علی اکبر صادقی متولد 1316 تهران و فارغ التحصیل دانشکده هنرهای زیبای تهران است. وی فعالیت هنری را سال 1350 در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با فیلم انیمیشن به نام "هفت شهر" آغاز و از جشنواره‌های داخلی و خارجی موفق به اخذ جوایز متعدد شد. وی در زمینه تصویرگری کتاب‌های کودکان و نوجوانان نیز تجربه‌های موفقی داشته و بسیاری از آثارش در نمایشگاه‌های داخل و خارج شرکت کرده‌اند. جایزه اول تصویرگران کتاب آسیا در سال 1978 برای کتاب "عبادتی چون تفکر نیست"، جایزه اول جشنواره لاپزیک در سال 1980 به عنوان زیباترین کتاب پیروزی، جایزه اول گرافیک برای بهترین تصویرگری کتاب سال تهران در سال 1368 از جمله جوایزی است که صادقی دریافت کرده.
وی که در هفتمین همایش چهره‌های ماندگار به عنوان برگزیده هنرهای تجسمی معرفی شد از دوم اردیبهشت تازه‌ترین آثار خود را در نگارخانه آران به معرض دید عموم گذاشته است. این آثار که برگرفته از چتر، کلاغ و گلدان‌های سفالی هستند همچون دیگر آثار صادقی از مضامین ایرانی نشات گرفته‌اند. شیوه کار این هنرمند یک نوع سوررئالیسم ایرانی است که بر پایه شیوه نقاشی سنتی و قهوه خانه‌ای بنا شده است. وی در نقاشی‌هایش از اساطیر و فرهنگ ایرانی بهره می گیرد.
آتلیه وی گنجینه‌ای از آثار نقاشی، تصویرسازی و فیلم‌های انیمیشنی است که در طی این سال‌ها خلق کرده است. هرچند بیشتر آثار به دیوار آویخته شده‌اند و فضای داخلی آن یک نگارخانه را تداعی می‌کند اما به گفته صادقی قرار است پسر کوچکش که در رشته معماری تحصیلکرده، این فضا را به موزه شخصی تبدیل کند و سقف‌ها همانند باغ ایرانی ساخته شوند. از اواسط اردیبهشت ساخت و سازموزه شخصی صادقی شروع می‌شود. همچنین وی این روزها داوری آثار جشنواره فیلم کیش را برعهدا داشت. گفتگوی زیر در مورد مسائل مربوط به این هنر در ایران است:
*خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و هنر: آثار جشنواره بنظرتان چگونه بودند؟
علی اکبر صادقی، نقاش، تصویرساز و انیماتور: چند کار خیلی خوب دیدم ولی چون جشنواره کیش موضوعی نیز هست آثاری که با موضوع‌های عنوان شده در ارتباط نبودند، پذیرفته نشدند اما بسیاری از همین اثار رد شده کیفیت خوبی داشتند. متاسفانه بخشی از انیماتورهای ما به سمت بازار رفته‌اند و یکعده هنوز به این سمت سوق پیدا نکرده‌اند.
*چرا متاسفانه؟
برخی از انیماتورها خیلی بازاری کار می‌کنند و برای اینکه ثانیه‌های فیلم‌هایشان زیاد شود و بتوانند پول بیشتری از سفارش‌دهندگان بگیرند، کمتر به محتوی توجه می‌کنند مثلا به جای 10 دقیقه 15 دقیقه فیلم می‌سازند که به کار لطمه می‌زند. با همه اینها خیلی از انیماتورهای ایرانی فیلم‌سازان خوبی هستند و فکر می‌کنم آینده خیلی خوبی در انتظار انیمیشن هست.
* وضعیت اقتصاد هنر در حوزه انیمشن چگونه است و اصلا سفارش دهنده‌های زیادی در این زمینه داریم که یک تولید داخلی به صورت گسترده شکل بگیرد؟
بیشتر سفارش‌دهندگان بخش دولتی هستند مثل صدا و سیما و حضور بخش خصوصی خیلی کم است. انیمیشنی که درحال حاضر ساخته می‌شود مثل انیمیشن‌های هالیوودی نیست که گیشه خیلی بالایی داشته باشد. خرج یک ساعته یک فیلم انیمیشن چندین برابر هزینه یک فیلم زنده است. روی این اصل بازده گیشه این نوع فیلم‌ها برای تهیه کننده خیلی خیلی کم و حتی ممکن است سرمایه اولیه هم باز نگردد. از طرف دیگر سریال‌های کوچکی برای صدا و سیما ساخته می‌شود که در آمد آنها بد نیست اما تولید آنچنانی نیست.
