به گزارش خبرنگار مهر، بیست و هشت دوره از برگزاری جشنواره بین المللی تئاتر فجر می‌گذرد. در طول سال‌ها این جشنواره به نوعی به مهمترین رویداد هنری تئاتر کشورتبدیل شده است. اما در هر دوره با تغییر دبیر جشنواره سیاست‌های آن نیز دچار تغییر و تحول شده است. در برخی از این تغییرات سلیقه دبیر جشنواره دخیل بوده و در بعضی دیگر نظر مدیران اعمال شده است. این تغییر سیاست‌ها گاهی به نفع جشنواره و هنرمندان تئاتر بوده و گاهی نیز اعتراض آنها را در پی داشته است. در ارتباط با همین موضوع با نصرالله قادری نویسنده و کارگردان تئاتر به گفتگو پرداختیم.
* خبرگزاری مهر، سرویس فرهنگ و هنر: در طول بیست و هشت دوره ای که از برگزاری جشنواره تئاتر فجر می‌گذرد سیاست‌ها و برنامه‌های مختلفی به جشنواره تزریق شده است. سیاست‌هایی مانند غیر رقابتی شدن و یا افزوده شدن بخش‌های متفاوت به جشنواره . به نظر شما این نوع برنامهها در طول دوره‌های مختلف جشنواره به نفع تئاتر بوده است یا خیر؟
- نصرالله قادری: باید برنامه ریزی مدون و سیاست‌های مشخصی برای جشنواره تئاتر فجر در نظر گرفته شود تا این سیاست‌ها در طول سال‌ها قوام یابد و به رشد جشنواره و بارور شدن آن کمک کند. البته به نظر من غیررقابتی شدن جشنواره تصمیم درستی بوده است. چون در بیشتر جشنوارههای معتبر دنیا مانند جشنواره " آوینیون" بخش رقابتی وجو ندارد و نمایش‌ها بدون رقابت با یکدیگر به اجرا گذاشته می‌شوند.
سیاست برگزاری جشنواره تئاتر فجر در دیگر شهرستان‌ها نیز بسیار مثمر ثمر و جذاب است. من با گسترش جشنواره تئاتر فجر و برگزاری آن در شهرستان‌های مختلف موافقم. با این برنامه تئاتر کشور درهمه نقاط ایران فرصت ارائه و معرفی می‌یابد. گروه‌های تئاتر شهرستانی نیز فرصت پیدا می‌کنند تا آثارشان را به دیگر هنرمندان عرضه کنند. دیدن اجراهای مختلف در شهرستان‌ها و حتی حضور تئاتر شهرستان در پایتخت باعث کشف استعدادهای بسیاری می‌شود.
بعضی از سیاست‌هایی که جشنواره تئاتر فجر در طول این سال‌ها پیش گرفته به نفع تئاتروخود جشنواره بوده است. اما اگر برنامه مشخص و سیاست‌های واحدی برای جشنواره تنظیم و تصویب شود عملکرد آن بسیار بهتر و موفق تر از امروز خواهد شد.
* به نظر شما انتخاب دبیر ثابتی برای برگزاری دوره‌های متوالی جشنواره تصمیم درستی است؟ آیا دبیر ثابت و مشخص می‌تواند به بهبود کیفیت جشنواره در طول سال‌ها کمک کند؟
- همه جشنوارههای معتبر جهانی از یک دبیر ثابت برای برگزاری همه دوره‌های یک جشنواره استفاده نمی‌کنند. اما معمولا دبیرها برای مدت زمان مشخصی انتخاب می‌شوند و در طول چند سالی که مسئولیت دبیری یک جشنواره برعهده آنها گذاشته می‌شود برنامه‌های خود را به اجرا می‌گذارند.
اگر در کشور ما هم این اتفاق روی دهد و برای چند دوره متوالی یک دبیر انتخاب شود بسیارخوب است. دبیر جشنواره در صورتی که اختیار کامل برای ارائه برنامهها و راه کارهای تازه اش داشته باشد می تواند به رشد و شکوفایی جشنواره کمک کرده و کیفیت هر دوره را از دوره قبل بهتر کند. وجود دبیر ثابت به نفع تئاتر و جشنواره تئاتر فجر است.
* نظرتان درباره بخش بازار تئاتر جشنواره چیست؟
- ایجاد بازار تئاتر در جشنواره تئاتر فجر اتفاق خوبی است. چون افرادی که در گذشته موفق به دیدن بعضی از آثار نمایشی نشده‌اند می توانند DVD این آثار را تهیه کنند و ببینند. بازار تئاتر در این حد می تواند به علاقمندان و هنرمندان تئاتر کمک کند.
* با این توصیف شما فکر می کنید بازار تئاتر مکان مناسبی برای جذب حامیان مالی خارجی و یا جلب نظرمدیران جشنواره‌ها برای دعوت از آثار ایرانی نیست؟ چون در این دوره از جشنواره بازار تئاتر قرار است نسبت به دوره قبل به شیوه جدیدی عرضه شود. به هنرمندان مدت زمان محدودی داده می شود تا بتوانند آثار خود را به مدیران جشنواره‌ها و همچنین گروه‌های خارجی معرفی کنند.
- من در این مورد که گروه‌های خارجی و مدیران جشنوارههای مختلف از طریق بازار تئاتر جشنواره ، نمایشی ایرانی را انتخاب کنند و از آن گروه برای حضور در کشورشان دعوت به عمل بیاورند کمی تردید دارم. به نظر من انتخاب آثار توسط گروه‌های خارجی یک شوخی گروتسک بیش نیست. نمایش‌هایی که قرار است به خارج بروند از ایران و توسط هیئت ایرانی انتخاب می‌شوند و به خارج از کشور می‌روند. این مسئله هیچ ربطی به بازار تئاتر جشنواره ندارد.
این کار، یک مبادله بین دولت‌های دو کشور است. در مقابل دعوت از گروه نمایشی خارجی برای اجرا و حضور در ایران گروهی ایرانی هم انتخاب و برای اجرا در آن کشور معرفی می‌شود. حداقل در چند دوره گذشته که خود من با دبیرهای جشنوارههای خارجی صحبت کردم هیچ کدام از آنها نمایشی را برای حضور در جشنواره و کشورشان انتخاب نکرده بودند. اما بعدا شاهد این بودیم که از ایران نمایش‌هایی در همان جشنواره ها شرکت داشته‌اند. بنابراین تصور می‌کنم وجود دبیر ثابت تنها می‌تواند بخشی از مشکلات جشنواره را برطرف کند.
نظر شما