آینده نگارگری مشخص نیست

به گزارش خبرنگار مهر سعید معیری زاده، مدیر هنری نگارخانه ساربان در نشست مطبوعاتی که عصر روز گذشته در مورد نمایشگاه "من سیال می‌شوم" در این نگارخانه برگزار شد، گفت: کارهایی که درحال حاضر در زمینه نگارگری ارائه می‌شوند، نشان از آن دارد که  این هنر به پایان رمانتیسم رسیده است و در برخی از آثار می‌بینیم به سمت واقعیت (رئال) روی آورده است.

وی در مورد آینده نگارگری پیش‌بینی کرد: اینکه نگارگری به چه سمت و سویی می‌رود، هنوز مشخص نیست و نمی‌دانیم نگارگران دوست دارند واقعیت را وارد کار خود کنند یا نه؟

هنگامه صدری، نقاش و نگارگر که آثارش در نگارخانه ساربان درحال نمایش است، در بخشی از این نشست به روند علاقه خود از نگارگری به نقاشی پرداخت: تعدادی از کارهایم در این نمایشگاه، به نگارگری مربوط می‌شوند منتهی این آثار رویکردی نو از نظر فرم و فضای نگارگری دارند.

وی با بیان اینکه تجربه نگارگری هنوز در نیمه خودآگاه وی وجود دارد و به همین دلیل در آثار نقاشی‌اش هم رگه‌هایی از این هنر دیده می‌شود، افزود: تابلوهای نقاشی که در این نمایشگاه نشان داده‌ام در واقع مقدمه‌‌ای بوده‌اند برای شکستن فضای نگارگری و برای همین بیشتر از فرم های بادکنک، فرفره و...استفاده کرده‌ام چون دنبال ساخت و ساز نگارگری نبوده‌ام و به عمد قلمگیری‌ را از نقاشی‌ام دور کردم تا از نگارگری دور شوم.

صدری در توضیح سیر فعالیت‌های خود ابراز کرد: سال گذشته نمایشگاهی از آثار نگارگری در موسسه صبا برگزار کردم. این آثار بازخوانی داستان منطق‌الطیر عطار بودند و من در این زمینه سعی کردم داستان هفت شهر عشق را دوباره بخوانم و خود را به عنوان مخاطب عطار قرار دادم.

این نقاش عنوان کرد: خواستم خودم را در جامعه ایران درگیر کنم و محک بزنم تا ببینم راهکاری را که عطار در منطق الطیر ارائه کرده است، چقدر در زندگی امروز ما کاربرد دارد.

وی ادامه داد: حین خواندن کتاب عطار متوجه می‌شدم راهکارهایی که هدهد ارائه داده بود، گاهی با زندگی معاصر ما هماهنگ نیست. در همین زمان بود که شروع به کشیدن نقاشی کردم و تصاویر را به تناسب درک خود از عطار امروزی کشیدم. برای همین از 10 رنگ به عنوان نماد هر پرنده استفاده کردم و زمینه کارها را خاکستری قرار دادم. در تابلوی پایانی هم پرنده‌ها را طوری کشدیم که بدون تماشای سی‌مرغ درحال بازگشت هستند.

صدری با بیان اینکه  آثار نگارگی‌اش را سال گذشته در موسسه صبا به نمایش گذاشته است، گفت: هدف اصلی من در این کار این بود که برای نمایشگاه بعدی، خودم و جامعه‌ را با یک دید چالشی نگاه کنم و نیاز داشتم روی این قضیه بزرگنمایی کنم. چون وقتی کتاب عطار را خواندم به این نتیجه رسیدم که خیلی مواقع باورهایی را می‌پذیرید اما در واقعیت چیز دیگری می‌بینید که همین مسئله شما را با یک چالش بزرگ مواجه می‌کند.

این نقاش یکی از چالش‌های جامعه امروزی را وجود فرهنگ‌های مختلف برشمرد: جامعه ما در بیشتر مواقع نادانسته درگیر این فرهنگ‌ها می‌شود و حتی می‌بینیم گاهی بازیچه فرهنگ غربی می‌شویم که زندگی ما را درگیر می‌کند.

صدری سپس آثار این نمایشگاه را ملهم از چنین فضایی دانست: با توجه به تناقض‌هایی که دیدم، سوژه‌ام را از مدل‌های زنان قرار دادم و آنها را با المان‌هایی از فرهنگ خودمان ترکیب کردم تا بتوانم تضاد را به مخاطب القا کنم. به عمد چهره‌ها را در آثارم بکار بردم و همان عکس‌ مدل‌ها را بدون تغییر کشیدم تا نمادی از واقعیت باشند و در کنار آن، نشانه‌هایی از نگارگری که نمادی از فرهنگ انتزاعی هستند، استفاده کردم.

این نقاش در مورد استفاده از مدل‌ها افزود: از مدل‌ها استفاده کردم تا نشان دهم ما معمولا در سطحی‌ترین شکل، تحولات جوامع دیگر را می‌پذیریم و همین موضوع باعث ایجاد چالش می‌شود.

وی همچنین در مورد کاربرد رنگ طلایی که نشانی از نگارگری است، در نقاشی‌هایش توضیح داد: سعی کردم در نقاشی‌هایم از رنگ طلایی پرهیز کنم  چون معمولا نشانی از تذهیب را تداعی می‌کند با این‌حال در برخی از آثار مقدار کمی از این رنگ استفاده کردم تا به صورت ناخوداگاه بتوانم فرهنگ ایرانی و نگارگری را در تقابل با فرهنگ امروزی نشان دهم.

صدری در مورد اولین تجربه خود در زمینه نقاشی عنوان کرد: نشان دادن این تضاد در کارهایم تجربه‌ای بود که سعی کردم به صورت واقع‌گرایانه آثارم را خلق کنم و خودم را به نقطه صفر برسانم تا با یک دید چالشی به مسئله نگاه کنم.  

وی همچنین در مورد اینکه چرا این تضادها را در نگارگری نشان نداده و به سراغ نقاشی رفته است، اظهار کرد: با نگارگری نمی‌شد این حرف‌ها را زد. توانمندی‌های نگارگری در حوزه خاصی است که دغدغه وارد شدن به مسائل روز جامعه را ندارد چون با یک نگاه تجریدی به عالم نگاه می‌کند که جایی برای اندیشه‌های شخصی نمی‌گذارد.

وی در مورد ظرفیت نقاشی برای نشان دادن مسائل روز گفت: در نقاشی به خصوص نقاشی غربی، هنرمند جایگاه ویژه‌ای دارد. درحالیکه نگارگران حتی امضایی از خود در پایین اثر نمی‌‌گذارند چون حقی برای خلق کردن برای خود قائل نیستند و نگارگری ادعای واردشدن به این حوزه را ندارد. برای همین برای نشان دادن هویت و تضاد جامعه به سراغ نقاشی رفتم.