جزئیات انتخابات آمریکا؛ از دوئل فیلها و الاغها تا روشهای جدید رای گیری

در گذشته رسم بر آن بوده تا دو حزب جمهوریخواه با نماد "فیل" و دموکراتها با نماد "الاغ" که احزاب مسلط آمریکا هستند در انتخابات به رقابت می پرداختند.
 

اما این بار انتخابات میاندوره ای آمریکا که عمدتا رقابت برای گزینش قانونگذاران ایالات متحده است وضعیت کمی متفاوت باشد. این دو حزب علاوه بر زورآزمایی با یکدیگر که رقیب اصلی بشمار می روند باید با یک جنبش اعتراضی به نام تی پارتی که سارا پیلین جمهوریخواه سخنگویی آنها را بر عهده دارد هم به رقابت بپردازند؛ مسئله ای که نگرانی برخی از سیاستمداران کهنه کار را بر انگیخته تا جایی که "بیل کلینتون" رئیس جمهوری اسبق آمریکا را بر آن داشت تا از دموکرات ها و جمهوریخواهان بخواهد مانع از ورود این حزب به کنگره شوند.
 

در دو سال گذشته اکثریت کرسی های سنا (59 نفر) و مجلس نمایندگان (255 کرسی) وابسته به حزب دموکرات بود، اما اگر وضعیت به همین منوال پیش برود احتمال دارد جمهوریخواهان بتوانند با کسب کرسی های لازم مجلس نمایندگان، آن را به عنوان مهمترین رکن قانونگذاری از آن خود کنند و این انتخابات نشان خواهد داد که در دو سال آینده کدام حزب سرنوشت قانون گذاری را بدست خواهد گرفت.
 

در صورتی که در این دوره جمهوریخواهان بتوانند بر مجلس نمایندگان مسلط شوند و بخشی از کنگره آمریکا رنگ فعلی فیلی خود را از دهد این روند می تواند برای ایالات متحده با رئیس جمهوری که میراث دار جنگ آغاز شده از سوی جمهوریخواهان و در صدد پیشبرد اصلاحات بلندپروازانه ای است که در دوره نخست وی آغاز شده می تواند وضعیت را بغرنج کند.
 

شرایط حاکم بر کاپیتال هیل

سیستم انتخابات در آمریکا به گونه ای طراحی شده که دارای هم پوشانی باشد؛ هم از نظر تقسیم قدرت بین نهادهای مختلف و هم از نظر زمانی که مردم به آنها رای می دهند.
 

مجلس نمایندگان، بزرگترین مجلس در بین مجالس دوگانه کنگره است. انتخاب تعداد اعضای آن از هر ایالت، تابعی از میزان جمعیت ایالت ها است. هدف این بوده که این مجلس مستقیما منعکس کننده آرای عموم باشد، به همین دلیل است که اعضای آن هر دوسال یک بار انتخاب می شوند.
 
در مقابل مجلس سنا طوری برنامه ریزی شده که بیشتر نقطه نظرات سیاستمداران را منعکس کند. نمایندگان مجلس سنا شش سال در سمت خود می مانند و بدون توجه به میزان جمعیت، هر ایالت دارای دو نماینده در مجلس سنا است.
 

مجلس نمایندگان

مجلس  نمایندگان ۴۳۵ کرسی دارد که هر ایالت بسته به جمعیتش دارای تعدادی نماینده در آن است. هر ایالت شامل چند ناحیه یا حوزه است و هر ناحیه یک نماینده دارد. ایالت پرجمعیتی مانند کالیفرنیا 53 نماینده و ایالت مونتانا فقط 1 نماینده دارد.

هم اکنون اکثریت مجلس در اختیار دموکرات‌هاست و رئیس مجلس، نانسی پلوسی 70 ساله از ناحیه 8 کالیفرنیا است. هر دوره نمایندگی دو سال و انتخابات هر دو سال یکبار به طور هم‌زمان در تمام ناحیه‌ها برگزار می‌شود. هم اکنون 257 کرسی متعلق به دموکرات‌ها و 178 کرسی در اختیار جمهوریخواهان است.
 
