به گزارش خبرنگار مهر در همدان، جوامع امروزی، هر چه به سوی صنعتی شدن گام بر می دارند، بحران آسیب های اجتماعی در آن ها روند رو به افزایشی را به خود می گیرد به طوری که پیامد مدرنیته برای بعضی از افراد و خانواده ها، کم رنگ تر شدن روابط عاطفی انسانهاست.
به همین علت برنامه ریزان و مسئولان امور مرتبط با آسیب های اجتماعی در سالهای اخیر اقدام به راه اندازی مراکز مداخله در بحران های اجتماعی کرده اند تا از طریق بتوانند به سوی کنترل یا کاهش آسیب های اجتماعی گام بردارند و افراد آسیب دیده یا در معرض خطر به سرعت و در کمترین زمان ممکن با مددکاران اجتماعی ارتباط برقرار کنند.
بر این اساس بود که در سال 83 شماره ای سه رقمی به این امر اختصاص یافت. شماره ای که تا حد امکان، ساده در نظر گرفته شد تا از کودکان مهد کودک تا سالمندانی که گاهی دچار فراموشی می شوند، بتوانند در مواقع ضروری آن را به یاد آورند: یک، دو، سه.
دامنه این خدمات به تدریج به دیگر استان های کشور نیز گسترش یافت و در سال 88، همدان نیز به جمع مراکز استان برخوردار از خط اورژانس اجتماعی پیوست.
اما در اینجا این سئوال مطرح است که آیا اورژانس اجتماعی یا همان ۱۲۳ تا کنون موفق بوده است و یا به در راه اندازی یک خط سه رقمی خلاصه شده است؟!
اورژانس اجتماعی در همدان ناشناخته است
آنچه مسلم است اینکه اورژانس اجتماعی در همدان نا شناخته مانده است و شمار کمی از مردم از خدمات این مرکز آگاه هستند.
کارشناس بهزیستی استان همدان در خصوص مرکز اورژانس اجتماعی مهمترین کاربرد این اورژانس را شناسایی آسیبهای اجتماعی شایع و در حال شیوع عنوان کرد و با بیان اینکه اورژانس اجتماعی دارای چهار فعالیت مختلف است، افزود: مرکز مداخله در بحران فردی، خانوادگی و اجتماعی به عنوان یک مرکز مادر در اورژانس اجتماعی است.
احمد یاوری با اشاره به اینکه یکی از اهداف اصلی در اجرای طرح اورژانس اجتماعی کاهش پرونده های قضایی و ارائه خدمات مشاوره در مداخلات روانی اجتماعی است، گفت: سازمان بهزیستی برای جلوگیری، رفع مشکلات و آسیبهای اجتماعی و با هدف کلی کنترل، کاهش آسیب و تسهیل در ارائه خدمات به گروه های هدف اقدام به راه اندازی خط تلفن 123 (اورژانس اجتماعی) کرده است.
در همین خصوص مسئول اورژانس اجتماعی همدان با بیان اینکه جهل و عدم آگاهی در خصوص اصول و مهارت های زندگی ریشه ای ترین عامل بروز و گسترش آسیب های اجتماعی در جامعه است، گفت: اورژانس اجتماعی همدان سال 88 فعالیت خود را آغاز کرده است.
دستیابی به اهداف اورژانس اجتماعی به صورت واقعی عملی نیست
خدیجه نگارخاتونی حذف آسیب های اجتماعی را از رسالت های مهم این واحد عنوان و با اشاره به اینکه دستیابی به این هدف به صورت واقعی عملی نیست، اظهار داشت: بنابراین کاهش و کنترل آسیب ها در راس اهداف واحد قرار دارد.
وی اقدام به موقع و سریع را از ویژگی های مهم اورژانس اجتماعی برشمرد و خاطر نشان کرد: زوجین متقاضی طلاق، افراد دارای اختلافات خانوادگی حاد، زنان و دختران آسیب دیده و در معرض آسیب و کودکان آزار دیده از مهمترین گروه های هدف اورژانس اجتماعی است.
نگارخاتونی جهل و عدم آگاهی در خصوص اصول زندگی را ریشه ای ترین عامل بروز و گسترش آسیب های اجتماعی در جامعه ذکر کرد و افزود: برگزاری دوره های آموزشی مهارت های ده گانه زندگی، آشنایی با اصول دین و احکام، مشاوره و همچنین برگزاری دوره های حرفه آموزی از برنامه های اجرا شده و در دستور کار این واحد است.
