چالش‌ها و مشکلات کم آبی در قم بررسی شد

به گزارش خبرنگار مهر در قم، این همایش از ساعت 9 صبح چهارشنبه در تالار شیخ مفید دانشگاه قم آغاز بکار کرد.

دبیر علمی همایش چالش‌های آب استان قم هدف اصلی برگزاری این همایش را بررسی علمی عبور از بحران آب با بهره‌‌گیری از نظرات علمی جوانان و نخبگان کشور عنوان کرد و افزود: مقالات علمی که به دبیرخانه این همایش ارسال شدند دارای توانمندی و ظرفیت بالایی هستند که 10 مقاله دارای عنوان جایگاه آب در اسلام و بالغ بر 20 مقاله در موضوع فاضلاب و پساب هستند.

دکتر امیر علیخانی افزود: طبق بررسی‌های انجام شده 70 درصد مقالات ارسالی می‌توانند کمک موثری به عبور استان از بحران کم آبی پیش رو کنند.

وضعیت آب قم نامطلوب است

استاندار قم در این همایش با اشاره به کمبود منابع آبی در این استان گفت: سالی که در پیش رو هست برای قم سالی بحرانی خواهد بود.

حجت‌الاسلام محمدحسین موسی‌پور اظهار داشت: میانگین بارش در استان قم 100 میلی‌متر از میانگین کشور پایین‌تر است که به 113 میلی‌متر رسیده و در حال حاضر نیز وضعیت کاملا بحرانی است.

وی با اشاره به کاهش منابع آب سد 15 خرداد ادامه داد: هر چند مسئولین استان به صورت جدی وارد صحنه شده‌اند تا مشکلات را مردم احساس نکنند اما باید اعلام کرد تابستانی بحرانی و سخت را در قم پیش‌رو داریم.

موسی‌پور با اشاره به ساخت بند‌های مختلف در بالا دست رود‌خانه‌های قره‌چای و قمرود خاطرنشان کرد: به دلیل این ساخت و سازهای نامناسب، 400 میلیون لیتر ورودی آب به این رودها کاهش یافته است و با پایین رفتن سطح آب‌های زیرزمینی و هجوم حوزه‌های آب شور به منابع آبی، کیفیت آبهای زیر سطحی در حال کاهش است که این موضوع خطر مهمی است که قم را تهدید می‌کند.

متوسط آب مصرفی کشور باید به متوسط آب مصرفی قم نزدیک شود

معاون اول رئیس جمهور نیز در این همایش با بیان اینکه ثروتمندان ما در شمال تهران از آب که از نفت گرانقدرتر است استفاده‌های بیهوده‌ای همچون پرکردن استخرهایشان و شستن ماشین‌هایشان می‌کنند، گفت: دولت تا امروز کمکی را به عنوان یارانه صرف اسرافگرانی کرده که فاقد ارزش هستند.

محمدرضا رحیمی با بیان اینکه امروز به اندازه کل بودجه کشور یارانه پرداخت می‌کنیم، گفت: البته برخی برای شرکت‌هاست که ربطی به دولت ندارد، از 50 درصد آنچه که در بخش آب و فاضلاب دولت سرمایه‌گذاری کرده است به عنوان یارانه در دست مردم و سازمان‌ها مانده است.

رحیمی با بیان اینکه متوسط آبی که در قم در بخش شرب و غیر شرب مصرف می‌شود به اندازه نصف میانگین کل کشور است، گفت: باید مردم سراسر کشور همانند مردم قم از اسراف دست بردارند و متوسط مصرف آب را در قم در نظر بگیریم.

معاون اول رئیس جمهور تصریح کرد: این چالش باید به ما بیاموزد که در آینده ایران چه کنیم یا چه کاری انجام دهیم.

وی با تاکید بر اینکه باید شکر نعمت را به جای آوریم گفت: آنکه شکر نعمت به جای نمی‌آورد نمی‌فهمد و به خاطر نافهمیشان سرزنش می‌شوند اما ما در مکتبی هستیم که این را می‌فهمیم. باید از هر قطره آب پاسداری کنیم وگرنه جریمه می‌شویم.

ایران قدرتمندترین کشور در مصرف آب

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران نیز با بیان اینکه تنها یک سوم متوسط بارندگی جهانی در ایران روی می‌دهد اظهار داشت: میزان تبخیر آب در ایران به نحوی است که 70 درصد از حجم آب کشور تبخیر می‌شود بنابراین ایران در رده کشورهای کم آب دنیا قراردارد.

