قدرت بویایی کوسه ها افسانه است

به گزارش خبرگزاری مهر، همه می دانند که کوسه ها از قدرت بویایی شگفت انگیزی برخوردارند، کافی است تکه ای ماهی را درون استخر یا محل زندگی آنها پرتاب کنید تا شاهد این باشید که کوسه ها به سرعت غذا را ردیابی کرده و به سراغ آن می روند.

به گفته محققان در آواریوم مونتری این جانداران می توانند بو را به محض برخورد با آب احساس کنند، اما آیا این سگهای شکاری آبی واقعا می توانند همانطور که در داستانها و فیلمهای مختلف نمایش داده می شود، یک قطره خون را در میان استخری به بزرگی استخرهای شنای المپیک ردیابی کرده و بو بکشند؟

این افسانه برای دانشمندان کمی دور از ذهن بود از این رو آنها با آزمایش دریافتند کوسه ها از شهرتی که در فیلمهای علمی تخیلی برای آنها مصور شده، برخوردار نیستند. به گفته دانشمندان با وجود اینکه این ماهی ها از حس بویایی قوی برخوردارند، اما این حس از حس بویایی یک ماهی معمولی پا را فراتر نمی گذارد. بر اساس آنچه اکنون مشخص شده کوسه ها توانایی بو کشیدن یک قطره از هیچ ماده ای را در میان استخری متوسط نیز ندارند، چه برسد به استخری در ابعاد استخرهای المپیک.

افسانه دماغ تند و حساس کوسه ها می تواند در ترس انسان از این شکارچی خونخوار دریایی ریشه داشته باشد اما این افسانه در چرخه علمی بر اساس آناتومی بدن کوسه مورد بررسی قرار می گیرد. کوسه ها بر خلاف انسان برای بو کشیدن و تنفس کردن از دریچه های مجزا و متفاوتی برخوردارند. آبششها در دو طرف سر کوسه اکسیژن آب را دریافت می کند در حالیکه دو حفره بینی بر روی صورت کوسه آب را به درون حفره های بویایی می کشاند، جایی که بوهای مختلف ردیابی می شوند.

 میزان نسوج موجود در این حفره ها در کوسه نسبت به دیگر ماهی ها بسیار انبوه است و از این رو دانشمندان برای مدتها گمان می بردند این بالاتر بودن سطح تماس، حس بویایی بیشتری را برای کوسه ها در پی دارد.

به منظور آزمایش این ایده محققان بر روی پنج گونه مختلف کوسه آزمایش کرده و تجهیزاتی متشکل از یک لوله با توانایی آزادسازی 20 نوع مختلف آمینو اسید و الکترودی با توانایی محاسبه میزان پالسهای الکتریکی که در حفره بویایی کوسه با واسطه دریافت عوامل محرک ایجاد می شود را به پوزه آنها وصل کردند.

نتایج نشان دادند بالا بودن میزان سطح دارای سلولهای گیرنده عوامل محرک بویایی در کوسه ها به هیچ وجه منجر به بالارفتن توانایی ردیابی رایحه های رقیق و کم شدت نخواهد شد، به طوریکه هر پنج گونه از کوسه هایی که در این مطالعه مورد استفاده قرار گرفتند نسبت به ماهی های معمولی توانایی بویایی بالاتری نداشتند و در بهترین حالت کوسه ها توانستند یک قطره رایحه را در میان میلیاردها قطره آب تشخیص دهند.

بر اساس گزارش دیسکاوری، یکی از دلایل این محدودیت در توانایی بویایی می تواند این باشد که اگر کوسه ها می توانستند با دقتی بالاتر بوها را ردیابی کنند، تشخیص یک وعده غذایی واقعی و تمیز دادن آن با دیگر مواد غیر سودمند برای آنها بسیار دشوار می شد.