برقراری روزانه هفت تماس با مرکز اورژانس اجتماعی همدان
مسئول اورژانس اجتماعی همدان اظهار داشت: هدف اصلی ما درگیر کردن مردم با مشکلات خودشان و رسیدن به این نکته است که خود آنها بهترین منبع حل مشکلات و حداقل کاهش آن هستند.
وی با اشاره به اینکه اورژانس اجتماعی بهزیستی استان همدان فعالیت خود را از سال 88 آغاز کرده است، گفت: در 9 ماهه امسال دو هزارو 100 مورد تماس با خط 123 اورژانس برقرار و اقدامات لازم توسط پرسنل و کارشناسان حاضر انجام شده است.
نگارخاتونی اعتیاد را از شایعترین موارد مشهود در تماس ها و مراجعات به این مرکز عنوان و خاطرنشان کرد: معضل اعتیاد ریشه بسیاری از آسیب های اجتماعی دیگر در جامعه است که باید در این خصوص برنامه ریزی و اقدامات لازم صورت گیرد.
وی فعالیت و ارائه خدمات سیار در خودروی 123 این واحد را نیز مورد توجه قرارداد و اضافه کرد: در 9 ماهه نخست امسال 350 نفر از خدمات این واحد سیار استفاده کردند.
نگارخاتونی گسترس برنامه های فرهنگی و آموزشی، ایجاد سیستم های سیار در مدارس، گسترش ارتباط حرفه ای با سایر دستگاه های اثرگذار و انجام پژوهش های راهبردی در حوزه آسیب های اجتماعی را از برنامه های در دست اقدام اورژانس اجتماعی عنوان کرد.
با مداخله اورژانس اجتماعی 38 طلاق به سازش رسید
نگار خاتونی افزود: برای کاهش طلاق این سازمان با شورای حل اختلاف هماهنگی لازم را انجام داده و از 100 موردی که مراجعه شده 38 مورد به سازش ختم شده است.
سرپرست سازمان بهزیستی همدان نیز در این خصوص با بیان اینکه سه کلینیک مددکاری در همدان فعال است، گفت: امسال بین 100 تا 250 پرونده مددکاری در هر یک از مراکز بررسی شده است.
نادر برزگر افزود: در پایگاه خدمات اجتماعی این سازمان به فعالیت‌هایی همچون آموزش‌های ترک اعتیاد و مهارت‌های زندگی پرداخته می‌شود.
وی اضافه کرد: شش مرکز نگهداری کودکان بی‌سرپرست در همدان فعالیت می‌کنند که سه مرکز مربوط به دختران و سه مرکز مربوط به پسران است، همچنین 13 مرکز هیئت امنایی و خصوصی در این زمینه فعالیت می‌کنند.
برزگر یادآور شد: پنج واحد خصوصی ترک اعتیاد همدان در 9 ماهه اخیر به تعداد هزار و 450 مورد خدمات ارائه کرده‌اند.
اورژانس اجتماعی باید به مردم همدان معرفی شود
در همین خصوص فرماندار همدان نیز با بیان اینکه باید برای آشنایی بیشتر مردم با اورژانس اجتماعی اقدامات و اطلاع رسانی مطلوبی صورت گیرد، گفت: مردم باید بتوانند از خدمات این مرکز استفاده کنند.
قهرمانی مطلق گفت: آشنایی مردم با مجموعه اورژانس اجتماعی کم است و باید در این خصوص اطلاع‌رسانی صورت گیرد تا خدمات مجموعه به مردم معرفی شود.
وی اظهار داشت: ایجاد بانک اطلاعاتی در خصوص مراکز مشاوره می‌تواند به مراجعان کمک کند تا مرکز مورد نظر خود را به موقع و درست انتخاب کنند.
وی افزود: آسیب دیدگان اجتماعی باید بر اساس سن، جنس، تحصیلات، شغل، محل جغرافیایی و محل تولد تفکیک شوند تا به نحو مناسبی تحت پوشش و خدمات‌رسانی قرار گیرند.