در انتخابات امسال که برای دوره 112 کنگره است، اوضاع به نفع جمهوریخواهان است، به طوری که بر طبق تحلیل، جمهوریخواهان بین 52 تا 58 کرسی جدید به دست خواهند آورد و اکثریت را به دست می‌گیرند. برای گرفتن اکثریت احتیاج به حد نصاب 218 کرسی است. در این صورت رئیس مجلس، جان بوهنر 61 ساله از ناحیه 8 اوهایو خواهد بود که هم اکنون رهبر اقلیت است.
 
همیشه در تمام انتخابات ناحیه‌هایی هستند که به طور سنتی دموکرات یا جمهوریخواه هستند، البته هر دوره امکان دارد جابجایی صورت بگیرد. اما مناطقی مهم هستند که در مورد آنها نمی‌شود پیش بینی قاطعی انجام داد، در این ناحیه‌ها رقابت برابر و نزدیک است. در انتخابات امسال حدود 40 کرسی چنین وضعیتی دارند که هر روز تعدادشان کم و زیاد می‌شود. دموکرات‌ها برای حفظ اکثریت، باید علاوه بر 40 کرسی برابر در 4 ناحیه جمهوریخواهان هم پیروز شوند که کار دشواری است.
 
مجلس سنا

امسال رقابت در انتخابات میاندوره ای سنا بسیار شدید است. دوره سناتوری 6 سال است ولی انتخابات هر دو سال برگزار می‌شود به این دلیل که تمام کرسی‌ها مثل مجلس نمایندگان با هم به رأی گذاشته نمی‌شود مثلا در ایالت‌هایی که امسال انتخابات انجام می‌شود دوره قبل سال 2004 بوده است. قسمت دیگر ایالات سال 2012 برگزار می‌شود. اما در این بین انتخابات‌های پیش از موعد که برگزار شده به دلیل فوت یا بازنشستگی سناتور، در طول سال‌های مختلف این ترتیب دو سال یکبار را به وجود آورده است.
 
سنا دارای 100 نماینده است که برعکس مجلس، رهبر اکثریت، رئیس آن نیست. بلکه معاون رئیس جمهور این نقش را بر عهده دارد. در سنا هر ایالت فارغ از جمعیتش دو سناتور دارد. یعنی هرکدام از 50 ایالت دو سناتور دارند.
 
در انتخابات امسال 37 کرسی به رای گذاشته شده است. در حال حاضر در سنا اکثریت با 59 در برابر 41 در اختیار دموکرات‌هاست. البته در بین سناتورهای دموکرات دو سناتور مستقل هم وجود دارد. رهبر اکثریت "هری رید" 71 ساله از نوادا و رهبر اقلیت، "میچ مک کانل" 68 ساله از کنتاکی است.
 
امسال در 63 کرسی انتخابات برگزار نمی‌شود که از این بین 40 کرسی در اختیار دموکرات‌ها و 23 کرسی متعلق به جمهوریخواهان است. امسال در بعضی از ایالات یکی از احزاب با قاطعیت پیشتاز است و در برخی ایالت ها مانند واشنگتن، کالیفرنیا، نوادا، کلرادو، ایلینوی، ویسکانسین، کنتاکی، ویرجینیای غربی و پنسیلوانیا تقریباً برابرند.
 
انتخابات؛ تلاش برای سردوزی خیمه دموکراتها
 
از چند روز قبل به ویژه در آخرین هفته رو به انتخابات ایالت های آمریکا بویژه آن بخش هایی که تاثیرگذاری بیشتری در سرنوشت انتخابات دارند رقابت های شدید خود را آغاز کرده اند.
 
به گزارش بی بی سی، نظرسنجی ها در هفته های اخیر نشان می دهد که جمهوریخواهان در بیش از ۵۰ حوزه مجلس نمایندگان که کرسی های آن هم اکنون در اختیار دموکرات هاست، پیش افتاده اند. شهر شیکاگو در ایالت ایلینوی یکی از آنها بود. اهمیت کرسی سنای این ایالت برای باراک اوباما دو چندان است. این کرسی ایست که تا پیش از انتخابات دو سال پیش ریاست جمهوری در اختیار خود او بود. جمهوریخواهان اما موفق شده اند رقابت نفس گیری را با کاندیدای جوان دموکرات در این ایالت به نمایش بگذارند. واگذاری احتمالی یک کرسی سنا به جمهوریخواهان، به ویژه کرسی ای که معروف به کرسی باراک اوباماست، شکست نمادین سختی برای رئیس جمهوری خواهد بود.
 
