به گزارش خبرنگار مهر، نشست "بررسی نقش اجتماعی سازمانهای غیردولتی" با حضور صاحبنظران و کارشناسان از سوی معاونت پژوهشهای فرهنگی و اجتماعی مرکز تحقیقات استراتژیک صبح امروز دوشنبه 18 بهمن در محل این مرکز برگزار شد.
در ابتدای این نشست دکتر سید رضا صالحی معاون پژوهشهای فرهنگی و اجتماعی مرکز تحقیقات استراتژیک و استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات به الزامات و موانع گسترش نهادهای مردم نهاد در ایران پرداخت و گفت: بحث در مورد موانع گسترش نهادهای مردم نهاد در ایران مهمتر از بحث در مورد الزامات گسترش این نهادها است.
وی افزود: فرهنگ سیاسی در ایران مبتنی بر منافع شخصی است تا منافع جمعی. بر این اساس مسئولیت پذیری خیلی محدود است و بر این اساس نهادهای جمعی نمی‌توانند توسعه یابند.
صالحی یادآور شد: بر این اساس ابتدا باید موانع در سر راه نهادهای مدنی بر طرف شود و سپس به توسعه و گسترش آن پرداخت.
وی افزود: نهادهای سنتی اجتماعی مانند هیئتهای مذهبی، نهادهای خیریه و وقف در ایران نیازمند باز تعریف هستند.
در ادامه این نشست خانم بروجردی پژوهشگر مسائل زنان به بررسی سیر تکوینی نهادهای مردم نهاد در ایران پرداخت و گفت: بر اساس اصل 26 قانون اساسی تشکیل و شکل‌گیری این نهادها و تشکلهای مردمی تحت شرایط و ضوابطی آزاد است. روند شکل‌گیری تشکلهای غیردولتی به شکل کنونی آن به سال 1372 برمی‌گردد. این روند سیر آهسته داشت و در آن زمان نیز قانونی برای شناسنامه‌دار کردن این تشکلها وجود نداشت.
وی تصریح کرد: در قانون برنامه سوم توسعه به تدریج موضوع شکل‌گیری تشکلهای غیردولتی مطرح شد و در ماده 182 با این موضوع پرداخته شد.
وی افزود: بر این اساس وزارت کشور مکلف به دادن مجوز برای تشکیل این تشکلها شد. به رغم اینکه این نهادها و تشکلها باید خودجوش و داوطلبانه باشند ولی می‌توان این مرحله را گام خوبی برای رواج این تشکلها دانست.
وی تصریح کرد: نگاه برنامه چهارم به تشکلهای غیردولتی این بود که این سازمانها به عنوان یک سرمایه اجتماعی هستند. در قانون برنامه پنجم توسعه در مورد این تشکلها موضوعی به چشم نمی‌خورد.
وی در پایان تأکید کرد: باید توجه داشت که برای تشکیل تشکلهای غیردولتی مسیر بوروکراتیک طولانی وجود دارد و در مورد تشکیل آنها تنها مصوبه وجود دارد.
در ادامه این نشست خانم دکتر شجاعی پژوهشگر مسائل زنان با اشاره به اینکه نهادهای مدنی از ارکان دولت عاقل به شمار می‌روند گفت: در بحث حکمرانی خوب و دولت عاقل نهادهای مدنی از ارکان چنین دولتی به شمار می‌روند. چنین دولتی کارهای اقتصادی را به بخش خصوصی و مسائل اجتماعی را به سازمانهای مردم نهاد ارجاع می‌دهد و بر این اساس دولت کوچک است.
وی افزود: جز در مقاطعی از تاریخ، زنان با مردان مساوی نبوده‌اند. بر این اساس ورود و حضور زنان در عرصه اجتماعی و تشکل یافتن فعالیتهای آنان جدید است.
وی در ادامه به تعریف سازمانهای مردم نهاد پرداخت و گفت: هر نوع تشکل داوطلبانه و مردمی را تشکل غیردولتی می‌نامند. داوطلبانه بودن، غیر دولتی بودن، غیر انتفاعی بودن و مسئول بودن در قبال مسائل اجتماعی چهار ویژگی سازمانهای مردم نهاد هستند.
شجاعی یادآور شد: از اواخر دوره قاجار شاهد شکل‌گیری سازمانهای غیردولتی زنان هستیم.
وی خیریه‌ای بودن، ایجاد توسط مقامات و منصوبین و زنان درباری و وابسته به آنها، تشکیل توسط طبقه مرفه و حضور افراد غیرایرانی را از ویژگیهای سازمانهای غیردولتی زنان در دوران پهلوی برشمرد.
شجاعی تأکید کرد: بعد از انقلاب تا سال 1372 شاهد شکل‌گیری سازمانهای غیردولتی زنان نیستیم. در برنامه سوم توسعه موضوع سازمانهای مردم نهاد و سازمانهای غیردولتی زنان مطرح شد. در ماده 158 در بند "د" مشخصاً به سازمانهای غیردولتی زنان اشاره شده است.
نظر شما