به گزارش خبرنگار مهر، علی عطشانی از کارگردانهایی است که دلبستگی به سفر حج و زیارت خانه خدا آنها را به فکر ساختن فیلمی با این موضوع انداخته است. عطشانی در این گفتگو از این تجربه صحبت کرده است.
خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ و هنر: شما در ساخت فیلمهای قبلی خود نیز نشان دادید که در لایه‌های زیرین آثار خود به موضوع مذهب و دین اهمیت می‌دهید. "مسیر آسمان" عنوان تله فیلم جدید شما است که قرار است همزمان با ایام حج از تلویزیون پخش شود. در این کار نیز گویا تلاش کردید موضوع حج را مدنظر قرار دهید؟
- علی عطشانی: من معتقدم هر فیلمی که با رگه‌های اجتماعی ساخته می‌شود نمودی از وجود خدا در آن دیده می‌شود. فکر می‌کنم در این نوع سینما هیچ قصه و یا فیلمنامه‌ای نباشد که در آن برخورد مذهبی بین شخصیتها به وجود نیاید. در حال حاضر حتی در ساخت سریالهای هالیوودی نیز نمادی از خداوند دیده می‌شود. اینکه برخی معتقدند فیلمهایی ساخته می‌شود که در آن وجوه خداوند دیده نمی‌شود به عقیده من حرف قابل قبولی نیست.
* چطور شد به سراغ ساخت فیلمی رفتید که موضوع مناسبتی همچون حج دارد؟
- رفتن به خانه خدا آرزوی من بود. تجربه رفتن به حج شاید آرزوی هر شخصی باشد. من حس دیدن خانه خدا و حضور در این مراسم الهی را برای اولین بار زمان خواندن طرح فیلم "مسیر آسمان" تجربه کردم. طرح این فیلم با عنوان "اسکیت" که توسط آقای حقوقی به نگارش در آمده برای اولین بار توسط محسن طباطبایی پور به من پیشنهاد شد.قرار شد قبل از اینکه من با ایشان در فیلم "شش نفر زیر باران" همکاری کنم تله فیلمی را با موضوع حج بسازیم. من بعد از خواندن این طرح حس خوبی داشتم و فکر کردم حالا که شرایط و امکان سفر به حج را ندارم شاید با ساخت این فیلم بتوانم یک ادای دینی انجام دهم و تجربه رفتن به این سفر را اینگونه انجام دهم. البته من شخصا علاقمندم روی فیلمنامه‌هایی کار کنم که حرفی برای گفتن دارند. علاقمند بودم در کنار پرداختن به موضوع حج با محسن طباطبایی‌پور تهیه‌کننده قدیمی سینما کار کنم. این طرح را به امیرعلی محسنین ارائه کردیم تا فیلمنامه آن را کامل کند که عنوان آن نیز به "مسیر آسمان" تغییر پیدا کرد.
* آیا در ساخت این فیلم به صورت نمادین سکانسهایی از مراسم حج نشان داده‌اید و یا موضوعی فیلم فقط مرتبط با مراسم الهی است؟
- من با نمایش مستقیم مراسم مذهبی در هر اثری مخالفم. مخاطب از دیدن بازیگر و یا شخصیت در حال نماز خواندن و عبادت کردن به صورت مستقیم خسته شده است. من سعی کردم خیلی موشکافانه و در لایه‌های زیرین این حس را نشان داده و به مخاطب انتقال دهم. ترجیح دادم مخاطب را در جریان واقعی زندگی شخصیتها قرار دهم و در بطن این موضوع به این مراسم نیز اشاره کنم. با اینکه "مسیر آسمان" قرار است در ایام ذیحجه از تلویزیون پخش شود، اما در آن حتی صحنه‌ای از خانه خدا دیده نمی‌شود و شما اللهم لبیک نمی‌شنوید. اما من در تمام زمان این فیلم تلاش کردم، عشق به خدا را در هر قشری از مردم نشان دهم. فیلمنامه این فیلم سه زوج را به تصویر می‌کشد که هر کدام از آنها به نوعی برای رفتن به حج علاقمندند و دلایل خاص خود را دارند. در این فیلم تلاش کردم به این موضوع بپردازم که ارتباط برقرار کردن با خدا به شرایط مالی افراد برنمی‌گردد. این فیلم در اصل به این شعر رجوع می کند: مقصود تویی کعبه و بتخانه بهانه است. ما به این بهانه فقط به خدا نزدیک می‌شویم. فکر می کنم اگر فیلمهایی که با تم مذهبی برای مناسبت‌های خاص ساخته می‌شوند بهتر است کاملا غیر مستقیم اهداف خود را بیان کند تا مخاطب آنها را پس نزند.
* "مسیر آسمان" به لحاظ ساختاری شباهتهایی به کارهای قبلی شما دارد؟
- برای من ساخت تله فیلم، سریال و فیلمهای سینمایی فرقی نمی کند در تمامی آنها سعی می کنم ذهنیت ساختاری خودم را به تصویر بکشم. در این فیلم نیز دکوپاژ و میزانسهای متفاوتی دیده می‌شود. تعداد کاتها بسیار زیاد است. ریتم "مسیر آسمان" تله فیلمی نیست. سعی کردم با نگاه سری دوزی که این روزها در تلویزیون دنبال می شود به کار توجه نکنم. حتی برخی سکانسها که بعد از تصویربرداری احساس کردم با سلیقه‌ام هماهنگی ندارد را دوباره گرفتم.
* در ساخت چنین فیلمهایی عمدتا فیلمساز و یا دیگر عوامل با صحنه های روبرو می شوند و یا حسی را تجربه می‌کنند که شاید در کارهای دیگر به آن نرسیده باشند. آیا برای شما نیز چنین اتفاقی افتاده است؟
- من خیلی دلم می‌خواهد روزی در مراسم حج شرکت کنم. ما حدود 10 روز در ترمینال حجاج در فرودگاه بودیم و به نوعی با آنها زندگی کردیم و رفت وآمد داشتیم. این صحنه‌ها در فیلم کاملا واقعی است. من و شهرام عبدلی بازیگر فیلم در میان آنها حس عجیبی داشتیم و بسیار تحت تاثیر قرار گرفتیم.
* فکر می‌کنید با ساخت "مسیر آسمان" به هدف خود رسیده‌اید؟
- رسیدن به هدف برایم اهمیت دارد. هدف من رضای خدا بوده و امیدوارم این کار مورد قبول واقع شود.
نظر شما