محمد میرکیانی از نویسندگان ادبیات کودک و نوجوان در گفتگو با خبرنگار مهر درباره پرداختن به انقلاب اسلامی چه از لحاظ تاریخی و چه مفهومی در ادبیات داستانی کودک و نوجوان اینگونه گفت: ایام دهه فجر همواره یادآور خاطرات گذشتهای است که در آن چهره برجستهای از ملت بزرگ ایران را میبینیم.
وی ادامه داد: در جریان هر انقلاب و دوران پس از آن حوادثی اتفاقاتی میافتد که نیاز به تحلیل دارد و ازآنجا که انقلاب ایران به گونهای بود که بخش جداییناپذیر آن مردم بودند و تک تک آنها در اتفاقات کلی و جزئی انقلاب نقش داشتند بنابراین پرداختن به حوادث انقلاب و تحلیل آن نیاز به گذشت زمان دارد.
نویسنده "دایی سهراب" با اشاره به اینکه نوشتن درباره انقلاب اسلامی و تحلیل آن نیاز به این داشت که مدت زمانی از وقوع آن رخداد بگذرد، توضیح داد: برای تولید آثار داستانی درباره حوادث بزرگ تاریخ ، اتفاقاتی که باید بیفتد این است که مدت زمانی از وقوع آن رخداد بگذرد تا به مرور لایههای پنهان آن به درستی قابل شناسایی شود.
میرکیانی افزود: همچنین وقتی اتفاقات تبدیل به خاطره میشوند شنیدن درباره آنها برایمان جذابتر می شود به همین دلیل معتقدم لازم است از اتفاقات مربوط به انقلاب هم زمانی بگذرد تا بتوانیم جذاب تر و متفاوتتر از دیگر حوادث درباره آنها بنویسیم.
وی درباره اینکه با گذشت زمان دوستان و دشمنان انقلاب هم چهره واقعی خود را نشان میدهند اینگونه توضیح داد: با گذشت زمان دوستان و دشمنان انقلاب شناخته میشوند. زمان مانند غربال عمل می کند و نشان میدهد چه کسانی به شعارهای اصلی انقلاب وفادارترند. امروز با گذشت سه دهه از انقلاب ما با نسلی روبه رو هستیم که دیگر آشنایی کامل با انقلاب ندارد و نیاز دارد از طریق آثار ادبی با انقلاب آشنا شود و فکر میکنم امروز بهترین زمان برای نوشتن آثار داستانی درباره وقایع انقلاب است.
نویسنده "عمو رستم" اضافه کرد: امروز زمانی است که نویسندگان هم نسل من که آن دوران را درک کردند و میتوانند تحلیل روشنی از انقلاب ارائه کنند، دست به قلم شوند و آغاز به نوشتن آثار برجسته و قابل قبول درباره انقلاب بکنند. گرچه نویسندگان جوان هم می توانند در این عرصه وارد شوند ولی آنچه پیرامون انقلاب باید نوشت تحلیل همه جانبه و روشنی است که بیشتر پیشکسوتان که وقایع آن روزها را درک کردهاند لازم است این وظیفه را برعهده بگیرند.
میرکیانی تاثیرگذاری یک اثر را مهم ارزیابی و تشریح کرد: خلق یک اثر به تنهایی کافی نیست بلکه هدفمند نوشتن و تاثیرگذاری مهم است و به همین دلیل است که تاکید میکنم داشتن تجربه کافی از زندگی و انقلاب و همچنین تجربه کافی از نوشتن در حوزه ادبیات داستانی سه شرطی است که برای خلق آثار تاثیرگذار باید وجود داشته باشد.
وی همچنین بیان کرد: بهترین زمان برای نوشتن از انقلاب همین زمان است که سه دهه از وقوع آن گذشته و در کوره راههای حوادث صیقل داده شده است. تا امروز هم آثار خوب درباره انقلاب خلق شده و لی موجآفرین نبودهاند این آثار که از سر تعهد و تکلیف نوشته شدهاند قابل تحسین هستند ولی از این به بعد است که آثار برتر باید خلق شود.
