نتايج پژوهش هاي علمي بايد به عمل تبديل شوند // استادان نبايد كارشناس مقاله نويسي باشند

دكتر محمد باقر منهاج در گفت و گوي اختصاصي با خبرنگار گروه دانشگاهي "مهر" افزود: تبديل دانش به تجارت از ديدگاه سه اردوگاه فرضي بررسي مي شود. استاد رياضي به عنوان مسئول اولين اردوگاه، استاد كنترل مسئول دومين اردوگاه و يك فرد تجاري و صنعتي به عنوان مسئول سومين اردگاه در اين مدل مطرح مي شوند. هر سه نفر ذكر شده به صورتي مجزا به پروسه علمي نگاه مي كنند. استاد رياضي به بخش رياضي و محاسبات پروژه مي پردازد و آن را تحليل مي كند، استاد كنترل به كنترل قسمت هاي مختلف و سيگنالها مي پردازد.  وي بررسي مي كند كه محاسبات انجام شده دقيق و قابل استناد هست و قابليت تجاري شدن را دارد يا خير. در واقع استاد رياضي به علم نگاه مي كند و ديد استدلالي دارد ولي ديدگاه فرد كنترل متفاوت از اوست. رياضيات و علم ملكه ذهن شخص كنترل كننده نيست ولي اين موضوع كه پروژه فاكتورهاي لازم براي تجاري شدن را داشته باشد، براي وي مهم است. اما فرد تجاري كه سومين اردوگاه را اداره مي كند، فقط ديد تجاري دارد. تمام دغدغه اين فرد اين است كه ببيند اين پروژه چقدر برايش تمام مي شود، براي اجراي علمي پروژه چقدر زمان لازم است، آيا سوددهي لازم را دارد يا سود بيشتر در همان علوم قديم است. بنابراين نگاه او در موضع سود دهي و حفظ بازار است. اگر سوددهي لازم را داشته باشد به طور حتم براي محقق خرج مي كند.

دانشمند برتر سال 2004 تصريح كرد: براي محقق دانشگاهي اين مهم است كه خود را به روز نگه دارد، مطابق علم روز دنيا فعاليت كند و زايش علمي جديد در درون خود داشته باشد. به عنوان مثال پروفسور زاده سالها پيش محاسبات فازي را بنها نهاد. وي در مقابل محاسبات سخت، محاسبات نرم را مطرح كرد و در سال 1965 در آمريكا مقاله اي پيرامون اين مسئله منتشر كرد. با اينكه اين مقاله در آمريكا به چاپ رسيده بود، آمريكايي ها بحث علمي پروفسور زاده را نپذيرفتند. مقاله دكتر زاده وارد كشورهاي ديگر چون ژاپن شد. ژاپني ها كه برعكس دنياي علم، روي موضوعات علمي بيش از حد ريز نمي شوند، نتايج علمي پروفسور زاده را به كار بردند و براي آن بودجه هم تعريف كردند. سپس در انگلستان اين مقاله به صورت عملي پياده شد (در سال 1974). انگليسي ها و ژاپني ها از نتايج اين مقاله نهايت استفاده را بردند. آمريكايي ها بعد از بيست سال اين مقاله را در كشور خود پياده كردند.

وي افزود: بنابراين طبيعي است كه بين يافته هاي علمي و صنعت فاصله اي زماني وجود داشته باشد. كار علمي جديد شايد سال ها از ارائه آن بايد بگذرد تا صنعتگران آن را به صورت عملي در صنعت پياده سازند چون براي پياده سازي علوم جديد بايد بطلان، صحت يا سقم آنها مشخص شود. البته اينكه سرعت تبديل علوم جديد به صنعت چقدر بايد باشد نكته مهمي است كه بايد مورد بحث قرار گيرد.

دكتر محمد باقر منهاج تصريح كرد: نكته ديگر اين است كه آيا استاد فقط كارشناس مقاله نويسي است. در زمان گذشته دغدغه استاد فقط همين بوده است. او فقط بايد مقاله نويسي مي كرد. اما امروزه زمان فرق كرده است. در دوره جديد بايد حس كنيم زايش علمي جديد داريم. كار دانشگاه ها علاوه بر مقاله نويسي بحث تجربي و آزمايش پروژه ها نيز هست و اساتيد ضمن اينكه به توليد مقالات علمي مي پردازند، آنها را در دانشگاه خود، به بوته آزمايش و عمل مي گذارند. بنابراين توليد علم و تبديل علم به نوآوري بايد همزمان و همراه هم صورت گيرد. اما اينكه كدام پروژه زودتر تجاري شود شود بستگي به نيازهاي موجود در جامعه دارد و در واقع اين جامعه است كه اين اولويت را ديكته مي كند.

عضو هيئت علمي دانشگاه امير كبير افزود: مسولان كشور بايد براي اينكه فاصله نتايج مقالات علمي و عمل آنها را كاهش دهند بايد تصميمات جديدي اتخاذ كنند. راهي ايجاد كنند كه صنايع به همكاري با دانشگاه ها و همزماني با علوم جديد راغب شوند. آمريكا سالها پيش براي ايجاد چنين انگيزه اي در بين صنايع، قانوني را ايجاد كرد. طبق اين قانون صنايعي كه با دانشگاه ها همكاري علمي داشتند، از ماليات معاف مي شدند. اين مكانيسم باعث شد دانشگاه و صنعت به هم متصل شوند. نتايج اينگونه هماهنگي ها را در پيشرفت جامعه علمي و صنعتي آمريكا مشاهده مي كنيم.

وي در پايان تصريح كرد: دانشگاه اردوگاه آكادميك است و بايد دنبال افزايش علوم جديد باشد و هيچگونه محدوديتي نبايد در توليد علم و دستيابي به علوم جديد در دانشگاه ها وجود داشته باشد. حتي بايد سعي كنيم دانشگاه هاي ما بين المللي شوند. مثل دانشگاه جندي شاپور سابق كه بين المللي بود و دانشجويان كشورهاي مختلف در آن دانشگاه به تحصيل مشغول بودند. اين روابط بين المللي سبب مي شود ارتباط با دانش نوين راحت تر صورت گيرد.