حمله گرگها به زباله های سرگردان روستاهای همدان

به گزارش خبرنگار مهر در همدان، شاید هیچ حیوانی به اندازه گرگ بدنام نباشد و شاید دلیل اصلی این بدنامی، داستان ها و افسانه هایی باشد که گاهی اوقات بر زبان ها جاری می شود.

نگاهی گذرا به اخبار منتشر شده در سال های اخیر بیانگر گزارش های پراکنده ای از حمله گرگ به انسان است که بنا به گفته کارشناسان علت آن را می توان در دفن غیراصولی زباله های روستایی، تغییر بسیار زیاد زیستگاه های گرگ به دست انسان ها و تخریب مراتع دانست.

گرگ که بزرگ ترین گونه از خانواده سگ سانان است معمولاً در تمام زیستگاه های ایران از جنگل گرفته تا دشت زندگی می کند و در رنگهای خاکستری، زرد و قهوه ای مشاهده شده است.

با نزدیک شدن به فصل تابستان برخی مناطق در روستاهای استان همدان در خطر حمله از سوی این حیوان هستند که مدیرکل محیط زیست همدان نسبت به این اتفاق هشدار داده است.

حمله گرگ به روستاهای همدان در بهار و تابستان به اوج می رسد

قربانعلی محمد پور در گفتگو با خبرنگار مهر در همدان با بیان اینکه از حدود چهار سال پیش تاکنون هر ساله با شروع فصل بهار و آغاز فعالیتهای کشاورزی، نگرانی از وجود گرگ در مزارع کشاورزی و روستاها وجود دارد، گفت: حمله گرگ در اواخر بهار و تابستان در روستاهای شهرستانهای رزن و بهار از توابع استان همدان اوج می گیرد و همدان از استان هایی محسوب می شود که گونه گرگ در اکثر مناطق آن پراکنش دارد.

محمدپور علت این امر را اقلیم استان همدان عنوان کرد و با بیان اینکه گسترش حرفه کشاورزی در روستاها در افزایش حضور گرگ در این مناطق موثر است، گفت: متاسفانه تضاد این گونه با جوامع بومی افزایش یافته است که تغییر بسیار زیاد زیستگاه های گرگ به دست انسان ها از دلایل آن است.

چهار کودک در روستاهای همدان طعمه گرگ شدند

وی با اشاره به اینکه در سال های اخیر گزارشاتی از حملات گرگ ها به دام ها و حتی انسان در استان همدان ارائه شده است، گفت: در پی این رخداد تاکنون چهار کودک کشته و شماری از روستاییان زخمی شده اند.

وی با تاکید بر اینکه کانون حملات در استان همدان به شهرستان های بهار و رزن اختصاص دارد و در فصل تابستان شاهد افزایش آن بوده ایم، گفت: در برخی شهرستان ها از جمله تویسرکان با وجود بیشتر بودن تعداد گرگ های سرشماری شده، آمار حملات کمتر است.

عقاید غلط گله داران باعث افزایش هیبرید گرگاس شده است

مدیرکل محیط زیست استان همدان در ادامه به مطرح بودن دو فرضیه در این خصوص اشاره کرد و با بیان اینکه پدیده دو رگه گیری بین گرگ و سگ از جمله این فرضیه ها است، گفت: متاسفانه طی چندین سال اخیر گزارش های مستندی در سازمان محیط زیست موجود است که جوامع محلی همچون گله داران و چوپانان با عقاید غلط و غیرکارشناسانه خود اقدام به زنده گیری گرگ های نر کرده و به منظور جفتگیری، آنها را در کنار سگ های ماده قرار می دهند که پس از این امر هیبریدی با نام محلی "گرگاس" یا همان "سگ گرگ" به وجود می آید که خلق و خوی گرگ را دارد با این مزیت برای گرگ که در جوامع انسانی است و باز هم خطر حمله گرگ به انسان وجود دارد.

گرگ سگ ها؛ خلق و خوی تهاجمی دارند

وی گفت: گرگ سگ ها بسیار تهاجمی بوده و به سختی تربیت پذیر هستند و به دلیل ژن غالب گرگ نر، شباهت ظاهری بسیاری به گرگ ها دارند.

وی فرضیه دوم را روند تغییرات زیستگاه این گونه در سال های اخیر عنوان کرد و با بیان اینکه در این مناطق به علت دفن غیراصولی زباله احتمال حضور گرگ ها وجود دارد، گفت: تمامی این موارد به دلیل اقدامات تخریب گرایانه انسان ها بوده که متاسفانه در نهایت نیز این مسائل گریبانگیر انسان ها شده است.

پروژه مطالعاتی اکولوژیک گونه گرگ در همدان کلید خورد

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان همدان در ادامه با اشاره به اینکه در سال گذشته اعتباری برای اجرای پروژه مطالعاتی «اکولوژیک گونه گرگ» در استان همدان اختصاص یافت، گفت: مطالعات این پروژه اوایل سال گذشته آغاز شد و تا پایان سال جاری به اتمام می رسد.

محمدپور اظهار داشت: در راستای اجرای پروژه "مدیریت جمعیت های گرگ در استان همدان با رویکرد کنترل تضاد با منافع انسانی" بازدیدهای میدانی از کانون های بحران صورت گرفت.

