اولین شرط تشکیل جامعه سالم دوری از دشمنی و بدبینی است

به گزارش خبرنگار مهر در قم، آیت الله محمد تقی مصباح یزدی شامگاه چهارشنبه در ادامه سلسله نشست‌های شرح خطبه فدکیه که در دفتر مقام معظم رهبری برگزار شد با بیان این که از دیدگاه اسلام، جامعه سالم در سعادت افراد نقش مهمی دارد اظهار داشت: اولین شرط اجتماع سالم آن است که افراد نسبت به هم دشمن نبوده و روحیه بدبینی نسبت به یکدیگر نداشته باشند، چرا که این امر موجب می‌شود مردم مدام مراقب باشند که دیگری به آن‌ها ضربه نزند.

وی افزود: شرط اول یک اجتماع سالم، عدم وجود روحیه ظلم و تجاوز به حقوق دیگران، در میان افراد آن جامعه است که این همان عدالت است.

وی ادامه داد: در صورت تحقق عدالت در یک جامعه و تقویت آن در میان مردم، شرط اول اجتماع سالم و مطلوب از دیدگاه اسلام فراهم می‌شود و این مسئله ایست که همه باید به آن اهتمام کنیم.

وی گفت: اما برفرض تحقق عدالت هنوز جامعه سالم شکل نگرفته و ممکن است بعد از حل مشکل فوق، مشاهده شود که افراد دارای سلیقه‌ها و روش‌های متفاوت باشند، که این اختلاف نظر و اختلاف بینش و اختلاف فکر نتیجه‌اش رفتارهای چند نوعی و هرج و مرج است.

وی با اشاره به لوزم وحدت رویه برای اداره کشور گفت: باید یک قانون واحد تدوین شود و همه از آن پیروی کنند چرا که نمی‌شود یک اجتماع سالم باشد ولی هر شخصی در هر گوشه‌ای بر اساس میل خویش رفتار کند.

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) شرط ملت شدن یک جامعه را وجود قانون دانست و تصریح کرد: اگر اجتماعی یک قانون واحد داشته باشد، آن وقت می‌توان بر آن نام یک ملت نهاد؛ این که می‌گوییم ملت‌های مختلف، به دلیل این است که هرکدام قانون‌های مختلفی دارند.

آیت الله مصباح یزدی، گفت: پس از تکمیل دو شرط فوق، مسئله دیگری نیز نیاز است، و آن مدیریت و یک دستگاه اجرایی واحد است که آن قوانین را تعیین و به جامعه ابلاغ کند و پس از آن برای اجرای آن پیگیری‌های لازم را صورت دهد، که در این جا مسئله امامت و رهبری جامعه اسلامی به وجود می‌آید.

وی ابراز داشت: اگر سه رکنی که تا کنون از نظر گذشت، تحقق یافت، آنگاه می‌توان یک اجتماع سالم و مطلوب از دیدگاه اسلام را تصور کرد.

مصباح یزدی در بخش دیگری از سخنان خود به اصل تشکیل شدن جامعه پرداخت و اظهار داشت: زندگی اجتماعی آنقدر از نظر اسلام اهمیت دارد، که حضرت زهرا(س)، در خطبه فدکیه خویش، بحثی را به این موضوع اختصاص داده‌اند.

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با بیان این که برخی لزوم یک زندگی اجتماعی را معلول عوامل احساسی و عاطفی دانسته‌اند و برخی هم آن را به دلایل عقلی لازم می‌دانند تصریح کرد: در هر حال، زندگی اجتماعی، اهمیت بسیار بالایی دارد، تا جایی که انسان بدون آن به کمالات لازم نخواهد رسید.

وی با بیان این که پس از روشن شدن اهمیت زندگی اجتماعی این سؤال پیش می‌آید، که ملاک یک زندگی اجتماعی چیست؟، گفت: آیا گویش و زبان؟ آیا نژاد و قومیت؟ و ... می‌تواند ملاک یک زندگی اجتماعی باشد؟ بر اساس اسلام، هیچ کدام از این‌ها ملاک یک زندگی اجتماعی مطلوب نیست؛ چرا که ممکن است، دو نفر ظاهرشان خیلی شبیه هم باشد، اما روحیات و سرنوشت زندگی شان تفاوت های بسیاری با هم داشته باشد.

آیت الله مصباح یزدی عوامل ظاهری مانند رنگ پوست، نژاد، زبان مشترک را برای تشکیل یک رابطه اجتماعی سالم اسلامی که افراد از آن اجتماع برای رسیدن به سعادت اخروی خویش استفاده کنند، تعیین کننده ندانست و خاطرنشان کرد: حضرت زهرا(س) در خطبه فدکیه خویش، می‌فرماید، خداوند متعال امامت و رهبری جامعه اسلامی را برای عدم ایجاد تفرقه به عهده ما اهل بیت پیامبر(ص) گذاشته است، چرا که اطاعت از ما باعث آن می‌شود تا جامعه اسلامی، یک نظام ارزشی واحدی پیدا کرده و در نهایت شاهد رفتار واحدی از یک ملت باشیم.

وی در پایان گفت: همین مسئله آخر، مسئله اختلافی بین شیعه و سنی است، اگر چه بعضی از اهل سنت، اهل بیت را به عنوان مرجع علمی قبول دارند و حتی بعضی از آنها معتقدند که خلفاء هم این اصل را قبول داشتند.