به گزارش خبرگزاری مهر، پس از بیش از 130 ماموریت طی 30 سال، سازمان ناسا در حال آماده سازی شاتلهای خود برای انجام آخرین پرواز فضایی است، زمانی که اندیور ردیاب ذره ای 1.5 بیلیون دلاری طیف سنج مغناطیسی آلفا را به ایستگاه بین المللی فضایی انتقال خواهد داد.
"راجر لانیوس" از کارمندان ارشد پروازهای انسانی موزه ملی هوا و فضای اسمیتسونیان می گوید: "به طور قطع اکنون زمان آن فرا رسیده است تا این فضاپیماها با احترام و به شایستگی بازنشسته شوند آنها به خوبی خدمت کرده اند اما اکنون فرسوده شده اند و زمان جایگزینی آنها فرا رسیده است."
با توجه به پایان قریب الوقوع دوره فعالیت شاتلهای ناسا نشریه ان بی سی نگاهی به گذشته داشته و با بررسی 30 سال فعالیت شاتلهای ناسا گزارشی را از خاطره انگیزترین لحظات به جا مانده از ماموریت شاتلهای ناسا منتشر کرده است.
سال 1972: برنامه شاتل مورد تایید قرار گرفت
با رو به پایان گذاشتن برنامه ماه آپولو، ریچارد نیکسون در ملاقاتی با جیمز فلچر رئیس ناسا در تاریخ 5 ژانویه 1972 موافقت خود را با برنامه ای که در آن زمان سیستم حمل و نقل فضایی خوانده می شد، اعلام کرد. قرار بود طی این برنامه وسایل نقلیه فضایی با توانایی حرکت سریع میان زمین و مدار یا همان شاتلها ساخته شوند. مشکلات تکنیکی از قبیل ساخت سیستمی که بتواند وسیله نقلیه بالداری را به مدار زمین پرتاب کند، فرود این وسیله نقلیه مانند یک هواپیما بر روی فرودگاه، ساخت لایه محافظتی حرارتی و دیگر موارد مراحلی بودند که برای قابل استفاده بودن و استفاده مکرر از شاتلها بر سر راه ناسا قرار داشت.
سال 1981: اولین پرواز مداری شاتلها انجام می گیرد
ساعت 7 بامداد روز 12 آوریل سال 1981 فضانوردان "جان یانگ" و "باب کریپن" به همراه شاتل فضایی کلمبیا از پایگاه فضایی کندی ناسا به منظور انجام اولین پرواز مداری به فضا فرستاده شدند. به گفته لانیوس پس از 6 سال منفعل بودن آمریکا در پروازهای فضایی، ناسا به همراه شاتلهایش بازگشتی کاملا متفاوت داشت، وسایل نقلیه ای که بیشتر به هواپیما شباهت داشتند تا راکتهای فضایی و از قابلیت استفاده مجدد برخوردار بودند.
سال 1982: اولین ماموریت عملیاتی انجام می گیرد
در این سال شاتل کلمبیا به همراه سرنشینانش دو ماهواره ارتباطاتی را به مدار انتقال داد. این ماموریت از 11 نوامبر 1982 آغاز شده و در 16 نوامبر به پایان رسید.
سال 1983: فضا در دسترس همه قرار می گیرد
زمانی که در 18 ژوئن 1983 شاتل چلنجر به فضا پرتاب شد، "سلی راید" اولین فضانورد زن را به همراه خود برد. دو ماه پس از آن در 30 آگوست همان سال "گویون بلوفورد" به اولین آفریقایی- آمریکایی در فضا تبدیل شد به این شکل فضانوردان در میان قشرهای متنوعی پراکنده شدند که این تنوع به لایه های بین المللی نیز نفوذ کرد.
سال 1984: اولین راهپیمایی فضایی بدون محدودیت انجام می گیرد
"بروس مک کندلز" به همراه "رابرت استوارت" در فوریه سال 1984 بدون استفاده از هرنوع طناب نجات یا هدایت کننده ای، خارج از شاتل چلنجر در فضا معلق شده و به اولین قمرهای مصنوعی انسانی تاریخ تبدیل شدند.
