تاسيس تلويزيون خصوصي با شرايط كنوني امكان پذير نيست

به گزارش خبرنگار تلويزيوني "مهر"، بحث برپايي و ايجاد شبكه تلويزيون خصوصي چند سالي است كه از سوي افراد مختلف مطرح مي شود، اما پيش از آنكه به سرانجام مشخصي برسد، در نيمه راه رها مي شود. طي چند روز اخيرفعالان  كميسيون فرهنگي مجلس هفتم به طور مشخص و رسمي نسبت به بررسي شرايط و وضعيت تاسيس تلويزيون خصوصي اظهار عقيده كرده اند و در حال حاضر شرايط اين مساله تحت بررسي است. يكي از مسايل قابل طرح در اين بين شرايط خاص فرهنگي - اجتماعي كشور است كه مي تواند در ايجاد يا عدم تاسيس تلويزيون خصوصي تعيين كننده باشد.
دكتراكبر عالمي، كارشناس رسانه درباره اين مساله به خبرنگار هنري مهرگفت:  تاسيس تلويزيون خصوصي به شرطي محقق مي شود كه مختصات و شرايط آن طي

اكبر عالمي - كارشناس

آيين نامه اي معين و در قانون لحاظ شود. مساله بعدي به اقتصاد شبكه تلويزيوني بر مي گردد كه با توجه به چه بودجه اي مي خواهد اداره شود تا بر اين اساس شبكه مورد نظر بتواند مختصات فعاليتش را تعريف كند.
وي درباره اينكه تاسيس شبكه تلويزيوني يك نياز فرهنگي است يا ضعف شديد برنامه هاي تلويزيون داخلي، توضيح داد:  به همان نسبت كه وجود ناشر خصوصي در عرصه چاپ كتاب يا نشريات خصوصي در عرصه مطبوعات قابل اهميت و پذيرفته شده است، وجود تلويزيون خصوصي مي تواند به ايجاد رقابت با شبكه هاي دولتي منجر شود و در زمينه ارتقا كيفيت آثار موثر واقع گردد. ولي به هر حال بايد به مسايل زيبايي شناسانه آثار تلويزيوني توجه زيادي بشود.
عبدالله باكيده، كارگردان و تهيه كننده تلويزيون در اين زمينه اعتقاد دارد:  با توجه به شرايطي كه جامعه آن از نظر فرهنگي برخوردار است، به نظر من تاسيس يك شبكه خصوصي امكان پذير نيست. اكنون با آنكه شبكه هاي تلويزيوني ما دولتي هستند با مسايل و مشكلات بسياري مواجهند كه كسب درآمد يكي از مسايل مهم اين بخش به شمار مي رود. چنان كه تلويزيون ما مرتب در حال پخش تيزرهاي تبليغاتي است. به هر حال تامين بودجه و مسايل مالي و از طرف ديگر توجه به مسايل فرهنگي و سياسي جامعه از اهميت بسيار زيادي برخوردار است كه تاسيس شبكه خصوصي را چندان محتمل نمي كند.
وي درباره انگيزه تمايل به تاسيس شبكه خصوصي خاطر نشان كرد:  وقتي جامعه روبه پيشرفت، افزايش اندوخته هاي مالي، سرمايه گذاري انبوه و درآمد زايي پيش مي رود، تاسيس شبكه خصوصي يك امر طبيعي به نظر مي رسد. همچنين وجود 2 شكل متفاوت از شبكه هاي تلويزيوني به رقابت منجر مي شود كه مي تواند ارتقا كيفي آثار تلويزيوني را در بر داشته باشد. اما حقيقت اين است كه هيچ كس بدون داشتن جهت گيري سياسي اقدام به تاسيس تلويزيون خصوصي نمي كند و اين مساله هم باعث خواهد شد تا برپايي اين نوع شبكه ها را به نوعي منتفي كند.|
وقتي بحث از فعاليت بخش خصوصي به ميان مي آيد، بدون ترديد اين نوع عملكرد بايد از سوددهي قابل قبول مالي برخوردار باشد، وگرنه هيچ سرمايه گذاري براي اين كار اقدام نمي كند. از طرف ديگر، كسب درآمد براي تلويزيون نيازمند جلب مخاطب حاصل از جذابيت است كه اين مساله مي تواند جنبه هاي مختلفي به خود بگيرد. به خصوص اينكه تاسيس و اداره يك شبكه تلويزيوني از هزينه هاي سرسام آوري برخوردار است.