مدیریت زباله های خانگی در روستاهای همدان نامناسب است

وی با بیان اینکه مطالعات میدانی نشان دهنده این واقعیت بود که مدیریت زباله های خانگی در روستاهای این مناطق نامناسب است، گفت: این امر در جذب حیوانات به مناطق مسکونی نقش دارد.

محمدپور با اشاره به اینکه پروژه "مدیریت جمعیت های گرگ در استان همدان با رویکرد کنترل تضاد با منافع انسانی" بررسی گونه های گرگ در این مناطق را عهده دار است و سعی می کند تا هیبرید بودن یا گرگ بودن این حیوانات را مشخص کند، گفت: در اجرای این طرح تعدادی گرگ توسط شکارچیان معتمد اداره کل محیط زیست استان همدان شکار و نمونه گیری ژنتیکی آنها به دانشگاه تهران ارسال شد.

وی با تاکید بر اینکه تاکنون حدود 50 درصد این طرح اجرا شده است، گفت: مدل سازی های انجام شده و پیشرفت کار نیز مناسب بوده است و برای اجرای طرح 500 میلیون ریال اعتبار در نظر گرفته شده است.

روستای لتگاه شهرستان بهار در خطر حمله گرگ قرار دارد

وی همچنین به دفن غیربهداشتی پسماندهای مراکز دام و طیور به ویژه مرکز پرورش طیور در اطراف روستای لتگاه شهرستان بهار اشاره کرد و ادامه داد: احتمال هیبرید حیوانات تجمع کننده در مراکز دفن غیربهداشتی زباله وجود دارد که مشکلات آن گریبانگیر جامعه انسانی می شود.

محمدپور با بیان اینکه می توان یکی دیگر از دلایل تمرکز یافتن حملات گرگ به انسان در فصل تابستان در این مناطق را تغییرات فصلی در زیستگاه های این حیوانات دانست، گفت: در حال حاضر در برخی زمین ها و منابع طبیعی که زیستگاه گرگ ها محسوب می شود فعالیت های کشاورزی صورت گرفته است.

وی در ادامه اظهار داشت: در فصل تابستان پربار بودن اراضی کشاورزی و تراکم بالاتر زباله های انسانی در این فصل، این مناطق را به زیستگاه مناسبی برای ماده های بالغ که نیاز به تامین منابع غذایی دارند تبدیل می کند.

محمدپور با تاکید بر اینکه خو گرفتن این حیوانات به انسان نوعی سود و منفعت برای حیوان است، گفت: در این مقوله رقابت درون گونه ای بین این حیوانات کاهش می یابد ضمن اینکه اگر گرگ ماده، زیستگاهی در مجاور منطقه مسکونی را انتخاب کند احتمال خو گرفتن توله گرگ به انسان وجود دارد و سبب ریسک حمله حیوان به انسان می شود.

هیبرید حاصل از گرگ و سگ از انسان هراسی ندارد

وی در توضیح اقدامات لازم برای جلوگیری از حمله گرگ به انسان در روستاهای استان همدان اظهار داشت: باید از نگهداری توله گرگ و هیبرید کردن سگ و گرگ پرهیز شود چراکه هیبرید حاصل از این دو گونه، از انسان هراسی ندارد و به راحتی وارد مناطق مسکونی می شود.

محمدپور با تاکید بر اینکه به هیچ وجه کودکان، خردسالان و سالخوردگان را نباید در اطراف زمین های کشاورزی بدون توجه رها کرد، گفت: اگر در هنگام برداشت محصول یا آماده سازی زمین ،لانه گرگی مشاهده شد نباید اقدام به تخریب لانه و کشتن توله ها نمود.

وی ادامه داد: در صورت مشاهده ماده گرگ یا توله آن باید از نزدیک شدن و آزار آنها خودداری کرد و در صورت مشاهده گرگ ضمن حفظ خونسردی از تحریک آن خودداری کرد.

دانش آموزان و کودکان روستایی قبل از غروب به خانه بیایند

وی با تاکید بر اینکه نباید دانش آموزان و کودکان را در ساعات اولیه روز یا هنگام غروب در بیرون از منزل نگاه داشت، افزود: گرگ های سالم به انسان حمله نمی کنند و روستاییان باید در صورت مشاهده رفتار غیرعادی ونزدیک شدن بیش از حد گرگ به منطقه مسکونی مراتب را سریعا به اداره کل محیط زیست اعلام کنند.

محمدپور از دامداران استان همدان نیز خواست هنگام چرای دام سگ های گله را همراه داشته باشند و در هنگام چرای دام از پراکنده شدن آنها جلوگیری کنند.

وی خواستار استفاده دامداران از تسهیلات بیمه ای برای دام ها شد و گفت: دامداران باید محل های حضور گرگ را شناسایی و در حین عبور از مراتع از نزدیک شدن به آنجا خودداری و دام ها را قبل از غروب به محل زندگیشان بازگردانند.

قربانعلی محمدپور اظهار داشت: به دنبال حمله‌گرگ در چند سال اخیر، اداره حفاظت محیط ‌زیست استان به تقویت و افزایش نیروهای گارد محیط زیست پرداخته است.

با این تفاسیر آنچه اهمیت این موضوع را دو چندان می کند توجه به دفن بهداشتی زباله های روستایی است چراکه در صورت فراهم نبودن شرایط، حضور گرگ ها در روستاها نیز کمتر می شود.