سواحل "ناز"؛ اعجوبه ای که پالایشگاه گاز می شود!

به  گزارش خبرنگار مهر، سواحل بی نظیر و بکر ناز یکی از عجایب هفت گانه خلیج فارس و جزیره قشم است، سواحلی که حیات آن با ساخت پالایشگاه میعانات گازی در خطر قرار دارد این در حالی است که در طی این سالها از ظرفیتهای آن برای ایجاد تاسیسات گردشگری و توریسم منطقه غفلت شده است.

یکی از زیبایی های جزیره قشم، جزیره ناز است که در ساحل شرقی قشم واقع شده و چندین هکتار وسعت دارد و قطعا سرمایه گذاری برای ایجاد تاسیسات گردشگری در آن بسیار سود ده بوده و در توسعه اقتصادی منطقه موثر است.

دیواره های صخره ای به ارتفاع پنج تا ده متر اطراف جزیره ناز را فرا گرفته است. روی این جزیره کاملا مسطح است. در هنگام جذر آب، جزیره ناز به جزیره قشم چسبیده و می توان پیاده بین دو جزیره رفت و آمد کرد. ولی در هنگام مد، آب مسیر عبوری بین دو جزیره را پر کرده و قسمتی از جزیره قشم به نام جزیره ناز به وجود می آید. جزیره ناز را می توان در مسیر رسیدن به اسکله قایقهای مسافر بر جزیره هنگام (اسکله کندالو) مشاهده کرد.

روبه‌ روى جزیره ناز در قشم ساحل شنى قرار دارد که مکان مناسبى براى تغذیه پرندگان دریایى و ماهیگیران بومى است.

جزیره قشم یکی از مهمترین کانونهای تنوع زیستی در کشور ما و به ویژه در خلیج فارس به شمار می رود. این جزیره بر خلاف ظاهر خشک و بی آب علف مهمترین اکوسیستم های دنیا را در خود جای داده است. صخره های مرجانی، جنگلهای حرا و پهنه های گلی جدا از اینکه از نظر زیبایی شناسی مکانهای بسیار جذاب برای گردشگران هستند از لحاظ بیولوژیک غنی ترین زیست گاه های دنیا را تشکیل می دهند. سواحل متنوع ماسه ای، صخره های و گلی، نخلستان ها، چمن زارهای فصلی، شنزارها و برکه های آب فصلی  تنوع زیست گاهی جزیره را دو چندان نموده است.

وجود تنها ژئوپارک خاورمیانه در جزیره قشم و دارا بودن سایتهایی بی نظری مانند طولانی ترین غار نمکی جهان، تنگه چاه کوه و سایت دره ستاره ها بر شگفتی های جزیره افزوده است. با این حال جزیره قشم، جزیره ای با یک دنیا شگفتی همچنان جایگاهی در زمینه صنعت طبیعت گردی(اکوتوریسم و ژئوتوریسم ) کشور ندارد به طوری که در طول چند سال گذشته بعد از تبدیل قشم به منطقه آزاد، به جای استفاده از پتانسیل کم نظیر این سواحل در جذب گردشگری و ایجاد تاسیسات به بزرگترین محل تخلیه بار از قایق های قاچاق تبدیل شد و در به تازگی نیز زمینهای این ساحل برای ساخت پالایشگاه فروخته شده است.

در واقع علاوه بر زمینهایی که در طرف دیگر جاده و در مقابل جزایر ناز برای ایجاد این پالایشگاه به سرمایه گذار خصوصی فروخته شده بخشی از زمینهای ساحل نیز در اختیار این شرکت قرار گرفته و هم اکنون تابلو این شرکت در این محل نصب شده است.

این شرکت نفتی زمینهای ساحلی را به عنوان زمین های پشتیبان در نظر گرفته است. دو تابلو تاسیسات این شرکت یکی در سواحل ناز و دیگری در طرف دیگر جاده ای به فاصله ای 100 متری از ساحل قرار دارد که تاسیسات شرکت در آن در حال ساخت است.

اگر چه به گفته مدیر عامل منطقه آزاد قشم این شرکت تعهد داده که در زمینهای ساحلی تاسیساتی بر روی زمین ایجاد نکند و تنها قصد ساخت اسکله دارد ولی همین حضور یک شرکت نفتی و پالایشگاه در ساحل بر گردشگری تاثیر گذاشته و تمایل سرمایه گذاران را برای ساخت تاسیسات گردشگری کاهش می دهد و حیات ساحل را با مشکل رو به رو می کند. در واقع با حضور این تاسیسات و ساخت هتل باید گردشگرانی که در هتل اقامت می کنند بین منظره یک شرکت نفتی و یا ساحل یکی را انتخاب کنند.

