دکتر محمد علی آذرشب در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به میلاد پیامبر اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) که روز اخلاق و مهروزی نامگذاری شده است، اخلاق را اساس و بنیاد هر جامعه خواند و گفت: اگر اخلاق از جامعه ای رخت فروبست آن جامعه هویت و قوام خود را از دست می دهد چون اخلاق قوام یک جامعه است.
وی در پاسخ به این پرسش که اخلاق چه زمانی در جامعه و در جان انسانها استوار می شود، گفت: شرط اول وجود الگوهای صحیح در جامعه است و به انسانها این باور را می رساند که اخلاق واقعیت است نه فقط شعار، این الگوها آنقدر باید پاینید به اخلاق باشند که نور و تأثیرشان بر جامعه گسترش یافتهو مردم متخلق شوند.
رئیس مرکز مطالعات فرهنگی ایران و عرب مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی یکی از عوامل وجود اخلاق در افراد را کرامت انسانی و عزتمندی دانست و گفت: احساس عزت و کرامت یکی از سرچشمه های وجود اخلاق در جامعه است. انسان عزتمند متخلق به اخلاق است و انسان ذلیل معمولا در بی اخلاقی و بی بندوباری غوطه ور است .
مشاور امور بین الملل وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأکید بر تأثیر تربیت خانوادگی در پایندی انسانها به اخلاق، یادآور شد: پاینبدی خانواده به مسائل اخلاقی به طور غیرمستقیم در فرزندان مؤثر است. اما اگر پودمان خانواده بر اساس اخلاق نباشد و رابطه پدر و مادر بر اساس اخلاق استوار نباشد بر فرزند تأثیر می گذارد و بعد از خانواده مدرسه، جامعه و از همه مهمتر الگوهایی است که انسان باید چشمش به آنها باشد و از آنها اخلاق بگیرد.
دکتر آذرشب افزود: یکی از خطراتی که می تواند متوجه بنیانهای اخلاقی در جامعه شود این است که آن الگوها تضعیف و یا ویران و یا مورد تردید قرار گیرند، در نتیجه آن بنیان اخلاقی هم متزلزل می شود. امروز در جامعه شدیدا به اخلاق نیازمندیم و باید نسبت به الگوها و کرامت انسانها و روابط زن و مرد در خانواده و اصول تربیتی در نهادهای آموزشی حساسیت داشته باشیم تا اخلاق در درون افراد استوار و نهادینه شود نه اینکه به صورت نصیحتهایی به گوش می خورد اما به دل نمی نشیند.
وی اخلاق را سازنده طرز تفکر انسانها خواند و افزود: اخلاق است که روابط انسانی و دید انسانها را به یکدیگر تنظیم می کند. اگر اخلاق نباشد دیدها فقط منفعتی و مصلحتی خواهد بود و این نوع دیدگاه ها معمولا منجر به درگیری می شود و در نتیجه ستیز و اختلاف ایجاد می شود اما اگر دیدگاه اخلاقی باشد انسانها با کرامت به یکدیگر نگاه می کنند و به دیدگاه تقدس به جامعه انسانی که آفریده خداست نگاه می شود در نتیجه صلح و روابط انسانی متعادل برقرار می شود.
استاد گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه تهران تأکید کرد: گفتمان عرفان اسلامی بر اساس انسان سازی اخلاقی، ایجاد روابط متعادل بین افراد جامعه و با نگاه تقدسی نسبت به جامعه انسانی است. هرگونه نزاع و درگیری که در جامعه صورت می گیرد نشان دهنده از بین رفتن آن دیدگاه، کرامت و عزت نسبت به انسانهاست و اگر آن نگاه الهی و عزتمندانه به جامعه انسانی حاکم باشد این خصومتها و کینه ها و دشمنی ها برطرف شده و به جای آن صلح برقرار می شود.
دکتر آذرشب در پایان با تأکید بر اینکه هیچ اخلاقی بدون پشتوانه دینی محقق نمی شود، گفت: این دین است که به اخلاق یک جنبه عملی و اصولی و اعتقادی می بخشد و اگر بدون آن باشد ممکن است افرادی در تاریخ دعوت کنندگان اخلاق بدون دین وجود داشته باشد اما این اخلاق هیچ استوار نیست و هیچ پشتوانه عملی نخواهد داشت.
نظر شما