شرح حال ناتو ؛ از پیمان دفاعی تا جعبه ابزار جنگ طلبی

سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) ائتلافی نظامی است که با هدف مقابله با تهدید اتحاد جماهیر شوروی سابق در 4 آوریل سال 1949 شکل گرفت و با وجود اینکه به عنوان یک سازمان دفاعی به منظور حمایت از کشورهای عضو در صورت تهاجم دشمنان شکل گرفته بود، اما در تغییر مناسبات جهانی در بسیاری مواقع حفظ منافع اعضای غربی خود به ویژه آمریکا را سر لوحه کار خود قرار داده و به ابزار اشغالگریهای این کشور جنگ طلب تبدیل شده و از یک سازمان دفاعی به سازمانی تهاجمی و اشغالگر تبدیل شد.

حضور نظامی ناتو در جنگ افغانستان و عراق به بهانه مبارزه با تروریسم به سرکردگی آمریکا و حمله نظامی به کشور لیبی به بهانه حمایت از مردم این کشور بیانگر این واقعیت است.

با گسترش ناتو به شرق در سال 2004 و پیوستن کشورهای بلغارستان،استونی، لتونی، لیتوانی، رومانی، اسلواکی و اسلوونی و همچنین در مرحله دیگری از وسعت این سازمان در سال 2009 با پیوستن کشورهای آلبانی و کرواسی تعداد اعضای این سازمان به 28 کشور افزایش یافته است که البته این سازمان نظامی امروز به بهانه های مختلف از جمله جنگ علیه تروریسم و در سایه حمایت و رهبری آمریکا به دنبال ایفای نقش خود درسایر مناطق جهان به ویژه خاورمیانه و ازجمله عراق و افغانستان است که البته پیامد خوبی برای این سازمان در افکار عمومی و جهانی نداشته و اعتبار آن را خدشه دار کرده است.

اما در اینجا این پرسش مطرح است که این رویکرد ناتو و سپردن خود به دست هوا و هوسها و جنگ طلبی های غرب به ویژه آمریکا چه پیامدی برای این ائتلاف نظامی داشته و آن را در دنیای امروز در چه جایگاهی قرار داده است؟

بعد از حملات تروریستی 11 سپتامبر 2001 و حمله آمریکا به عراق و افغانستان ناتو نیز درگیر این دو جنگ شده و به مرور از یک نهاد آزادیبخش به سازمانی اشغالگر در افکار عمومی این کشورها تبدیل شد.

به گفته بسیاری از تحلیلگران، مداخله نظامی ناتو در عراق و افغانستان نه تنها تروریسم را از بین نبرد بلکه اوضاع خاورمیانه را بدتر کرد و جبهه های جدید و تضادهای بیشتری را در منطقه شکل داده و اوضاع کشورهای اشغال شده را وخیم تر و فاجعه بار تر کرد.

روزنامه زوددویچه  در مقاله ای ناتو را جعبه ابزار ناکارآمد آمریکا عنوان کرده و با تاکید بر اینکه اکثر تصمیمات ناتو در دهه های اخیر مبتنی بر توهمات بوده است افغانستان را به کابوسی برای ناتو ارزیابی کرده  و نوشت : زمانی که حکومت آمریکا بعد از حادثه تروریستی 11 سپتامبر جنگ علیه تروریسم را اعلام کرد، ناتو را به عنوان یک جعبه ابزار برای پیشبرد کار معرفی کرد. خیلی ها این بیان حکومت آمریکا را متکبرانه و به عنوان توهینی به اروپاییها قلمداد کردند. این در حالی است که حکومت بوش حقیقت را بیان کرد. ناتو یک ابزار است.

به گفته بسیاری از تحلیلگران، بی اعتباری و سرخوردگی ناتو نتیجه سالها اشغالگری آمریکا در عراق و افغانستان بوده است که تنها تلفات زیاد و هزینه های سنگینی را برای کشورهای عضو این ائتلاف نظامی به همراه داشته است.

به نوشته تاگس اشپگل، نظامیان ناتو در افغانستان به عنوان خیانتکار،فاسد و بی نظم شناخته می شوند.

آندرس موسلر، رئیس نمایندگان لیبرال در پارلمان اروپا نیز سال گذشته در حاشیه کنفرانس افغانستان در کابل با انتقاد از کمکهای اتحادیه اروپا به آمریکا در جنگ افغانستان اظهار داشته بود که آمریکا در فکر استثمار منابع و ذخایر زیر زمینی افغانستان است.

وی با تاکید بر اینکه طالبان نه سال بعد از شروع جنگ افغانستان در این کشور قدرتمند تر شده است، تاکید کرد که ساختن یک دموکراسی بر اساس نمونه غربی در این کشور آنگونه که آمریکا ادعا می کند مطرح نیست. بلکه برعکس علایق اقتصادی بارز آمریکا در اولویت کار وی در این کشور قرار دارد.

نشریه فوکوس نیز چندی پیش در مقاله ای با اشاره به وخامت اوضاع افغانستان این مسئله را روز به روز فاجعه دردناکتری برای ناتو دانسته و خاطر نشان کرد که ناتو گرفتار فروپاشی تدریجی در این کشور شده است.

روزنامه زوددویچه نیز در مقاله ای جنگ عراق را عامل شکاف در ناتو و اتحادیه اروپا ارزیابی کرده و آن را قاتل اعتبار آمریکا دانست و خاطر نشان کرد : سالها جنگ و کشتار آمریکا در عراق این کشور را به یکی از نا امن ترین مناطق دنیا تبدیل کرده است.

اما این زیان و ضررها و بی اعتباری ها برای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) درس عبرتی نشد و باز هم با طناب پوسیده آمریکا وارد چاه جنگ لیبی شد تا لکه ننگ دیگری را بر پیشانی خود حک کند و اهداف ارباب جنگ طلب خود(آمریکا) را  در راستای اشغالگریها و استثمار بیشتر کشورها جامه عمل بپوشاند. به این ترتیب این بار نیز یک کشور غنی از منابع نفتی به بهانه حمایت از غیر نظامیان مورد تاخت و تاز آمریکا و متحدان غربی اش قرار گرفت.

این در حالی است که آمریکا این کشور مدعی حقوق بشر و متحدان غربی وی چشمان خود را روی فجایع صورت گرفته در کشورهای بحرین و یمن بسته اند و می خواهند با مداخله نظامی در لیبی ادعاهای دموکراسی و حقوق بشر خود را به رخ جهانیان بکشانند غافل از اینکه حنای آنها دیگر در چشم جهانیان رنگی ندارد و دست آنها رو شده است.

تحلیلگران براین باورند که مقامات آمریکا درراستای تلاش برای حفظ منافع راهبردی خود در لیبی این کشور را تحت محاصره دریایی و هوایی قرار داده اند و در صدد پیاده کردن الگوی عراق در این کشور هستند و بار دیگر ناتو به آلت دست این کشور جنگ طلب برای برآوردن اهدافش تبدیل شده است.

------------------------------------------------------------------------

گزارش : زکیه شریعتمدار تهرانی