به گزارش خبرنگار مهر، مراسم رونمایی از کتاب "هویت پایداری" نخستین آلبوم تصاویر فعالان صنعت چاپ ایران بعد از ظهر سه‌شنبه 19 بهمن با حضور حجت‌الاسلام رسول جعفریان رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، اسماعیل دمیرچی مولف کتاب و دیگر فعالان و پیشکسوتان صنعت چاپ کشور در کتابخانه مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
محمد کلاری رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران در این برنامه درباره چاپ کتاب "هویت پایداری" گفت: اتحادیه صنف چاپخانه‌داران در سال 1325 در وزارت کار به ثبت رسید. از آن روز همواره این پیشنهاد مطرح بود که کتابی درباره معرفی فعالان صنعت چاپ ایران منتشر شود. من نیز از این طرح استقبال کردم و مقرر شد جلساتی در این باره در صنف برگزار شود.
وی گفت: صورت‌جلسه این نشست‌ها در اختیار محققان قرار گرفت و آن‌ها نیز اطلاعات مربوط به افراد و شخصیت‌های تاثیرگذار در صنعت چاپ را از آغاز تا امروز به ثبت رساندند. جمع‌آوری این اطلاعات یک سال به طول انجامید و قرار شد کتاب را با هزینه اتحادیه منتشر کنیم. فکر تولید این کتاب به قصد تالیف یک شناسنامه برای صنعت چاپ ایران شکل گرفت و نیروهای صنف برای رسیدن به یک هدف از جان مایه گذاشتند که این هدفی چیزی جز اعتلای صنعت چاپ کشور نبود.
بسیاری از فعالان صنعت چاپ گمنام هستند
کلاری با اشاره به گمنام بودن بسیاری از فعالان صنعت چاپ گفت: بسیاری از افراد که در این عرصه حضور چشمگیری داشته و خدمات بی بدیلی به صنعت چاپ ایران کرده‌اند ناشناخته اند و به نظرم این ظلم به خادمان واقعی این صنعت در کشور ماست. یکی دیگر از اهداف انتشار کتاب "هویت پایداری" شناساندن و تقدیر از پیشکسوتانی بود که هنوز در میان ما هستند و به نوعی چهره‌های ماندگار صنعت چاپ ما هستند.
رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران درباره موزه تاریخ چاپ گفت: می‌توان تاریخ صنعت چاپ ایران را به عینه در این موزه مشاهده کرد. قصد داریم در اتحادیه فراخوانی صادر کنیم و از همه اعضایی که ماشین چاپ قدیمی دارند، درخواست کنیم تا یادگار و مواریث با ارزش خود را به این موزه بسپارند چون برخلاف هر شی دیگر که هرچه از عمرش بگذرد باارزش‌تر می‌شود، ماشین چاپ چیزی جز سرب و چدن نیست.
وی در پایان گفت: از حاضران و فعالان صنعت چاپ کشور درخواست می‌کنم هیچ‌گاه دلسرد نشوید و این موزه را به مکان دیگری منتقل نکنید!
در ادامه مراسم نصرالله پورجوادی محقق و پژوهشگر گفت: امروز شرایط کتاب، کتابخانه و صنعت چاپ ما کاملا وضعی متفاوت با شرایط 25 سال گذشته دارد. امروز نسخه‌های خطی و کهن در کتابخانه یا اینترنت در اختیار علاقه‌مندان قرار دارد و محققان می‌دانند که اگر به دنبال کتابی باشند، می‌توانند آن را در کتابخانه مجلس بیابند. امیدواریم تمام کتابخانه‌های کشور از این نظر مانند کتابخانه مجلس شوند.
انتشاراتی‌های بزرگ روزی کتابفروشی بودند
وی گفت: انتشارات، چاپ و چاپخانه پیوندی نزدیک و ناگسستنی دارند و اگر تاریخ نشر را بررسی کنیم، می‌بینیم که تولیدکنندگان کتاب زمانی به انتشارات و کتابفروشی‌ها وابسته بودند. در واقع انتشاراتی‌های بزرگ ابتدا کتابفروشی بودند و کتاب را از مولف دریافت می‌کردند. سپس آن را در اختیار چاپخانه قرار می‌دادند. بعدها این کتابفروشی‌ها به ناشر تبدیل شدند و در حقیقت اولین ناشران ما همین کتابفروشی‌ها بودند.
موسس مرکز نشر دانشگاهی گفت: صنعت چاپ به تدریج گسترش پیدا کرد و یک سیر تکاملی را طی کرد تا به جایگاه فعلی رسید. ریشه این حرفه و پیشه شاید به قرن‌ها پیش باز گردد. نسخه‌های قدیمی بسیار کهنی را دیده‌ام که به نظرم در موزه چاپ مجلس نیز موجود هستند. از اوایل قرن 14 نیز کتابهای خطی بسیاری به جا مانده است. این نوع تکثیر هزاران سال تداوم داشته و سال‌ها و قرن‌ها کتابها نوشته می‌شدند تا انتشار کتاب به وضعیت فعلی خود برسد.
پورجوادی افزود: صنعتی که امروز صاحبان آن در این‌جا گرد هم آمده اند، بسیار قدیمی است ولی حالت امروزی آن شاید 10 سال باشد که رایج شده است. وسایل پیشرفته‌ای که امروز در صنعت چاپ از آن‌ها بهره گرفته می‌شود عمر زیادی ندارند. مگر ماشین چاپ امروزی چند سال دارد؟ وسایلی که امروزی تازگی دارند شاید تا چند سال دیگر کهنه و از رده خارج شده محسوب شوند چون روند پیشرفت نیز سرعت بسیاری دارد.
این محقق گفت: امروز همه چیز در تملک کامپیوتر است و دعوتنامه و اطلاعیه از طریق کامپیوتر در معرض دید مخاطب قرار می‌گیرد. کاغذ در اروپا و آمریکا در معرض حذف و فراموشی است و مشخص نیست دقیقا چه آینده‌ای برای صنعت چاپ رقم خواهد خورد. آیا به همین شکل می‌ماند یا به کل متحول می‌شود؟
نظر شما