الماسوندی با اشاره به اینکه ایران از قدرتمندترین کشورهای جهان در بخش استفاده از سایر منابع به خصوص منابع آبی است گفت: سالانه 97.4 دهم میلیارد متر مکعب در کشور مصرف می شود که از این میزان 88.7 دهم میلیارد متر مکعب یعنی در حدود 90 درصد از منابع آبی کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود.

وی در این خصوص ادامه داد: با وجود مصرف بالا در بخش کشاورزی راندمان کشوری33 درصد است که لزوم توجه جدی در خصوص اصلاح الگوی روش های آبیاری را در این بخش می‌طلبد و میزان آب مصرفی کشور 7.6 میلیارد متر مکعب در بخش شرب و 2.5 میلیارد متر مکعب در بخش صنعت (برابر با یک دهم سهم متوسط مصرف در بخش صنعت کل جهان) مورد استفاده قرا ر می‌گیرد.

محدودیت منابع آبی یک چالش جهانی است

معاون آب و خاک وزیر جهاد کشاورزی نیز بر لزوم بهینه سازی روشهای آبیاری در بخش کشاورزی تاکید کرد و افزود: 92 درصد اراضی کشاورزی کشور وابسته به کشت آبی است.

سید رحیم سجادی بحث چالش آب را تنها مختص به قم ندانست و افزود: محدودیت منابع آبی و مصرف فزاینده آن از سوی دیگر چالش آب را به یک چالش جهانی تبدیل کرده است که مقابله با آن راهکارهای بهینه مصرف آب و لزوم استفاده از روش های نوین در بخش کشاورزی را می‌طلبد.

معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه سیستم‌های پایدار منابع آبی باید به گونه‌ای طراحی و مدیریت شود که به نیازهای جامعه در حال حاضر و در آینده پاسخ دهد، افزود: اهداف وزارت جهاد کشاورزی ضمن دنبال کردن این امر افزایش بهره‌وری آب و حفاظت کیفی و کمی آن در بخش کشاورزی است.

جیره‌بندی آب آخرین راهکار مقابله با بحران کم‌آبی است

مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور با اشاره به برنامه جامع مدیریت تقاضا گفت: در برنامه‌های گذر از بحران علاوه بر لزوم تامین آب مورد نیاز٬ ضروری است برای کاهش مصارف آب و کاهش تلفات آب برنامه‌ریزی شود که این موضوعات در برنامه جامع مدیریت بهینه و مدیریت تقاضای آب می‌گنجد.

مهندس سید مهدی ثمره هاشمی اضافه کرد: برای دستیابی به این اهداف می‌توان با  چهار گزینه افزایش آب در دسترس، کاهش مصرف آب در دسترس، کاهش مصارف آب و تقلیل تلفات آب و اجرای کلیه روش‌ها به اهداف مورد نظر دست یافت.

وی استفاده از مصالح مناسب در اجرای بخش‌های مختلف، بهبود کیفیت تعمیرات، نشت‌یابی فعال، مدیریت اتفاقات و حوادث، مهندسی مجدد شبکه‌های توزیع آب و افزایش سرعت عملیات تعمیرات را از عوامل کاهش هدر رفت واقعی آب عنوان کرد و اظهار داشت: حمایت دولت از تولیدکنندگان در راستای تولید تجهیزات کاهنده و تولید محصولات کم مصرف آب و اعطای یارانه و وام جهت خرید این لوازم توسط مشترکین به ویژه برای مناطق مواجه با بحران و کم آبی به عنوان ضرورت محسوب می‌شود که نیاز به مصوبه هیئت وزیران است.

مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور در مورد راهکارهای اجرایی برای مقابله با بحران کم آبی گفت: اجرای برنامه‌های تامین آب با استفاده از دستگاه‌های آب شیرین کن، برنامه‌های جمع‌آوری آب باران و بهره‌گیری از آن جهت مصارف مختلف، جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب‌های خانگی و صنعتی و استفاده مجدد آن، بهره‌گیری از تجارب موجود در کشور و نتایج طرح‌های تحقیقاتی از جمله این راهکارهاست و جیره‌بندی آب نیز به عنوان آخرین راهکار مطرح است.

معرفی برترین‌ها

در این همایش علمی 12 مقاله با موضوع بررسی مسائل مربوط به آب استان قم از مجموع 150 مقاله ارسالی ارائه شده است.

در پایان این همایش با حضور مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور و استاندار قم از برترین‌های آثار ارسالی با اهدای جوایزی قدردانی شد.دکتر ترابی، خبری‌زاده، فتاحی، یغمایی، یوسف‌پور، کاظمی، باعقیده و فتحی‌مقدم از جمله پژوهشگرانی بودند که آثار آنها در همایش چالش آب استان قم حائز رتبه‌های برتر شدند.