ابوالفضل جليلي - كارگردان

ابوالفضل جليلي، كارگردان سينما وتلويزيون در اين خصوص مي گويد:  به عقيده من بيش از آنكه به فكر تلويزيون خصوصي بود، بايد در انديشه هاي اصيل و ريشه دار خودمان به جستجو بپردازيم تا حاصل آن در آثار تلويزيوني جلوه گر شود و مخاطب را بتواند با خود همراه كند. به عقيده من تاسيس تلويزيون خصوصي چندان امكان پذير نيست. چون در عرصه هاي ديگر از جمله مطبوعات هم ما نشريات خصوصي داريم، اما آيا اين نوع مطبوعات به مفهوم واقعي از آزادي عملكرد برخوردار هستند تا بتوانند با روزنامه هاي دولتي رقابت كنند. اين مساله در خصوص تلويزيون خصوصي هم صدق مي كند.
اين كارگردان درباره اينكه طرح اين بحث به چه عواملي مربوط مي شود، تاكيد كرد:  به نظر من اين نوع مباحث بيشتر جنبه تشريفاتي دارد. يعني اين نوع مسايل مطرح مي شوند و مدتي اذهان را به خود مشغول مي كنند و پس از مدت كوتاهي رها مي شوند. بايد به فكر ريشه يابي و رفع مشكلات سيستم بود. به عبارت ديگر بايد شرايطي به وجود بيايد كه مشكلات كيفيتي و توليد برطرف گردد.
نورالدين سبحاني، تهيه كننده تلويزيون هم  در اين باره نظر داده است:  به عقيده من شرايط برپايي تلويزيون خصوصي امري دشوار و نيازمند مطالعه وسيع است. من مدتي قبل براي كمك به يكي از دوستانم در زمينه تاسيس يك شبكه تلويزيوني خصوصي به آمريكا رفته بودم كه البته چون اين شبكه در نظر داشت برنامه هايي منطبق با سياست كشورمان پخش كند، با قوانين آمريكا منطبق نبود و تاسيس آن منتفي شد. بحث بر سر اين است كه فرض كنيم  شبكه هاي خصوصي راه اندازي شدند. آنها بايد بررسي كنند كه تلويزيون دولتي به چه مسايلي كمتر اهتمام مي ورزد تا در جهت تامين آن نيازها گام بردارند. براي نمونه نشان دادن ساز هنوز در تلويزيون ما تكليف مشخصي ندارد. اگر تلويزيوني تاسيس شود كه بتواند كنسرت هايي كه در داخل كشور به اجرا در مي آيد را به طور كامل پخش كند، بدون شك هم بخشي از خلا فعاليت تلويزيون دولتي را پر مي كند و هم مخاطب لازم را به دست خواهد آورد.
وي درباره اينكه تاسيس تلويزيون خصوصي حاصل چه نوع احساس نيازي است، توضيح داد:  من به طور دقيق نمي دانم كميسيون فرهنگي مجلس چه اهدافي را از تاسيس تلويزيون خصوصي دنبال مي كند. ولي به هر حال جاي فعاليت شبكه هاي تلويزيوني خصوصي در ميان شبكه هاي داخلي به خوبي احساس مي شود. البته به شرطي كه صاحبان تلويزيون خصوصي بتوانند ديدگاه هاي خود را مطرح كنند كه البته در شرايط كنوني به نظرم چندان امكان پذير نيست.
علي معلم، تهيه كننده سينما و كارشناس فيلم و تلويزيون نيز در اين خصوص گفته است:   امكان تاسيس تلويزيون خصوصي بستگي تام به نهادهاي قانونگذار دارد. ولي تا جايي كه من اطلاع دارم، از سوي ارايه دهندگان اين طرح بيان شده است كه تلويزيون خصوصي بايد بر اساس سياست ها و زير نظر سازمان صدا و سيما فعاليت كند كه اين امر غير ممكن است. چون اگر تلويزيون داخلي ما از توانايي لازم براي

علي معلم - تهيه كننده و منتقد

  ارايه برنامه هاي با كيفيت برخوردار بود، مديريت خود را در اين زمينه نشان مي داد. البته تلويزيون خصوصي فارسي زبان سالها است كه تشكيل شده و به ارايه برنامه مي پردازد و اكنون بيش از 20 شبكه ماهواره اي مشغول پخش برنامه براي مخاطب ايراني هستند، ولي تاسيس شبكه خصوصي در داخل مرزهاي كشور از افراد علاقمند به اين امر دريغ مي شود.
علي معلم كه مدتي قبل براي تاسيس يك شبكه تلويزيوني خصوصي همكاري مي كرد،در پاسخ به اينكه  احساس نياز فرهنگي يا ضعف آثار تلويزيون داخلي باعث مطرح شدن طرح تاسيس تلويزيون خصوصي شده است اظهار داشت: متاسفانه در كشور ما با همه مسايل از منظر سياسي برخورد مي شود. در حالي كه بسياري از مخاطبان تلويزيون خواستار تماشاي انواع ديگر برنامه ها هستند. به نظرمن تلويزيون ما بيش از اندازه بزرگ شده است و بايد 3 يا 4 شبكه به صورت دولتي فعاليت كنند و ساير شبكه ها به صورت خصوصي اداره شوند تا شرايط كيفي توليدات تلويزيون ارتقا يابد.