تالاب دوهزارساله بهار دل کویر میقان/ فاضلابها همچنان به تالاب می ریزند

به گزارش خبرنگار مهر در اراک، پس از سالها تنش در کویر میقان و تالاب آن و تلاش برای احیای این کویر و گونه های گیاهی آن که زیر دندانهای دام های روستاهای اطراف جویده شده و از بین رفته بود، در چند سال اخیر کویر روزهای زیبایی را به ویژه در بهار و تشکیل تالاب آن پیش چشم می گذارد.

کویر حدود 120 کیلومتر وسعت دارد و تالاب مانند ظرفی به وسعت 100 کیلومتر مربع در وسط آن قرار دارد و سالانه حدود پنج هزار متر مربع از آبهای ریزشی و پایشی اراک در آن می ریزد. وسعت این درپاچه وابسته به میزان آبی که در آن سرازیر می شود.

اکنون این تالاب و حتی کویر روزهای بهاری را سپری می کنند که با آمدن گرما پایان می یابد و آب تالاب رو به خشکی می گذارد و پس از تبدیل شدن به باتلاق، نیمه خشک می شود تا زمستانی و فصل باران و برفی دیگر.

زیست 16 درصد پرندگان کشور در تالاب

این منطقه یکی از زیباترین جلوه های طبیعت استان مرکزی و از زیستگاه های مهم و بین المللی پرندگان است به طوریکه حدود 16 درصد پرندگان کشور و گونه های گیاهی بیابانی به ویژه "قره داغ" در این طبیعت بکر زیست می کنند.

این تالاب در زمستانها محل فرود هزاران پرنده مهاجر است. در فصل بهار تالاب میقان به عنوان یکی از زیستگاه های اصلی پرندگان مهاجری که در پاییز با عبور از این منطقه از نواحی سردسیر سیبری به سمت مناطق گرمسیر جنوبی و آفریقا پرگشوده بودند و اینک در راه بازگشت به موطن اصلی در این تالاب اسکان موقت دارند.

به طور میانگین سالانه بیش از 22 هزار پرنده وارد تالاب و از آن خارج می شوند.

کویر تفرجگاهی با برج مراقبت

دریاچه تالاب میقان در قلب کویری واقع شده که طی سال های اخیر با تلاش های منابع طبیعی به تفرجگاهی سرسبز تبدیل شده که با احداث برج مراقبت کویری در دل آن شرایط مناسبی برای بازدید این منطقه مهیا شده است.

بیش از 60 درصد پرندگان استان و 16 درصد پرندگان کشور در این تالاب کشوری زیست می کنند و برخی از گونه های پرندگان مهاجر و بومی این منطقه نادر و ارزشمند هستند.

حضور پر تعداد آن ها در فصل مهاجرت موجب می شود که گروه های گردشگری متعددی برای پرنده نگری به این خطه سفر کنند.

وجود وحوش در کویر

گذر به این کویر در بهار انسان را با حیواناتی وحشی و اهلی روبرو می کند که به آهستگی از کنار تو عبور می کنند. گرگ و روباه، مار، پرندگانی چون عقاب و برخی نمونه های نادر لابلای شاخ و برگهای سبز قره داغ و آترپلیکس جلوه ای دیدنی به منطقه کویری این تالاب داده و در سکوت محض کویر پرواز انواع پرنده ها و صدای دلنشین انها بسیار جذاب است.

درنا، مرغابی سانان، فلامینگو ها، خروس کولی و انواع پرندگان دیگر با حضور خود در طبیعت بکر تالاب میقان انسان را شگفت زده و به دیدن هر چه بیشتر وا می دارد.

این تالاب با تلاش های اداره کل حفاظت محیط زیست استان مرکزی طی سالهای اخیر به منطقه شکار ممنوع تبدیل شده و می طلبد با تهیه طرح جامع حفاظتی و گردشگری به یکی از زیباترین مناطق طبیعت گردی کشور تبدیل شود.

تالاب میقان در فهرست بین المللی ثبت شود

بر اساس استانداردهای جهانی تالاب ها، هر تالاب که یک درصد از یک گونه پرنده را در خود پذیرا باشد در مختصات جهانی و بین المللی قرار می گیرد. با این احتساب تالاب میقان با جذب 16 گونه پرنده می تواند در کنار22 تالاب دیگر کشور بین المللی شود که بی تردید این امر نیازمند همت مسئولان است که بتواند از این طریق هم اعتبار جهانی کسب کند.

ورورد فاضلاب جراحتی بر چهره نیلی تالاب

آب تالاب شور است و ورود آبهای ناسالم به چرخه این تالاب آن را مکدر کرده و زخم هایی را تحمیل کرده است. فاضلابهای صنعتی و خانگی و شهری راهی تالاب می شوند و در فصل وجود تالاب آب را ناسالم می کنند.

این امر علاوه بر نازیبایی چهره ظاهری تالاب باعث از بین رفتن زیستگاههای طبیعی جانوران ساکن در آن می شود و به مرور آنها را از تالاب دور می کند.

ورود پساب های صنعتی، فاضلاب شهری، و برداشت غیر اصولی صنعتی در منطقه تهدیدهای تالاب محسوب می شود که بارها از سوی تشکیل های زیست محطیطی استان گوشزد شده است و حفظ کویر و تالاب حذف این مسائل را ضروری می کند.

بارها و بارها دوستداران محیط در این خصوص تذکر داده اند اما تاکنون اقدام جدی برای جلوگیری از ورود فاضلاب به تالاب میقان صورت نگرفته است.

کویر، بزرگترین معدن سولفات سدیم جهان

در کنار اهمیت کویر میقان برای اراک و وجود تالاب میقان با قابلیت بین المللی، وسیع ترین معدن سولفات سدیم جهان در این منطقه قرار دارد.

در بیش از 147 متر مربع از کویر معدن سولفات سدیم با 47 میلیون تن ذخیره آرمیده است و واحدهایی مشغول برداشت از این معادن هستند.

به عقیده کارشناسان افزایش برداشت و یا برداشت غیر اصولی از معادن این کویر به مفهوم شخم زدن آن است و به دلیل سست بودن خاک کویر این امر می تواند در دراز مدت حیات ساکنان اراک را به خطر بیندازد.

موضوعی که اگر بدان توجه کافی نشود بی شک به مرور کویر و تالاب و حیات آنرا نیز به خطر می اندازد.