نگارش تفاسير جديد و روزآمد از مهمترين پژوهشهاي قرآني است

اسكندرلو درباره نياز عصر حاضر به ارائه تفسيرهاي ويژه كه بر پايه گرايشهاي مختلف علمي انجام شود اظهار داشت: امروزه با توجه به تخصصهاي مختلف علوم دانشگاهي كه هر كدام داراي قضايا و نتايج مختلفي هستند و روزبه روز هم به سبب مسائل درون ديني و برون ديني اشكالات و شبهات مختلفي مطرح مي شود، از اين جهت مي طلبد مفسران بر اساس نياز مخاطبان تفاسير موضوعي براي گروههاي مختلف تاليف كنند.

اسكندرلو در پاسخ به اين پرسش كه چرا متن مقدس الهي تفسير انساني مي شود و اساسا آيا متن مقدس احتياج به تفسير دارد گفت: آيات  قرآن دو دسته هستند: محكمات و متشابهات، كه اين تقسيم بندي بر اساس آيه هفتم سوره آل عمران است. متشابه آياتي است كه علاوه بر ابهام عبارتي، نياز به تاويل نيز دارند. يعني آياتي هستند كه علاوه بر شان نزول موارد كاربردي دارند كه مصاديق اين آيات تا قيامت بر حسب زمانهاي مختلف و نيازهاي مختلف تحقق خارجي پيدا مي كند. تحقق خارجي اين آيات نيز تاويل ناميده مي شود.

استاد گروه علوم قرآني در ادامه گفت: محكمات آياتي هستند كه مفهوم ظاهري آنها مشخص است و بر حسب ظاهر هر عرب و عجمي كه كلمات عربي را بلد باشد مفهوم آيه را مي فهمد مانند: قادر، حكيم و دانا. ولي چيزي كه ديده مي شود ابهام در توضيح اين موارد است يعني ما به آيات موارد مشابه آن در سراسر قرآن پيرامون يك موضوعي مراجعه كنيم هر كدام يك نكته خاصي را اضافه مي كنند. به طور مثال اگر به كتابهاي لغت مراجعه كنيم برخي واژگان علاوه بر معناي اول آن كاربردهاي ديگري نيز و در زمانهاي مختلف دارد. گاهي آيه متشابه نيست اما در آن يك حالت رمزگاني نهفته شده كه جزء به كمك روايات اين آيات را نمي شود فهميد. مانند اين آيه كه به عبادت پروردگارت بپرداز تا وقتي كه يقين براي تو حاصل شود. برخي دراويش و متصوفه غالبا پس از مدتي ادعاي يقين و وصول به حق مي كنند و از عبادت دست مي شويند. حتي نماز را ديگر واجب نمي دانند و استناد انها به همين آيه است. اما صادق (ع) در توضيح اين آيه مي گويد مقصود از يقين اين است كه تا زمان مرگ بايد به عبادت پرداخت. پس مي بينيم برخي آيات بدون راهنمايي كلام معصوم قابل تفسير نيست.

وي، همچنين ارائه تفسير هاي مختلف براي قشرهاي گوناگون را لازم  و ضروري دانست و تاكيد كرد: از فوايد تفسير موضوعي همين است كه فرد مي تواند به گونه اي بياناتش را انتخاب كند كه چينش خاص منطقي كه در اين تفاسير اغلب استفاده مي شود گروه هاي مختلف جامعه را در بر گيرد.