زندگی بشری بدون اخلاق بی‌مایه است

دکتر حسن فتحی در مورد فلسفه اخلاق و نقش آن در زندگی روزمره به خبرنگار مهر گفت: آنقدر حضور اخلاق در زندگی بدیهی است که حتی همه کسانی که خواسته‎اند بنحوی در طول تاریخ فلسفه آنچه که مهم است کنار بگذارند، اخلاق را نتوانستند از فلسفه کنار بزنند.

استاد گروه فلسفه دانشگاه تبریز تصریح کرد: حتی آنجا که کسانی به تبعیت از کانت خواستند بحث مابعدالطبیعه، بحث از خدا و بحث از کلیت جهان را از فلسفه کنار بگذارند نتوانستند پرسشهای بنیادی مربوط به زندگی آنچه را که به اخلاق مربوط می‎شود را از فلسفه کنار بگذارند.

وی افزود: دو عامل عمده را اگر از زندگی جدا کنی، زندگی بشری بی‏مایه می‏شود، یکی عامل قدرت و قانون است و دیگری عامل وجدان و اخلاق است. ما کاربد نمی‏کنیم به دلیل اینکه یا از قانون می‎ترسیم یا وجدانمان اجازه نمی‎دهد این وجدان، اخلاق می‎شود و آنقدر ضروری است که در تمام سطوح زندگی ما رسوخ کرده است.

فتحی در مورد رشد تفکر منسجم فلسفی نیز گفت: این رشد بستگی دارد به اینکه انسجام را چه معنا کنیم. در دیار ما دونگرش اخلاق نقلی و دینی و اخلاق عقلی و فلسفی از همان اوایل شکل‏گیری فرهنگ اسلامی حضورداشته ‏است . بر این مجموعه باید اخلاق عرفانی یا عرفان عملی را هم اضافه کرد بعد به تدریج که در طول تاریخ فلسفه آمده تا برسیم به قرن ده هجری و حکمت متعالیه ، این سه سنت دینی محض و عقلی محض و عرفانی باهم آمیخته شدند و ما امروز شاهد ترکیبی از این سه هستیم.