تحقیقی جامع در رابطه با حوادث مرتبط با عاشورا انجام نشده است

به گزارش خبرنگار مهر در قم، حجت‌الاسلام محمدرضا جباری شامگاه جمعه در بیست و سومین نشست از دور دوم سلسله نشست‌های عاشوراپژوهی چهل منزل تا اربعین با موضوع «رخدادهای شگفت در پس از شهادت سیدالشهدا(ع)»  که در ساختمان مرکز انجمن‌های علمی حوزه به همت مرکز مطالعات راهبردی خیمه برگزار شد، در بررسی روایات فرقین (شیعه و اهل سنت) در رابطه با حوادثی که مترتب به حادثه عاشورا است پرداخت و گفت: هر چند از گذشته تا کنون در منابع متعددی رخداد‌های شگفت مطرح شده است اما کار کامل و جامع در این مورد به ویژه با توجه به منابع اهل سنت و نگاه شامل و عامل نسبت به منابع شیعه صورت نگرفته است.

وی با بیان اینکه برخی از محققین که این موضوع پرداختند دچار افراط و تفریط شدند،‌ اظهار داشت: برخی دیگر نیز نسبت به این حوادث کم لطفی کردند زیرا دیدند در منابع اهل سنت و بعضا توسط مولفانی که میانه خوشی با شیعه نداشتند این حوادث به نحو پررنگی منعکس شده است.

عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی(ره) به برخی از منابع روایی و تاریخی اهل تسنن از جمله تاریخ دمشق ابن ساکر و کتاب التبعات کبری ابن سعد اشاره کرد و افزود: در این منابع به طور پررنگی به بیان رخدادهای پس از حادثه عاشورا پرداخته شده است به همین دلیل برخی از محققین شیعه دچار سوءظن شدند که چرا این این افراد این حوادث را نقل کرده‌اند لذا از اساس منکر رخداد این حوادث شده‌اند.

اگر رخداد‌های شگفت پس از حادثه عاشورا انکار شود باید معجزات انبیا نیز انکار شود

جباری بیان کرد: البته از جانب اهل سنت نیز نسبت به رخداد‌های پس از حادثه عاشورا و روایاتی که در این زمینه عنوان شده است مواضعی در کذب این رخدادها وجود دارد به عنوان مثال ابن کثیر که از متعصبین ضد شیعه است در کناب البدایع و النهایه احادیثی که در زمینه رخداد‌های شگفت پس از حادثه عاشورا وجود دارد را کذب معرفی می‌کند.

این پژوهشگر با رد این نظریه که اهل سنت با هدف انحرف اذهان از اصل حادثه عاشورا به حادثه‌های شگفت پرداخته‌اند،‌ ابراز داشت: اولا که این روایات تنها در منابع اهل سنت نیامده و در بسیاری از منابع معتبر شیعه نیز روایات مربوط به حادثه‌های شگفت نقل شده‌اند که از آن جمله می‌توان به کتاب کامل‌الزیارات جعفربن‌محمد‌بن قولیه قمی محدث بزرگ شیعی اشاره کرد که بسیار زیادی از حوادث شگفت در این کتاب آمده است.

عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) بیان داشت: همچنین مضامین این روایات خلاف بداهات عقلی نیست یعنی وقتی امور خارق‌العاده‌ای را مثل خسوف، کسوف، وزیدن بادهای سرخ و سیاه و... مطرح می‌شود با عقل سازگار است و در تاریخ انبیا حوادث و معجزاتی بالاتر از این رخ داده است.

این نویسنده و محقق تأکید کرد: اگر رخداد‌های شگفت پس از حادثه عاشورا انکار شود باید معجزات انبیا نیز انکار شود، پس نمی‌توان اعا کرد به صرف شگفت بودن و خارق‌العاده بودن، اصل وقوع حادثه را منکر شویم و خلاق عقل بدانیم.

وی در ادامه اظهار داشت: حتی اگر بگویم امثال ابن‌اساکر برای فرافکنی و دورکردن اذهان از اصل عاشورا به ذکر حوادث شگفت پرداخته‌اند همین موضوع باعث می‌شود در ذهن مخاطب ایجاد سوال شود و این امر خود به تقویت قیام عاشورا و استمرار پیام قیام اباعبدالله(ع) خواهد انجامید.

جباری با اشاره به مراجعه به بسیاری از منابع شیعه و اهل سنت برای بررسی سند و روایات حوادث شگفت گفت: مجموعه این روایات را می‌توان به سه گروه دسته‌بندی کرد بخشی روایات در خصوص حوادث شگفت پس از عاشورا اجزای تکوینی عالم هستی‌ هستند مانند خسوف و کسوف، بخشی مربوط به موجودات زنده غیر انسان هستند مثل گریه حیوانات و نوحه سرایی جنیان و بخش دیگر روایات ناظر به انبیا و فرشتگان هستند.

این پژوهشگر ادامه داد: به اعتبار دیگر بخشی از حوادث مانند کسوف و خسوف برای توجه همه مردم زمین به رخداده است، بخشی مانند پرخون شدن چاه در محدوده سکونت مخالفان اهل بیت اتفاق افتاده، بخشی از حوادث نیز مانند تشنگی مفرط و جنون نیز مختص به کسانی است که شاهد ماجرای روز عاشورا بوده‌اند.

عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی(ره) با اشاره به روایات گفت: در مجموع روایات در عظمت، تنوع و وسعت حوادث خارق‌العاده،‌ امام حسین(ع) منحصر به فرد است و در طول تاریخ برای هیچ پیامبری این حوادث به این عظمت و وسعت و تنوع رخ نداده است.

وی افزود: البته روایاتی داریم که نظر چنین حوادثی برای معصومین و اوصیا آنها رخ داده است، مثل گریه آسمان برای حضرت یحیی، جاری شدن خون از زیر سنگ‌ها در شب قبل از شهادت هارون برادر حضرت موسی و... اما تمام این حوادث به وسعت و تنوع حوادث پس از عاشورا نیست.

رخداد تمام حوادث شگفت پس از حادثه عاشورا برای بیان عظمت حادثه کربلاست

جباری در ادامه خسوف و کسوف، وزش‌های باد‌های سرخ و سیاه، بارش خاک سرخ از آسمان، گریه عالم هستی از جمله پرندگان، خورشید و ستارگان، بارش خون تازه از آسمان، سرخ رنگ شدن آفاق آسمان، خونین شدن آب چاه‌، جاری شدن خون از زیرسنگ‌ها، سرخی آسمان هنگام طلوع و غروب، گریه و عزای پیامبران و جنیان، قهر حیوانات، تبدل اشیا به غارت رفته، عقوبت دنیوی برای قاتلان امام حسین(ع) ،‌ خواندن قرآن توسط سر مطهر سیدالشهدا(ع) بر سرنیزه، بوی خوش و شفا توسط تربت امام حسین(ع) و... از جمله حوادث شگفت پس از واقعه عاشورا و شهادت امام حسین‌(ع) برشمرد و به طور جداگانه به بیان روایات نقل شده از معصومین و اسناد معتبر شیعه در رابطه با این حوادث پرداخت.

این محقق و پژوهشگر در پایان تصریح کرد: رخداد تمام حوادث شگفت پس از حادثه عاشورا برای بیان عظمت حادثه کربلا است که امیدواریم با تبیین این رخداد‌ها بتوانیم بخشی از عظمت قیام سیدالشهدا را به جهانیان منتقل کنیم.

در پایان این نشست از این محقق و پژوهشگر و عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی(ره) به عمل آمد.