و اما در گفتگو با کارشناس مرکز اورژانس همدان "خدمات تخصصی، فوری و در دسترس"، شعاری عنوان شد که سر لوحه عملکرد کارکنان دفتر آسیب های اجتماعی سازمان بهزیستی است.
پر واضح است که جلوگیری از آسیب های اجتماعی و جلوگیری از به انحراف کشیده شدن مجدد افراد آسیب دیده مهمترین هدف راه اندازی مراکز مداخله در بحران (فردی، خانوادگی و اجتماعی) است و گروه های هدف اورژانس خدمات اجتماعی نیز که طیف گسترده ای از افراد در معرض آسیب شامل زنان و دختران آسیب دیده، کودکان کار و خیابانی، دختران و پسران فراری از منزل، زوج های متقاضی طلاق و افراد دچار اختلال هویت جنسی را تشکیل می دهد، باید تحت پوشش باشند.
کارشناس این مرکز در گفتگو با خبرنگار مهر در همدان با بیان اینکه به جز این موارد، سایر افرادی که مواردی از کودک آزاری، همسر آزاری یا اشخاص در معرض خودکشی را در اطراف خود مشاهده می کنند، می توانند با خط 123، تماس بگیرند، گفت: بیشترین گروه در معرض خطری را که نیاز به کمک های فوری مشاوره ای و مددکاری دارند، اعضای خانواده هایی می داند که در شرایط بحرانی حاد به سر می برند.
خدمات 123 شبانه روزی و رایگان است
به گفته وی، پاسخگویان خط 123، روان شناسان کار آزموده ای هستند که به تماس گیرندگان خدمات مشاوره ای تلفنی ارائه می دهند و موارد اورژانسی را که نیاز به مداخله حضوری دارند، به خودروهای اورژانس اجتماعی اطلاع می دهند تا بلافاصله به محل رویداد اعزام شوند.
محمدی با بیان اینکه این خدمات شبانه روزی و رایگان است و اکیپ های سازمان به صورت 24 ساعته پاسخگوی تماس ها و مراجعان هستند، گفت: در مواردی چنانچه احتیاج به پی گیری های بعدی هم باشد، مددجویان به مراکز بهزیستی معرفی می شوند تا مشاوره های بالینی و تخصصی، آموزش مهارت های زندگی، کمک های مددکاری اجتماعی را دریافت کنند.
با این اوصاف مسئولان امیدوارند با تبلیغاتی که در مهدهای کودک، مدارس، دانشگاه ها، مراکز درمانی و ادارات انجام می شود، مردم و به خصوص زنان و کودکان در معرض خطر با خدمات اورژانس اجتماعی آشنایی بیشتری پیدا کنند و بیش از گذشته، مشکلات خود را با مشاوران و مددکاران این نهاد در میان بگذارند.
هر چند که آمار آسیب های اجتماعی روی داده در همدان، به طور حتم بسیار بیشتر از این موارد است ولی متأسفانه هنوز برخی از افراد در معرض آسیب از وجود چنین اورژانسی در شهر بی خبرند و برخی نیز با وجود تمام آزارهایی که از دیگران می بینند، به هزار و یک دلیل پیدا و پنهان، حاضر به مراجعه یا تماس با خط 123 نیستند.
خط 123 که در ابتدا تنها برای گزارش موارد کودک آزاری و نیز همسر آزاری راه اندازی شده بود، رفته رفته می رود تا در کنار اورژانس درمانی (115) و انتظامی (110)، به سومین اورژانس کشور تبدیل شود، هرچند که به نظر می رسد نیاز به انجام فعالیت های تبلیغاتی به مراتب بیشتری وجود دارد.
مسئولان سازمان بهزیستی نیز معتقدند که راه اندازی اورژانس های اجتماعی می تواند با مداخلات روانی و اجتماعی بیش از مداخلات قضایی و انتظامی، به کاهش میزان پرونده های قضایی و ورودی زندان ها و طلاق همسران و نیز پیش گیری از وقوع جرم بینجامد.
و در پایان اینکه علاوه بر این مسئولان و متولیان امور ساماندهی آسیب های اجتماعی باید به فکر ارائه برنامه ها و راهکارهایی باشند که اجرای آنها بیشتر ملموس و عینی باشد و تنها به افتتاح یک یا چند طرح مانند 123 بسنده نکنند.
نظر شما