سال 1986: سال سیاه انفجار چلنجر
28 ژانویه سال سیاه 1986 تمامی هفت سرنشین شاتل فضایی چلنجر، زمانی که شاتل 73 ثانیه پس از بلند شدن از پایگاه فضایی کندی منفجر شد، جان خود را از دست دادند. در صورتی که این حادثه دردناک نقطه قوتی نیز داشته، این نقطه می تواند درک ناسا از توانایی ها و ناتوانایی های شاتلهایش باشد. پس از این حادثه تلخ ناسا تغییرات زیادی را در سیستم شاتلهایش به وجود آورد و بسیاری از قطعات از جمله تقویت کننده راکت را در آنها جایگزین کرد.
سال 1989: ماهواره ها با اهداف علمی در مدار قرار می گیرند
برنامه شاتلهای ناسا به تدریج منجر به مستقر شدن ماهواره ها و فضاپیماهای متعددی با هدف انجام مطالعات علمی در مدار زمین شد، از مهمترین پدیده ها در این دوره پرتاب کاوشگر ماژلان ونوس از شاتل آتلانتیس در چهارم می 1989 و کاوشگر سیاره مشتری گالیله در 18 اکتبر همان سال بوده است. کاوشگر ماژلان در سال 1994 با اتمسفر سیاره زهره برخورد کرد و کاوشگر گالیله در سال 2003 در اتمسفر مشتری متلاشی شد.
سال 1990: هابل به فضا می رود
پس از سالها برنامه ریزی شاتل فضایی دیسکاوری در تاریخ 24 آوریل سال 1990 تلسکوپ فضایی هابل را به همراه خود به فضا برد و آن را در مدار زمین مستقر کرد. طی 20 سال گذشته چندین ماموریت تعمیراتی به سوی این تلسکوپ انجام گرفته است که آخرین آن در سال 2009 بوده و طی آن هابل به ابزاری در سطح جهانی تبدیل شد که خدمات علمی آن برای چند صد سال آینده فراموش نخواهند شد.
سال 1995: آتلانتیس به دیدار "میر" می رود
تصمیم به مشارکت با روسی ها پس از جنگ سرد در دهه 1990 پدیده ای مهم بود که در راستای آن در ژوئن 1995 شاتل آتلانتیس برای اولین بار در ایستگاه فضایی میر پهلو گرفت. سه سال بعدی برنامه میر-شاتل 11 پرواز شاتل و حضور هفت فضانورد آمریکایی در ایستگاه میر را به همراه داشت.
سال 1998: اولین دیدار با ایستگاه فضایی بین المللی
مشارکتهای بین المللی برای ساخت ایستگاه بین المللی فضایی ادامه پیدا کرد و شاتلها ده ها پرواز را به منظور انتقال اتاقکها، تجهیزات و نیروی انسانی به سوی این لابراتورا مدارگرد انجام دادند. زمانی که شاتل اندیور در دسامبر سال 1998 اتاقک "یونیتی" را به ایستگاه انتقال داده و آن را به اتاقک "زاریا" اتصال داد، سرهم بندی قطعات ایستگاه در حال انجام بود.
سالهای 2003 تا 2005: سالهای مصیبت و جبران
دومین فاجعه برنامه شالهای ناسا با متلاشی شدن شاتل کلمبیا در اول فوریه سال 2003 به خود شکل گرفت. ناسا برای بازبینی این فاجعه و ترمیم اختلالی که منجر به وقوع این حادثه شده بود، یک سال و نیم زمان صرف کرد. با پرتاب شاتل دیسکاوری در 26 جولای سال 2005 پروازهای شاتلهای ناسا از سر گرفته شدند. زمانی که طی این پرتاب قطعه ای بسیار ریز از شاتل جدا شد، ناسا برای یک سال دیگر پرواز شاتلها را به تعویق انداخت. دیسکاوری پس از اینکه مطالعات ناسا برای اطمینان حاصل کردن از ایمنی شاتلها به پایان رسید، دومین پرواز احیای برنامه شاتلها را در سال 2006 انجام داد.
سال 2007: حضور اولین معلم در فضا
"بابارا مورگن" در آگوست سال 2007 به اولین معلمی تبدیل شد که تا به حال در فضا حضور داشته است. وی جایگزین فضانورد معلم "کریستا مک آلیف" بود که در سانحه چلنجر جان خود را از دست داده بود. مورگن طی سفرش به فضا گفت: "من از زمان وقوع حادثه چلنجر هر روز به کریستا و دیگر سرنشینان چلنجر فکر می کنم. امیدوارم آنها بدانند که اینجا در کنار ما و در قلب ما هستند."
نظر شما