به گزارش خبرنگار مهر، نشست نقد و بررسی کتاب "پایداری 89" شامل مجموعه آثار منتخب نخستین جشنواره داستان کوتاه پایداری، دیروز سه‌شنبه 16 فروردین با حضور احسان عباسلو، مهدی کاموس و رضا حاجی آبادی در سرای اهل قلم برگزار شد.
احسان عباسلو در این برنامه گفت: دفتر‌های اول و دوم کتاب "پایداری 89" ایراداتی دارد که نمی‌دانم از نویسنده است یا مربوط به مسائل چاپ کتاب می‌شود. زبان داستان‌ها بومی است اما کلمات بومی نیستند. در برخی مقاطع کتاب تغییر لحن وجود دارد. دیگر این که در برخی داستان‌های کتاب یک فعل، زمان حال و فعل دیگر با زمان گذشته آمده است. شاید مخاطب فکر کند این موضوع نشان دهنده سیالی ذهن است در حالی که این مساله اشکال نگارشی است.
وی افزود: در برخی از مقاطع، لحن خیلی خودمانی است. به نظرم داستان‌های برگزیده یک جشنواره نباید تا این حد غلط داشته باشند. در فونت و مسائل صفحه‌آرایی هم مشکلاتی دیده می‌شود. به نظرم در چاپ آثار برگزیده یک جشنواره باید طوری عمل شود که در حق برگزیده‌ها اجحاف نشود.
این منتقد ادامه داد: باید از کمترین فضایی که در اختیار داریم، بهترین استفاده را بکنیم ولی بعضا در داستان‌های "پایداری 89" شخصیت‌هایی وجود دارند که هیچ استفاده‌ای ندارند. در بعضی مواقع مطالعه کتاب، مشکل خوانشی پیدا کردم و با غلط‌های املایی زیادی روبرو شدم و با خود فکر کردم کتاب ویراستار ندارد.
ناشر برای چاپ آثار برگزیده ارزش بیشتری قائل شود
عباسلو گفت: البته در لابه‌لای داستان‌ها، آثار بسیار خوبی هم وجود دارد. درخواستم از ناشر این است که برای چاپ آثار و داستان‌ها قدر و ارزش بیشتری قائل شود.
در ادامه مهدی کاموس گفت: داستان نوشتن در زمینه ادبیات پایداری دشواری و آسانی‌هایی دارد. دشواری این موضوع در این است که نویسندگان جوان باید درباره موضوعی بنویسند که با گوشت و پوست آن را درک نکرده‌اند. آسانی و خوبی این موضوع هم در این است که برخلاف بسیاری از تولیدات ادبیات پایداری که از روی خاطره‌ها نوشته می‌شوند، می‌توانند به‌دور از خاطره‌زدگی، تخیل کرده و به ابداعات ادبی بپردازند.
وی گفت: به هر حال یکی از ویژگی‌های ادبیات پایداری این است که مروج اندیشه‌هایی باشد که حاوی مفهوم پایداری باشند. ادبیات جنگ، پایداری و مقاومت هر کدام تعاریف مشخص خود را دارند. ادبیات پایداری و دفاع مقدس را باید با توجه به ویژگی‌های مخاطب ایرانی که هیجان زدگی و احساساتی بودن از این ویژگی‌هاست، بررسی کنیم.
برخی داستان‌ها فاکتورهای ادبیات پایداری را ندارند
کاموس افزود: باید بدانیم که چه چیزی را نقد می‌کنیم. مجموعه پیش رو شامل آثار برگزیده یک جشنواره است. در نقد این کتاب دو مساله وجود دارد. اول این که در انتخاب داستان‌ها محدودیت دیده می‌شود. در داستان‌های کوتاه و مینی‌مال مجموعه نقش قصه کم و ناچیز است. عمده داستان‌های دفتر اول فاقد قصه و کنش داستانی هستند. دوم این که بیشتر قصه‌ها از نظر نثر و زبان به خصوص لحن به یکدیگر بسیار نزدیک اند و برخی داستان‌ها فاکتورهای یک داستان پایداری را ندارند. بیشتر داستان‌ها قصه ندارند و بیان احساسات هستند.
این منتقد ادامه داد: به نظرم ادبیات پایداری امروزمان کاملا محدود به فضای پشت جبهه شده است. نباید ادبیات پایداری‌مان به مادران منتظر و جانبازان زخم خورده، محدود شود. در کل نگاهم به این مجموعه مثبت است. داستان‌نویسی دهه 80 ما با زندگی‌نامه نویسی و خاطره‌نویسی عجین شده و هرچه به زندگی غیرایرانی نزدیک‌تر باشد با اقبال بیشتری مواجه می‌شود.
رضا حاجی آبادی مدیر انتشارات هزاره ققنوس و مسئول برپایی نخستین جشنواره داستان کوتاه پایداری نیزدر این نشست گفت: ایراداتی که منتقدان در این جلسه به کتاب وارد کردند را قبول دارم. اما در انتشار این کتاب مشکلاتی چون خصوصی بودن جشنواره و محدودیت زمانی هم مطرح بودند. بالا بردن کمیت آثار برای ما در الویت اول قرار داشت و کیفیت در ابتدای کار مد نظرمان نبود.
ادبیات پایداری خاص یک عده نباشد
وی گفت: جشنواره‌هایی وجود دارند که بودجه چند میلیونی خود را از دولت می‌گیرند و بعد آثار به دستشان نمی‌رسد و از وبلاگ‌ها به جمع‌آوری آثار می‌پردازند. اما همه 300 اثری که به دست ما رسید اثر مخاطبان بوده است. در حال حاضر کار در بخش خصوصی مانند دستور فرمانده‌ای به سربازانش مبنی بر کندن سنگر با قاشق است. دیکته نانوشته غلط ندارد. اما از یک جا باید شروع کرد و به مرور کاستی‌ها را جبران کرد. باید کاری کنیم که ادبیات پایداری خاص عده‌ای نشود و سکه‌ها و جوایز فقط میان این عده دست به دست نگردد.
حاجی آبادی در پایان گفت: مشکلات ویراستاری را قبول دارم و علت این موضوع این است که برای انتشار دفتر دوم عجله وجود داشت. اگر دقت کنید ایرادات املایی دفتر اول کمتر از دفتر دوم است. قصدمان از انتشار این اثر، کتاب سازی نبود و فقط می‌خواستیم به نوعی از برگزیدگان با بضاعت ناچیزمان تقدیر کنیم.
نظر شما