روایتی از یک نمایشگاه دو ساعته و پژوهشی که در جا می زند!

به گزارش خبرنگار مهر در خرم آباد، نمایشگاه دستاوردهای پژوهش و فناوری لرستان که به پژوهش های انجام شده در یکسال گذشته در دانشگاهها و دستگاههای اجرایی لرستان اختصاص یافت در فضایی محدود و کمتر از حتی 20 متر مربع برگزار شد تا این نمایشگاه صوری پس از بازدید مسئولان تعطیل شود.

روز پنج شنبه برای انعکاس خبر تجلیل از پژوهشگران استان لرستان و افتتاح نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی استان در مرکز آموزش و پژوهش استانداری خبرنگاران در محل حاضر شدند تا در کمال تعجب دستاوردهای پژوهشی استان را تنها در قالب کتابها و مقالاتی که بر روی میزها چیده شده بود مشاهده کنند.

نمایشگاه دستاوردهای هفته پژوهش در لرستان و محدودیت فضا

این در حالیست که عمده مقالات ارائه شده در این نمایشگاه که حتی نام آن را هم نمی توان نمایشگاه نامید مربوط به سالهای گذشته بود و درصد معدودی از آثار ارائه شده مربوط به سالهای 88 و 89 بود تا این شائبه پیش بیاید که گویا پژوهش در لرستان همچنان درجا می زند و نمایشگاهی که باید حامل دستاوردهای یکسال اخیر در این حوزه باشد همچنان محلی برای نمایش کتابهای منتشر شده در 5 تا 7 سال پیش است.

از سوی دیگر به نظر می رسد نفس برگزاری نمایشگاههایی از این دست که به طور شاخص به پژوهش های انجام شده در استان می پردازد فراهم آوردن بستری برای جذب سرمایه گذاران به منظور کاربردی شدن پژوهش ها و همچنین ایجاد ارتباط میان صنعت و دانشگاه باشد. ولی در نمایشگاه استان لرستان نه اثری از سرمایه گذار بود و نه حتی اثری از پژوهش های کاربردی که حداقل نمونه آزمایشگاهی آن تهیه شده باشد.

مسئولان رفتند - جمع آوری غرفه ها!

نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی لرستان را تنها می توان رفع تکلیف متولیان امر در زمینه آئین نامه های ابلاغی برای برگزاری نمایشگاه نامید و شاید تنها تاثیر این نمایشگاه را بتوان در بیلان کاری و عملکرد مسئولان دید.

بی توجهی به پژوهش به عنوان مبنا و زیرساخت تولید علم در دهه چهارم انقلاب با نام دهه پیشرفت و عدالت دیگر به نظر توجیه پذیر نیست. از سوی دیگر نامگذاری هفته ای به نام پژوهش حکایت از ضرورت توجه بیشتر به این امر در جامعه دارد ولی متاسفانه برنامه های این هفته بدون توجه به اهداف این نامگذاری و تنها برای پر کردن روزهای هفته پژوهش برگزار می شود.

جمع آوری غرفه ها(میزها)

وقتی دستاوردهای پژوهشی لرستان در یک مکان 20 متر مربعی جمع می شود و قسمت اعظمی از دستاوردها مربوط به چندین سال گذشته است به نظر می رسد هنوز پژوهش در این استان به جایگاه مطلوب و خواستنی دست نیافته است.

این در حالیست که نمایشگاه پس از گشایش در ساعت 9 صبح در حوالی ساعت 11 به کار خود پایان داد تا تنها مخاطبان این نمایشگاه مسئولان استان و پژوهشگران برگزیده استان که شاید بخشی از آثار متعلق به خودشان بود، باشند و این روند به معنی بی توجهی به بطن جامعه و مردم و صاحبان صنایع و تولید به عنوان مخاطبان اصلی پژوهش ها باشد.

نمایشگاه دو ساعته تمام شد!

به هر حال نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی و فناوری استان لرستان که در عنوان آن "نمایشگاه یک روزه" دیده می شد به نمایشگاهی دو ساعته برای بازدید مسئولان و دادن گزارش عملکرد تبدیل شد تا همچنان هفته پژوهش و برنامه های آن به عنوان هفته ای نمایشی و تبلیغاتی برای پژوهش تبدیل شود.

این در حالیست که توجه ویژه به کاربردی شدن پژوهش، بومی شدن علم، جهش در تولید علم و توجه به جنبش نرم افزاری همواره از دغدغه های رهبر معظم انقلاب بوده است که برای تحقق این مطالبه باید حساسیت ها در این زمینه بیشتر و روند فعالیت ها هدفمند تر شود.

وسایل نمایشگاه از مرکز پژوهش خارج شد - حوالی ساعت 11

برگزاری نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی که رویه ای مرسوم در دنیا و کشورمان است همواره محل عرضه علم روز برای تغذیه صنایع و صاحبان تولید است که متاسفانه به این اصل مهم در نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی لرستان وقعی گذاشته نشد.