*فکر می‌کنید اکر قرار باشد انیمشن به صورت حرفه‌ای و سودآور مورد توجه قرا بگیرد باید چه برنامه‌ریزی در مورد آن صورت بگیرد؟
الان خیلی ازسازندگان انیمیشن‌های تبلیغات تلویزیون به اصطلاح یک پول بخور و نمیری می‌گیرند و بیشتر به خاطر عشقی که به انیمیشن دارند این کار را انجام می‌دهند. کلا در هر کاری خوب و بد داریم. من همیشه می‌گویم تمام کارهایی که قبلا انجام داده‌ام خوب نیست اما خیلی مواقع آخرین کاری که انجام می‌دهم، فکر می‌کنم بهترین کار زندگیم است. آنقدر دامنه هنر زیاد است که نمی‌توان گفت کار من بهترین است و...مهم این است که نسبت به کار متعهد باشیم.
*چه کمبودهایی در مورد انیمشن داریم؟
متاسفانه خیلی از افراد بعد از یک یا دو سال کار کرد در استودیوهای انیمشن، دوست دارند خودشان کارگردان کارها شوند. درحالیکه این آدم ممکن است استعداد چنین کاری را نداشته باشد. در یک فیلم انیمیشن، چند صد نفر کار می‌کنند و تمام ریزه‌کاری‌ها را یک متخصص انجام می‌دهد. قبل از انقلاب به "زاگرب فیلم" در یوگسلاوی رفتم که از معروف‌ترین استودیوهای ساخت فیلم‌های انیمیشن بود. فردی در حدود 60 ساله آنجا فعالیت می‌کرد که رئیس انیماتورها بود و روی 120 نفر نظارت می‌کرد. با او شروع به صحبت کردم و پرسیدم که تا به حال چند فیلم ساخته‌اید. گفت که تنها یک فیلم چند دقیقه‌ای در خانه‌‌اش و برای سرگرمی ساخته است. او می‌گفت اگر انیماتور خوبی است دلیل نمی‌شود کارگردان خوبی هم باشد و تخصصش روی انیمیشن است نه کارگردانی. او اعتقاد داشت ارائه سناریو، کارگردانی، دکوپاژ، فیلم‌برداری، صداگذاری و..برای یک اثر باید توسط متخصصان صورت بگیرد و یک نفر نمی‌تواند همه این کارها را انجام دهد. این رشته‌ها خیلی تخصصی هستند و افراد باید در قالب یک گروه با هم کار کنند. اگر این گروه منسجم باشد حتما یک کار بسیار خوب تولید می‌شود.
*ما دفاتر یا تشکیلاتی داریم که منجر به شکل‌گیری گروه‌های تخصصی و منجسم برای ساخت یک انیمیشن شوند؟
متاسفانه خیلی کم. خیلی از کسانی که در زمینه انیمیشن در ایران کار می‌کنند زیاد متخصص نیستند و بعد از دو سال که در یک استودیو کار کردند می‌خواهند فیلم بسازند اما تجربه در یک رشته انیمیشن دلیل نمی‌شود کارگردان خوبی شوند. ممکن است آن فرد طراح خیلی خوبی باشد یا ایده‌های خوبی ارائه دهد اما دلیل توانایی او برای ساخت یک فیلم نیست.
*وضعیت آموزش انیمیشن چگونه است؟
استادهای خیلی خوبی داریم اما باید به این نکته توجه کنیم که هنر فرمول ندارد و نمی‌توان یک قائده مشخصی برای آن تعیین کرد. در دانشگاه‌های ما بیشتر مبانی و صنعت هنر آموزش داده می‌شود و خلاقیت‌ها به خود هنرمند برمی‌گردد.
.........
گفتگو:سحرآزاد
نظر شما