مدرس باید باور کند‌ که بخشی از حقیقت در اختیار دانشجوست

دکتر سروش دباغ در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد اینکه تواضع فکری مدرس با چه شرایطی محقق می‌شود؟ گفت: تواضع فکری مدرس وقتی محقق می‌شود که مدرس واقعاً بر این باور باشد که کسی که مخاطب او است و پرسشهایی مطرح می‌کند بخشی از حقیقت را در اختیار دارد.

وی افزود: تواضع فکری یعنی اینکه من واقعاً باور داشته باشم که ممکن است سخنان من موجه نباشند و در ادله‌ای که له مدعیاتم اقامه می‌کنم یا نکاتی را که در مقام تقریر و تنسیق و بسط آموزه‌های فلان متفکر یا جامعه‌شناس یا فیلسوف می‌گویم ممکن است خلط و خطایی رخ داده باشند. اگر این امور واقعاً نهادینه شده باشند و به صورت ملکه در فرد پدید آمده باشند آن وقت می‌شود گفت که تواضع پیشه کرده و متواضع است. البته تعارفات وصفی و اینکه بگوییم شما مقدم‌تر از من هستید یا اینکه بگذاریم طرف حرفش را بزند برای اینکه دلش خوش باشد به طور قطع اینها نسبتی با تواضع ندارند.

این محقق و پژوهشگر درادامه افزود: در حقیقت تواضع فکری مدرس وقتی صورت می‌گیرد که من باور داشته باشم که نزد رقیب یا مخاطب من یا مستمعین من امری است که ممکن است نزد من نبوده و مهم این است که ما تقریر حقیقت بکنیم و بر اثر تعاملی که با یکدیگر می‌کنیم به سر منزل مقصود نزدیک بشویم.

دباغ در مورد اینکه چرا مبانی نظری اخلاق تدریس مورد توجه ما قرار نمی‌گیرند؟ نیز گفت: به این خاطر که به دیالوگ به معنای حقیقی و فلسفی کلمه توجه نداریم. در اخلاق باور ما باید بین آن انگیزه و انگیخته تفکیک کنیم. اما اگر به جای اندیشه‌خوانی یا بحث و فحص نظری درباب مدعیات به انگیزه‌خوانی روی بیاوریم آن وقت از اخلاق باور عدول کرده‌ایم.