این در حالیست که در ابتدای هفته پژوهش چنین نمایشگاهی در تهران کلید خورد تا صاحبان علم و صنعت در کنار یکدیگر تمرین عملیاتی کردن پژوهش ها را انجام دهند و به راهکارهای مشترک برای تامین نیازهای جامعه و بومی شدن تولیدات در کشورمان دست یابند.

و شاید اگر در استانها نیز این حساسیت وجود داشت ما همچنان از قابلیت های شکوفا نشده لرستان نمی نالیدیم و بر ضرورت تدوین مطالعات کاربردی برای به فعلیت رسیدن این پتانسیل ها تاکید نمی کردیم.

نمایشگاهی با چند مقاله و میز بر پشت وانت!

لرستان با آب و هوا، خاک و اقلیم مستعد، معدن استعدادهای خدادادی در عرصه کشاورزی، دامداری، شیلات، گردشگری، طبیعت گردی، صنعت و معدن، انرژی های فسیلی از جمله نفت و گاز و ... است ولی همچنان این قابلیت های بر زمین مانده و این استعداد های بکر بدون استفاده باقی مانده است و به نظر می رسد پژوهش و مطالعه به عنوان زیرساخت به فعلیت رسیدن این استعدادهای باید به سمت کاربردی شدن قدم های بلندتری بردارد.

این مهم تنها هنگامی محقق می شود که پژوهشگران و صنعت گران در مکانی چون نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی به راهکارهای علمی تبدیل استعداد های بالقوه لرستان به بالفعل دست یابند وگرنه باید سیر برگزاری نمایشگاهای بدون هدف و تنها برای نمایش کتابها و مقالات کاغذی ادامه یابد.

مسئول ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان بروجرد که مکانی در حد یک میز را برای عرضه طرح های تحقیقاتی این مرکز اختصاص داده اند در گفتگو با مهر می گوید: با وجود اینکه در کل دنیا و کشورمان اهمیت زیادی برای پژوهش و تحقیقات قائل می شوند ولی در مجموعه نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی استان متاسفانه با کوتاهی که در زمینه برنامه ریزی صورت گرفته است حق مراکز تحقیقاتی و پژوهشی استان ضایع شده است.

...و همه رفتند!

عزت الله نباتی با یادآوری اینکه در این مرکز بیش از 100 نمونه تحقیقانی از محصولات گیاهی و کشاورزی تولید شده است، عنوان کرد: در صورت تامین فضای مورد نیاز ما می توانستیم بخش عمده ای از نمونه های کاربردی پژوهش های خود را عرضه کنیم.

معاون پژوهشی دانشگاه لرستان و مسئول برگزاری نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی استان نیز در مورد فضای محدود این نمایشگاه به خبرنگار مهر گفت: قرار بود محل نمایشگاه در مجتمع فرهنگی هنری ارشاد باشد ولی چون این محل در دست تعمیر است محل برگزاری تغییر کرد.

حسن نایب زاده با تاکید بر اینکه ما ناچار شدیم در این فضای محدود نمایشگاه را برگزار کنیم، در مورد علت حضور محدود دستگاههای اجرایی استان در این نمایشگاه یادآور شد: ما برای همه دستگاهها در این زمینه نامه زدیم که متاسفانه اقدامی از سوی آنها صورت نگرفته است.

وی در مورد علت یک روزه بودن نمایشگاه هم عنوان کرد: چون در سالهای قبل استقبال چندانی از نمایشگاه صورت نمی گرفت امسال این نمایشگاه را در یک روز برگزار کردیم. 

معاون پژوهشی دانشگاه لرستان و مسئول برگزاری نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی استان خاطر نشان کرد: هر ساله مطابق مصوبه وزارت علوم این نمایشگاه برگزار می شود.

به هر حال به نظر می رسد کم کردن مدت زمان برگزاری نمایشگاه به علت عدم استقبال، فرار کردن از آسیب شناسی نمایشگاههای گذشته است چرا که دلیل عدم استقبال مخاطبان به نظر نمی رسد به کوتاه و طولانی بودن نمایشگاه بازگردد و باید جاذبه های این نمایشگاه برای ترغیب مردم و صنعتگران به حضور افزایش یابد و نه زمان آن کاهش پیدا کند.

"نهادینه شدن تحقیقات انجام شده در مراکز تحقیقات کشاورزی استان موجب تحول در بخش کشاورزی لرستان به عنوان پایه اقتصاد این استان خواهد شد؛ اجرای پروژه های تحقیقاتی در صنعت آب تحول در این بخش را به دنبال خواهد داشت؛ عملیاتی شدن پروژه های مطالعاتی حوزه گردشگری موجب جهش در صنعت توریسم استان می شود و ..."

به نظر می رسد این جملات به جای ثبت در خبرها باید رنگ اجرایی شدن به خود بگیرد تا نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی لرستان به جای یک حرکت نمایشی و تبلیغی به محلی برای اجرایی شدن این ایده ها تبدیل شود.

.........................................................

گزارش: صدیقه حسینی

عکس: محسن تیزهوش