"آلکسی جونولیس"، کاندیدای ۳۴ ساله حزب دموکرات، در تلاش است تا نظر رای دهندگان را به خود جلب کند. او در یکی از دیدارهای انتخاباتی خود در پاسخ به این پرسش که چگونه در ایالتی که کاندیداهای دموکرات همیشه به راحتی پیروز می شده اند رقابت او تا این حد با کاندیدای جمهوریخواهش نزدیک است، می گوید: “ببینید! خیلی از مردم در این مدت از کار بیکار شده یا خانه هایشان را از دست داده اند. در نتیجه فضای سیاسی بر علیه من و بقیه دموکرات هاست… ولی من دارم به همه یادآوری می کنم که این وضع در دولت قبلی شروع شد و برنامه های ما می تواند اوضاع را بهبود بدهد”.
 
بی بی سی در گزارش خود در این باره می نویسد: آنچه قطعی است این است که اگر دموکرات ها نتوانند در ایالت ایلینوی پیروز شوند، نباید امید چندانی به موفقیت در ایالت های جنوبی تر و محافظه کارتر داشته باشند.  
 
سیستم انتخاباتی آمریکا و روش های ویژه و  نوین؛
 

برگزاری و مدیریت انتخابات در آمریکا، مانند بسیاری از کشورهای جهان غیر متمرکز است. بر اساس قانون اساسی آمریکا، اختیارات بین دولت فدرال و دولت ایالتی تقسیم می شود. در این نظام که نظام فدرال نام دارد، هرگونه اختیاراتی که مشخصاً به دولت فدرال محول نشده باشد برای ایالت ها محفوظ است.
 

دولت فدرال معیارهای ملی را برای برگزاری عادلانه انتخابات تعیین می کند اما فرایند رای گیری از شهروندان - مشتمل بر تجهیزات رأی گیری، مراکز رأی گیری و ساعات رأی گیری- توسط ایالت ها تعیین می گردد و مردم در شیوه و زمان رأی دادن خود بیش از هر زمان دیگری حق انتخاب دارند.
 
ایالت ها مسئول تعیین روش های رأی گیری هستند. برای مثال، رأی دهندگان در ایالت ارگون (Oregon) طرحی را به تصویب رساندند که به موجب آن، رأی گیری در کلیۀ انتخابات با برگه های پستی انجام می شود. در ایالت های دیگر، مسئولان خاصی مسئول تعیین نوع فنآوری رأی گیری به کار رفته در مراکز رای گیری هستند.
 

کارشناسان سیاسی می گویند برگۀ رأی کاغذی، تنها فنآوری رأی گیری موجود در یکصد سال نخست انتخابات در آمریکا، همچنان به میزان زیادی استفاده می شود. اما فناوری های بالایی نیز به عنوان گزینه های دیگر وجود دارد:
 

 رای دهی زودهنگام

بیش از سه میلیون نفر تا کنون رأی داده اند و رأی گیری در هر یک از 50 ایالت کشور، ناحیه کلمبیا و سرزمین های تحت قیمومیت ایالات متحده تا پایان 2 نوامبر ادامه خواهد داشت.
 

رأی دهندگان آمریکایی از دیرباز از این حق برخوردار بوده اند که بدون حضور در پای صندوق رای در روز انتخابات - با دلیل معتبر- تقاضای رای غیابی کنند. ولی اکنون، با توسعۀ قابل توجه این حق، رای دهندگان در 32 ایالت و در ناحیه کلمبیا می توانند بدون نیاز به ذکر دلیل زودتر از موعد مقرر رأی دهند و کارشناسان پیش بینی می کنند که در انتخابات 2 نوامبر حداقل یک سوم رای دهندگان به طور زودهنگام رأی دهند.
 

رای گیری زودهنگام به طور کلی با همان تجهیزاتی انجام می شود که در انتخابات عادی مورد استفاده قرار می گیرد و این برخلاف رای غیابی است که معمولاً از طریق پست برگه های رأی کاغذی انجام می شود. زمان رأی زودهنگام در ایالت های مختلف متفاوت است ولی در اغلب موارد از 10 تا 14 روز پیش از انتخابات آغاز شده و معمولاً در آخرین جمعه یا شنبۀ پیش از انتخابات به پایان می رسد.
 