این نویسنده با اشاره به اینکه ادبیات دفاع مقدس جدا از ادبیات انقلاب نیست تاکید کرد: ادبیات دفاع مقدس و پایداری همان ادبیات انقلاب است چراکه جنگ علیه ایران یک حرکت و دسیسه جهانی برای از پای درآوردن انقلاب اسلامی بود به همین دلیل هم ادبیات آن بخشی از ادبیات انقلاب است. البته وقتی به طور مشخص از ادبیات انقلاب صحبت میکنیم منظورمان آن بخش از آثار است که ارتباط مستقیم با شکل گیری انقلاب اسلامی تا سال 57 دارد.
میرکیانی همچنین در قیاس ادبیات انقلاب در حوزه خاطره و تاریخ نگاری با حوزه داستان نویسی عنوان کرد: در حوزه تاریخ و خاطرهنگاری انقلاب فعالتر بودهایم ولی اگر ما به ادبیات داستانی بپردازیم هم باورپذیری بر مخاطب را بالا میبریم هم استناد حوزههای مردم شناسی در ارتباط با تاریخ انقلاب را گسترش میدهیم. وقتی درباره تاریخ انقلاب می نویسیم کار پژوهشی هم درباره مردم شناسی انجام میدهیم ولی آثاری که به شکل وقایع نگاری نوشته می شود معمولا این مزایا را ندارند و بیشتر مثل روزشمار و تقویم عمل میکنند البته با ارزش هستند و نباید هیچ شکلی از ادبیات را متوقف کرد اما انتظار داریم هر چه زمان می گذرد این آثار تاثیرگذارتر شوند و مخاطب بیشتری را جذب کنند.
نویسنده "قصه ما مثل شد" در بخش دیگر صحبتهایش درباره ادبیات کودک و انقلاب گفت: ادبیات کودک در ادبیت هیچ تفاوتی با ادبیات بزرگسال ندارند ولی از آنجا که از دو جزء ادبیات و کودک تشکیل شده منهای آن بخش ادبیاتش که با همه شاخه های ادبی مشترک است، یک بخش کودک هم دارد که وقتی وارد دنیای ذهنی کودک می شویم باید باورها و آرزوها و دنیایش را منعکس کنیم. کسانی که برای کودکان و نوجوانان می نویسند باید اشراف بر ادبیات بزرگسال هم داشته باشند.
وی افزود: اگر کودک را به معنای خردسال بدانیم نمیتوان از فلسفه شکلگیری انقلاب و تحلیل حوادث برای او نوشت ولی اگر با گروه سنی نوجوان روبه رو هستیم به این دلیل که نوجوانی دوره بایدها و نبایدها، شناخت فلسفه و حقیقت زندگی است میتوان مسائل جدیتر را مطرح کرد. وقایع انقلاب نیاز به تحلیل دارد که برای گروه سنی پایین قابل هضم نیست و برای آنها باید کلیات خوبیها و بدیها و رنج و سختی را که مردم متحمل میشدند بیان کرد همچنین میتوان داستانهایی درباره شخصیتهای بزرگ انقلاب مانند حضرت امام خمینی(ره) نوشت. تحلیل لایههای پنهان و کالبدشکافی وقایع انقلاب را باید بگذاریم برای نوجوانان.
میرکیانی در بخش پایانی صحبتهایش با تاکید بر اینکه اعتقادی به حمایت نهادها از آثار ادبی انقلابی ندارد بیان کرد: به حمایت مسئولان، جریانات و نهادها خیلی اعتقاد ندارم و فکر میکنم باید آثار قابل قبول بنویسیم که مخاطب داشته باشد. در خلق آثار حمایت معنی ندارد ولی اگر اثری تولید شد و موج ایجاد کرد آنگاه باید مورد حمایت قرار گیرد وگرنه با حمایت نهادها کار قابل قبولی تولید نمیشود.
وی در پایان گفت: من هرگز کار سفارشی و حمایتی انجام ندادهام و فکر میکنم باید این توانایی را داشته باشم که اثری درباره انقلاب بنویسم که مخاطب خودش را جذب کند. متاسفانه برخی از کسانی که مورد حمایت قرار گرفتند اساسا اهل قلم نبودند. نویسندگی هنری نیست که با حمایت ایجاد شود نویسنده باید در گذر زندگی تجربه کافی از دنیا و نوشتن پیدا کند.
نظر شما