فلسفه دین در ایران‌زمین متناسب با مسائل فرهنگی پیش نرفته است

دکتر سید یحیی یثربی در گفتگو با خبرنگار مهر درمورد این‎که وضعیت فلسفه دین در ایران نسبت به فلسفه‏های مرتبه دوم دیگر بهتر است. اگر این نظر را قبول دارید دلیل آن‎را چه می‎دانید گفت: وضع فلسفه دین ما از فلسفه‏های دیگر بهتر نیست بلکه بدتر است. اگر چه ترجمه‏ها و مقالات بیشتری دراین زمینه داریم. در فلسفه دین ما کارکرده‏ایم ولی درست کار نکرده‏ایم. کاری که در فلسفه دین کرده‏ایم آن است که مطالب و مسائل تحریف شده وارد حوزه اسلامی خودمان کرده‎ایم.

وی افزود: عده‏ای با بورس به خارج رفتند و با فلسفه دین غرب آشنا شدند و برگشتند و همانها را روی اسلام پیاده کردند. شما کافی است که سرفصلهای رشته‏هایی که باز کرده‏اند در نظر بگیرید. اینها همه همان مسائل مسیحی است؛ نظیر گوهر و صدف، قرائت پذیری متون، زبان دین یا مسائلی از قبیل کثرت‌گرایی دینی اینها را جزو مسائل ما کردند در حالی که در اسلام ما این مفاهیم را نداریم.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: بنابراین چون مدیریت علمی نداریم ما نه تنها کاری نکرده‎ایم بلکه با کارهای انفرادی کار را خرابتر کرده‎ایم. بنابراین وضع فلسفه دین نسبت به فلسفه‏های دیگر در ایران بهتر که نیست به کنار آشفته‏تر و آلوده‎تراست.

یثربی در مورد این‏که چه موضوعاتی در فلسفه دین هم‌اکنون بیشتر مورد نیاز فضای فرهنگی-معرفتی ماست هم گفت: باید به معرفی درست اسلام بپردازیم. ما نباید از گوهر و صدف که پناهگاهی برای ادیان غیرعقلانی و تحریف شده است و از کثرت‌گرایی و قرائت متون حرف بزنیم.

وی افزود: بیاییم ببینیم اصلاً بشر به دین احتیاج دارد یا نه، و اگر دارد به کدام دین احتیاج دارد و چه دلیلی بر حقانیت فلان دین داریم. ما اینها را رها کرده‏ایم درحالی‌که اسلام به‌وسیله اینهاست که می‏تواند برتری خودش را مطرح کند. بنابراین ما فلسفه دی‌نمان را باید در جهت اسلام تنظیم کنیم و نه با الگوی غربی که در جهت مسیحیت غیرعقلانی است. یکی از مسائل مهم غربی‏ها همین جدایی حوزه عقل از حوزه ایمان است در صورتی‌که یکی از مسائل مهم اسلام جدا نبودن حوزه عقل از حوزه ایمان است.

این محقق و پژوهشگر درباره آینده فلسفه دین در ایران نیز اظهارداشت: رک و بدون تعارف می‏گویم آن‌وقتی که اعلام شد نوآوری و نظریه پردازی، یک نامه سرگشاده نوشتم و گفتم اگر با همین عوامل می‏خواهید کار کنید بدون شک برای یک عده‏ای نان در می‎آید اما برای جامعه فرهنگی ما آب در نمی‏آید. در فلسفه دین هم اگر بر همین منوال پیش برویم عده‏ای فوق‌لیسانس و دکترا و پول رساله و مقاله می‎گیرند و برای عده‏ای نان در می‏آید ولی آب برای اسلام و مسلمین در نمی‏آید.