برخی دیگر رأی دادن از طریق پست را ترجیح می دهند زیرا می توانند در هنگام تکمیل برگ رأی خود با وقت کافی در مورد مسائل تحقیق کنند. رأی گیری زودهنگام همچنین امکان رأی دادن را برای یک میلیون و چهارصد هزار نظامی مستقر در پایگاه های خارج از کشور، چهارصد هزار وابسته آنها و میلیون ها شهروند دیگر آمریکایی ساکن کشورهای خارجی فراهم می آورد. این افراد تا پیش از این می توانستند به صورت غیابی رأی دهند اما گزینه ای برای ثبت رأی خود نداشتند.
 

افزایش رأی دهی زودهنگام و غیابی چالش های جدیدی را برای مبارزات انتخاباتی ایجاد کرده است. مدیران مبارزات انتخاباتی ممکن است برای جذب رأی دهندگان مردد در دو یا سه روز پیش از روز انتخابات لازم باشد که راهبردهای خود را زودتر از زمان معمول به اجرا بگذارند.
 

دستگاه های اهرمی مکانیکی
 
با استفاده از این دستگاه ها، رأی دهندگان می توانند هریک از نامزدهای مورد نظر خود را که بر روی برگه ای فهرست شده اند را با کشیدن اهرمی انتخاب کنند. آرا توسط یک مکانیزم شمارش ثبت شده و در پایان زمان رأی گیری، کارکنان مرکز تعداد آرا را در حضور تعدادی شاهد قرائت می کنند.
 
کارت پانچ
 
شیوه دیگر رای دهی در این دوره از انتخابات شیوه "کارت پانچ" است. رای دهندگان با سوراخ کردن کارت های رایانه ای کاغذی نامزدهای خود را انتخاب می کنند و این کارت ها برای ثبت آراء در کارت خوان رایانه ای قرار می گیرند.
 
پویشگرهای نوری
 
در این فناوری که ده ها سال است برای نمرده دادن در امتحانات استاندارد شده مورد استفاده قرار می گیرد، رای دهنده در یک فرم کاغذی و ابزار نوشتن مخصوص شکل چهارگوش یا بیضی را پر می کند تا پیکانی برای هر نامزد انتخاب شده تکمیل شود. این علائم سپس در رایانه ای خوانده و ثبت می شوند.
 
رأی گیری الکترونیکی
 

با استفاده از این فناوری، که فناوری ثبت مستقیم الکترونیکی نیز نام دارد، رأی دهنده می تواند نامزدها را از فهرست نصب شده روی دستگاه یا نمایش داده شده در صفحۀ رایانه انتخاب کند. رأی دهنده با فشردن دکمه یا لمس صفحه نمایش و سپس فشار دادن دکمه "Vote" رای خود را در رایانه ثبت می کند.
 

رأی گیری اینترنتی

اوباما به منظور فراهم آوردن سهولت فناوری الکترونیکی برای رأی دهندگان خارج از کشور قانون توانمندسازی رای دهنده نظامی و خارج از کشور (MOVE) را امضا و برای اجرا ابلاغ کرد.
 

طبق این قانون که در اکتبر 2009 به امضا رسید، کلیۀ ایالت ها مکلفند برگه های رأی غیابی را حداقل 45 روز پیش از برگزاری انتخابات فدرال ارسال کنند تا آرا به موقع بازگردانده و شمارش شوند و وسائل الکترونیکی برای درخواست و ارسال آرای غیابی فراهم گردد.
 

بدین ترتیب، در انتخابات در پیش روی 33 ایالت و ناحیه کلمبیا امکان رأی گیری اینترنتی را برای شهروندان خارج از کشور خود فراهم می کنند. در حدود نیمی از این برگه ها می توانند با دورنگار یا پست الکترونیکی ارسال شوند. در چنین مواردی، برگۀ رأی غیابی می تواند در روز انتخابات درخواست، ارسال، و پس از رای دهی تحویل گردد که این کار فرایند رای دادن را برای بسیاری از رقم تخمینی شش میلیون شهروند خارج از کشور را آسان می کند.
------------------------
حسین امیری