شرکت نفت نیک از سال 84 متقاضی دریافت زمین از منطقه آزاد قشم بود که ابتدا زمینی در سایت نفتی دیرستان و 15 کیلومتر به سمت غرب سایت سواحل ناز برای این شرکت در نظر گرفته شد. همان زمان گزارش ارزیابی زیست محیطی بسیار ضعیفی توسط این شرکت ارایه شد و سازمان حفاظت محیط زیست ایرادات بسیاری از این گزارش گرفت. بعد از آن از این شرکت خواسته شد از مشاوره شرکتهای بزرگ برای تهیه طرح ارزیابی زیست محیطی که پیامدهای اجتماعی و فرهنگی پروژه را در بر می گرفت استفاده کنند.

پس از آن این شرکت به شرق سواحل ناز که سایت گردشگری است منتقل شد. بخشی که تا 700 متر در داخل دریا عمق آب به بیش از 5 تا 6 متر نمی رسد و در فاصله یک کیلومتری از ساحل عمق آب 12 مترمی شود.

این شرکت هم اکنون در سواحل جزایر ناز مستقر شده و قرار است اسکله ای در این سواحل ایجاد کند تا از طریق این اسکله محصولات تولیدی خود را منتقل کند. این در حالی است که برای نقل و انتقال این محصولات نیاز به ایجاد اسکله نیست و می توان از روش SPM و با عبور لوله از زیر آب استفاده کرد.

در واقع زمینهای ساحلی به این شرکت بدون مجوز محیط زیست و به طور غیرقانونی فروخته شده است و در حالی یک سایت گردشگری برای فعالیت این شرکت انتخاب شده که زمینهای دیگری از جمله سایت پتروشیمی برای استقرار این شرکت وجود داشت و در عین حال یکی از عجایب هفت گانه منطقه نیز تحت تاثیر قرار نمی گرفت.

زیست شناسان معتقدند ساحل مهمترین بخش اکوسیستم دریایی است که اعماق دریا را حمایت می کند و آغاز حیات و تغذیه دریا از ساحل به سمت اعماق است و هر تغییری در ساحل قطعا بر دریا تاثیر گذار است.

فروش زمینهای ساحلی غیرقانونی است و در قباله فروش این زمینها قید می شود که خریدار حق ایجاد احداثات و ساخت و ساز در آن را ندارد ولی تجریه ثابت کرده بعد از فروش زمینهای ساحلی کم کم خریدار اقدام به ساخت و ساز در ساحل کرده و تاسیسات مورد نظر خود را در آن ایجاد می کند.

در ارزیابی زیست محیطی جدید ارایه شده توسط شرکت نفت نیک عمق ساحل مورد نیاز برای این پروژه حداقل 30 متر است در حالی که عمق سواحل ناز به زحمت به 5 تا 6 متر می رسد.

مشکل حل می شود

سید رضا موسوی مدیر عامل منطقه آزاد قشم در مورد فروش غیرقانونی زمین های ساحلی به یک شرکت نفتی و ساخت و ساز در ساحل گفت: این اقدام در دوره های قبل مدیریتی انجام شده و ما در حال پیگیری حل این مشکل هستیم.

وی در پاسخ به اینکه با توجه به فروخته شدن زمینهای ساحلی به این شرکت چگونه امکان جلوگیری از فعالیت آن وجود دارد ادامه داد: در این زمینه ما مقصر نیستیم چون این موضوع مربوط به دوره های قبلی است ولی در حال مذاکره با این شرکت برای واگذاری زمین دیگری در صورت امکان هستیم.

وی در مورد ساخت اسکله و اینکه آیا حضور چنین شرکت نفتی توریسم منطقه را به طور کلی تحت تاثیر قرار خواهد داد گفت: قرار شده است اسکله ساخته شده توسط این شرکت برای گردشگری و مقاصد توریستی استفاده شود. البته ما هم معتقدیم حضور این شرکت در ساحل بر گردشگری منطقه تاثیر بسیاری بدی خواهد گذاشت.

به گفته مدیر عامل سازمان منطقه آزاد قشم با سرمایه گذاری داخلی، جزیره ناز با تجهیز به امکانات رفاهی به یکی از اصلی ترین مقاصد گردشگری گردشگران و مسافران به قشم تبدیل می شود.