به گزارش گروه دين وانديشه خبرگزاري " مهر" به نقل از پايگاه اطلاع رساني رسا، رؤيت هلال از موضوعات است و شان فقيه بيان موضوعات نمي باشد. اما اين موضوع با حكم حاكم يا مجتهد قابل احراز است و اعلام نظر مراجع نيز به عنوان يكي از روشهاي احراز حلول ماه قابل توجه است. شناخت فتاوا و اختلاف آنها مي تواند مقلدين را در عمل به وظيفه شرعي راهنمايي كند. از اين رو آراء فقهي مراجع عظام تقليد در مهمترين سوالات اين مسئله به شكل مقايسه اي تقديم مي گردد.
محدوده جغرافيايي كه رويت آن براي اهالي يك شهر اعتبار دارد، از جمله موارد اختلافي محسوب مي شود. عمده مراجع مكتب نجف محدوديت قائل نيستند و رويت هلال را در هر نقطه زمين به شرط آن كه در قسمتي از شب با منطقه جغرافيايي مكلف مشترك باشد معتبر مي دانند.
به طور مشخص آيات نظام تبريزي، وحيد خراساني، فاضل لنكراني و نوري همداني هم افق بودن را شرط نمي دانند و تمامي نقاطي را كه در قسمتي از شب با هم اشتراك دارند تابع يك حكم بر مي شمارند. آيات عظام خامنه اي، سيستاني، مكارم شيرازي و شبيري زنجاني رويت را در مناطق هم افق معتبر مي دانند. در تبيين هم افق بودن، آيت الله خامنه اي وحدت طول جغرافيايي را منظور داشته اند. آيت الله بهجت رويت در بلاد ديگر را به شرط آن كه موجب علم به رويت در شهر مورد نظر شود، معتبر دانسته اند. آيت الله صافي گلپايگاني اعتباري براي محدوده جغرافيايي قايل نيستند اما رعايت احتياط را مطلوب مي دانند. رعايت احتياط به آن است كه در صورت ترديد در حلول ماه شوال، با مسافرت آن روز را افطار كند و سپس بنابر احتياط قضا را به جا آورد.
در مورد اعتبار رويت با ابزارهاي نجومي مانند دوربين و تلكسوپ برخي از مراجع آن را به عنوان دليل مستقل معتبر مي دانند. رعايت احتياط به آن است كه در صورت ترديد در حلول ماه شوال، با مسافرت آن روز را افطار كند و سپس بنا بر احتياط قضا را به جا آورد.
در مورد اعتبار رويت با ابزارهاي نجومي مانند دوربين و تلسكوپ ، برخي از مراجع آن را به عنوان دليل مستقل معتبر مي دانند: آيت الله خامنه اي و آيت الله فاضل لنكراني بر اين نظرند. گروهي از مراجع رويت با چشم مسلح را به شرط يقين آور بودن موثر مي دانند، آيت الله بهجت و آيت الله نوري همداني اين گونه فتوا داده اند. مراجع ديگر رويت با ابزار را حجت نمي دانند و آن را حداكثر طريقي براي كمك به چشم غير مسلح در يافتن مكان هلال مي شمارند. آيت الله تبريزي، آيت الله وحيد خراساني، آيت الله صافي گلپايگاني و آيت الله شبيري زنجاني به عدم اعتبار رويت با چشم مسلح فتوا داده اند.
محاسبات نجومي و علمي نزد بيشتر مراجع غير معتبر است، اما برخي از ايشان يقين با حاصل براي افراد را كه ناشي از محاسبات منجمين باشد را ملاك عمل مي دانند. آيت عظام تبريزي، وحيد خراساي، مكارم شيرازي، نوري همداني، شبيري زنجاني و بهجت و فاضل لنكراني بر اين نظرند كه محاسبات نجومي ملاك شرعي براي حلول ماه نيست، ولي اگر كسي به واسطه گفته منجمين يقين و اطمينان كامل پيدا كند كه ماه رويت مي شود، به يقين خود عمل كند.
نظر شما