تهیه پرونده ثبت جهانی مسجد جامع دزفول آغاز شد

غلامعلی باغبان افزود: این مسجد قدیمی ‏ترین و مهمترین مسجد شهر دزفول است که در مرکز فعلی شهر دزفول قرار دارد. برخی مورخان ساخت بنای مسجد را در قرن سوم یا اوائل چهارم هجری دانسته‏اند و برخی معتقدند ساخت آن در آغاز ورود اسلام به ایران و در قرن اول هجری بوده است.

 
وی افزود: از روی سنگ نوشته‏های موجود در مسجد آخرین مرمتهای این مسجد در دوره ‏های صفویه و قاجاریه بوده از جمله بر روی یکی از سنگها تاریخ تعمیر آن مقارن با پادشاهی شاه سلطان حسین صفوی ذکر شده و به همین دلیل رنگهای آبی و فیروزه و کاشیهای آبی که شاخصه معماری آن دوران است در بخشهایی از مسجد دیده می‏شود و یا بر روی یکی از کاشیها تا سال 1253 یعنی در زمان محمد شاه قاجار ذکر شده است.

 
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دزفول  خاطرنشان کرد: اصل مسجد مانند تمام مساجد کهن اسلامی به نشانه عبودیت و بندگی رنگی از خاک دارد. سبک معماری مسجد الگو گرفته از معماری کاخ ایوان کرخه و معماری دوره ساسانی است.

باغبان تاکید کرد: ساختمان اتاق شرقی این مسجد قدیمی ‏ترین ساختمان مسجد است که با نام غریب خانه معروف است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دزفول اضافه کرد: بنای مسجد در یک طبقه ساخته شده و دارای صحنی بزرگ است. کالبد اصلی بنا در جبهه جنوبی آن که هسته اولیه مسجد است سنگی است.

باغبان درباره مصالح به کار رفته در این مسجد افزود: مصالح به کار گرفته در دیوارها عمدتا آجر و در ستو‏ها، سنگهای چهار تراش است و از ملات ماسه و آهک برای ساخت دیوارها و ستونهای باربر استفاده شده است.

وی افزود: محراب مسجد در وسط شبستان واقع است که دارای گچبریهای زیبایی است.

باغبان تصریح کرد: ایوان مسجد که در وسط واقع شده در دو طرف گلدسته ای به ارتفاع 15 متر دارد که شکوه معماری اسلامی و ایرانی را به رخ می‏کشد و با کاشیکاریهای زیبایی مزین شده است.

باغبان تاکید کرد: از دیگر بخشهای مسجد شوادانی عمیق با مساحت 200 متر که دارای 25 پله و اتاقهای کوچکی در وسط پلکان است و در اصطلاح به آنها "کت" گفته می‏شود.

وی ادامه داد: برای تهیه هوای شوادان مسجد دو روزنه وجود دارد که از ویژگیهای معماری دزفول در بناهای تاریخی و بافت قدیم دزفول است که در دزفول آنها را "دریزه" می‏گویند.

مسجد جامع دزفول به شماره 287 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.