به گزارش خبرنگار مهر، سومین همایش نواندیشی دینی با حضور اندیشمندان و متفکران عصر سه‌شنبه 30 آذر در دانشگاه شهید بهشتی پایان یافت.
در این همایش دکتر غلامرضا خواجه سروی به بررسی موضوع "سیمای نواندیشی دینی در سیره بنیانگذار انقلاب اسلامی" پرداخت و گفت: نواندیشی دینی به معنای بازاندیشی در افکار و نظریه‌های گذشتگان به منظور کشف خطاهای آنها و دستیابی به تبیین‌ها و تفسیرهای جدید از دین و آموزه‌های آن است. از این منظر امام خمینی (ره) پیشگام نواندیشی دینی و دارای ابتکارات متعدد در عرصه عرفان، فقه، اصول، کلام و فلسفه و پاسخگو به شبهات زمانه و مقابله با انحرافات فکری و عقیدتی بودند.
وی تصریح کرد: مهمترین ابتکار و نوآوری امام در این حوزه در این بود که حرکتی را شروع کردند که نه شرقی بود و نه غربی زیرا که با یقینیات و ضروریات دین که از قرآن و روایات نشأت می‌گیرند، در تعارض نبود. ناسازگاری میان دستاوردهای جدید و گزاره‌های قطعی دین، نشانه نادرستی و اعتبار نداشتن گزاره‌های دینی نیست بلکه روشنفکری درک درستی از دین نداشته و نیازمند بازاندیشی و نواندیشی است.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی(ره) در ادامه تصریح کرد: نواندیشی دینی در فرهنگ امام اصالت را به دین می‌دهد و اجازه نمی‌دهد پرسشهای جامعه، ارزشهای فرازمانی و فرامکانی دین دچار خدشه شود.
وی افزود: نواندیشی دینی تاریخ مفصلی دارد که سر سلسله این حرکت به سید جمال الدین اسدآبادی اتصال دارد. رگه‌های روشنفکری دینی به قبل از سید جمال باز می‌گردد. به نظر می‌رسد که در سیره امام یعنی در عمل و نظر ایشان از زمان مبارزه آنچه مسئله امام بوده ارتباط ایشان با حکومت و سیاست وقت است.
خواجه سروی تصریح کرد: از اینرو امام به سراغ سیاست و حکومت می‌رود و معتقد است مسائل دیگر فرعی هستند و به تبع این موضوع تغییر می‌کنند. مسئله اصلی برای او نفس حکومت است و پاسخ امام به این موضوع دقیقاً بر اساس متن است؛ بدون اینکه بخواهد متن را تغییر دهد.
وی یادآور شد: طراحی حکومت اسلامی در عصر غیبت بر اساس متن با توجه به نیاز جامعه و مردم مورد توجه اصلی امام بود. ایشان هم در نظر و هم در عمل نیازهای زمانه را بر اساس متن جواب می‌گفت و از این موضوع عدول نکرد. ولایت فقیه مهمترین میراث امام است. قبل از امام ولایت فقیه آرمان خیلی از فقها بود ولی هیچ کس نتوانست آنرا عملیاتی کند.
وی تأکید کرد: سیاست عملی از نظر امام، امام محوری و مشارکت مردمی است. امام در عین وفاداری به متن، پاسخگویی به نیازها را مهم می‌داند.
معاون وزیر علوم در پایان با اشاره به اینکه مهترین میراث امام را در حال حاضر به عنوان جمهوری اسلامی در اختیار داریم تصریح کرد: حال که نظام تثبیت شده این سؤال مهم برای ما وجود دارد که چگونه می‌توان برای این نظام در حوزه مسائل اجتماعی- اقتصادی راه پیدا کرد بدون آنکه از متن اصلی خارج شد.
پازوکی: اندیشه امام درباره اداره جامعه با تکامل همراه بوده است
در ادامه این نشست دکتر علی اکبر پازوکی استاد دانشگاه علامه طباطبایی به بررسی موضوع "تکامل نظریه ولایت فقیه در مدیریت جامعه اسلامی از منظر امام خمینی(ره): گسست یا تکامل" پرداخت و گفت: بعد از ارتحال امام خمینی عده‌ای زمینه را برای تشکیک در مبانی نظری ایشان در مورد اختیارات رهبری در اداره جامعه اسلامی مناسب یافتند. اینان در اندیشه سیاسی امام درباره ولایت فقیه گاه قائل به تحول شدند و گاه نیز به گسست و انقطاع و در نهایت تبدل و تغیر در آن معتقد شده‌اند.
وی تصریح کرد: برخی نیز به تقسیم بندی جغرافیایی در آرای سیاسی امام پرداخته و شخصیت امام را به امام قم، نجف، پاریس و تهران تقسیم نموده‌اند.
پازوکی افزود: امام در مورد ولایت فقیه معتقد به بایدها و نبایدهایی بود. امام در مورد بایدها می‌گفت ضرورت استمرار حکومت در عصر غیبت عین عصر حضور است. امام معتقد بود تمام اختیارات حکومتی که پیامبر و امام در امور سیاسی جامعه دارند را ولی فقیه جامع الشرایط دارا است.
وی در ادامه به برخی از نبایدها در اندیشه امام در مورد ولی فقیه اشاره و گفت: امام نبایدهایی را نیز در خصوص ولی فقیه دارند. ولی فقیه در حوزه خصوصی مردم ولایت ندارد کما اینکه پیامبر شاید این ولایت را داشته باشد. ولایت فقیه محدود به مصلحت جامعه اسلامی است.
پازوکی افزود: امام دیدگاههای خود را از زمان کشف الاسرار تا نامه سال 66 به ریاست جمهوری وقت تبیین کرده است که با مطالعه آن شاهد تکاملی در اندیشه امام هستیم. بر این اساس بنده قائل به این هستم که اندیشه امام در مورد اداره سیاسی جامعه با تکامل همراه بوده و انقطاعی در اندیشه ایشان وجود ندارد.
نظر شما