NPTرا نپذیرند و از طرف دیگر خلع سلاح و جهان عاری از سلاح هسته‌ای را دنبال کنند.
وی با اشاره به اینکه برخی از عنوان بازنگری برای کنفرانس مرور NPTاستفاده می‌کنند یادآور شد: استفاده از عنوان بازنگری برای این کنفرانس غلط است و حتی از نظر بار حقوقی نیز به ضرر ماست و نام این کنفرانس مرور است و بازنگری در NPTکنفرانس دیگری است و نباید به کنفرانسهایی که 5 سال یکبار بر گزار می شود عنوان بازنگری اطلاق کرد.
خرم در پاسخ به این سئوال که اگر قدرتهای هسته‌ای بخواهند خروج از NPTرا ممنوع کنند واکنش کشورهای عضو به چه صورت خواهد بود گفت: از نظر سیاسی کشورهای غیرهسته‌ای و فعال در زمینه انرژی صلح آمیز هسته‌ای مثل ایران، آرژانتین، برزیل و مصر و ... این اقدام را نخواهند پذیرفت اما از نظر حقوقی نیز باید توجه داشت که هر دخل و تصرفی در معاهدات بین‌المللی می‌بایست به تصویب مجالس کشورهای عضو برسد.
وی تاکید کرد: ممنوعیت خروج از NPTو دیگر دخل و تصرفات در این معاهده قطعاً به تصویب مجالس کشورهای ذکر شده نمی‌رسد و اگر کشورهای هسته‌ای بخواهند این مسیر را دنبال کنند تعداد اعضای NPTاز همین تعداد 184 کشور فعلی کاهش خواهد یافت و این خطر معاهده NPTرا تهدید می‌کند.
خرم در خاتمه گفت: جمهوری اسلامی ایران نیز مثل دیگر اعضای NPTحق دارد هر نوع دخل و تصرف در NPTرا از تصویب مجلس بگذراند و مجلس نیز اختیار دارد این دخل و تصرفات را تصویب نکند که در این صورت ایرانی که تا کنون عضو متعهد NPTبوده به خاطر اقدامات کشورهای هسته‌ای مجبور خواهد شد در صورت عدم تصویب دخل و تصرفات در NPTعضویتش در این معاهده را معلق کند.
نظر شما