گردشگری مهجور در شهر گنبدهای فیروزه ای/ اصفهان نیازمند بزرگداشت

به گزارش خبرنگار مهر در اصفهان، اصفهان را از قدیم بهشت ثانی نامیده اند، بهشتی که همواره توجه گردشگران را به خود معطوف داشته و این کلانشهر همیشه به نوعی پایگاه گردشگری بوده است.

این مباحث در حالی مطرح می‌شود که صنعت گردشگری امروزه در ردیف صنعت‌های پردرآمد، پاک و کم‌هزینه دنیا قرار دارد، صنعتی که می‌تواند برای شهری مانند اصفهان به نوعی توسعه پایدار را به ارمغان بیاورد، بماند که با برگزاری جشن‌های مختلف روش‌های جدیدی برای جذب توریست و شناساندن فرهنگ این شهر توانسته‌ایم نقطه‌ای از پرگار را بنمایانیم اما بسیاری از کارشناسان حوزه توریسم معتقدند اصفهان بیش از اینها می‌تواند به جذب توریسم کمک کند.

البته در کنار روش‌های پرهزینه، روش‌های کم‌هزینه ولی پرباری نیز برای جذب توریست در اکثر کشورهای صنعتی دنبال می‌شود که از آن جمله می‌توان به استفاده از سمبل‌ها و مکان‌ها گردشگری در فیلم‌های سینمایی یا حتی کارتون‌های تلویزیونی اشاره کرد.

در اینترنت و دنیای اطلاعات نیز با ایجاد سایتهای متعدد در زمینه‌های مختلف گردشگری و اطلاعات وسیع این سایت‌ها، جذب توریست آسان‌تر شده است.

در این میان حتی بازی‌های کامپیوتری نیز در تحقق اهداف گردشگری مستثنی نشده‌اند، توزیع فضایی جاذبه‌های شهر عامل مهمی در پراکنش جریان‌های گردشگری است و سایر عناصر توریستی چون هتل‌ها و بخش خدمات از این قائده مستثنی نیستند.

شاید نامگذاری روزی به نام اصفهان و هفته‌ای به نام نکوداشت بتواند این امر را پررنگ‌تر کند تا با دیدی بازتر نسبت به شهری که هزاران سال تاریخ را در خود نهفته دارد نگرشی مناسب‌تر داشته باشیم.

پتانسیلهای بالقوه اصفهان باید بالفعل شود

با این تفاسیر باید گفت با سرمایه گذاری در این مقوله می‌توان تحولی در صنعت گردشگری اصفهان به وجود آورد، با توجه به اینکه اغلب شهرهایی همانند اصفهان که از بافت و جاذبه‌های تاریخی برخوردارند دارای آثار و فضای مطلوبی هستند و با توجه به اینکه فضای توریستی شهر بیشتر تحت تأثیر فضای تاریخی شهر است و همچنین با بررسی فضای تاریخی شهر می‌توان به شناخت فضای توریستی کمک کرد که در صورت حمایت و ایجاد زیرساختهای اصلی می‌تواند توسعه پایدار را به همراه داشته باشد.

در این رابطه عبدالله جبل‌عاملی، رئیس اسبق سازمان میراث فرهنگی اصفهان، مهمترین چالش شهر اصفهان را در این می‌داند که نتوانسته‌ایم ارزش‌های این شهر را به درستی شناسایی و به همگان معرفی کنیم.

به نظر وی اگر یکی از ارزش‌هایی را که برای شهر تاریخی اصفهان اعتبار می‌آورد، بافت تاریخی آن بدانیم، یکی ازمهم‌ترین چالش‌های اصفهان نوسازی‌های غیر اصولی معاصر در این بافت تاریخی است.

جبل عاملی گفت: به اینکه شهر تاریخی در دنیا زیاد است اما هیچ کجا این گونه رفتار نمی‌کنند، مثلا در کشورهای اروپایی هنگامی که با انقلاب صنعتی رو به رو شدند ضمن اینکه توسعه کشورشان برایشان مهم بود تلاش کردند که بافت تاریخی را قربانی این توسعه نکنند.

وی همچنین تاکید می‌کند: باید ارزش‌های تاریخی شهر را محترم شمرد البته همواره نیازمند توسعه بوده‌ایم و هستیم ولی نباید بگذاریم به بهانه توسعه ارزشهای تاریخی شهر خدشه‌دار شود.

این کارشناس حوزه گردشگری با اظهار تأسف از اینکه سهمی از این تغییرات زیان‌آور را بخش خصوصی و سهم قابل‌توجهی از آن را بخش دولتی انجام می‌دهد، گفت: برای برون رفت از این وضعیت، نیازمند سرمایه‌گذاری بخش دولتی و آگاه سازی بخش خصوصی هستیم و باید با حسن نظر مجموعه‌ای از متخصصان را به کار گرفت تا با تحقیق و برنامه ریزی به حفاظت از این بافت بپردازند و این کاری است که در همه شهرهای مهم و تاریخی دنیا اتفاق افتاده است.

مرتضی بخردی، کارشناس ارشد معماری داخلی و مرمت آثار تاریخی نیز بر این امر صحه گذارده و معتقد است: بزرگ‌ترین چالش شهر تاریخی اصفهان بی‌توجهی به هویت‌ است، بی توجهی در زمینه‌های فرهنگی، شهرسازی و اجتماعی ازجمله آنهاست. 

وی ادامه می‌دهد: حیف از شهر اصفهان است که با آن پیشینه قوی که دارد این‌ قدر از هویت‌ خود دور شود، این بی هویتی یک سری پدیده‌های نامشروع به وجود می‌آورد که خود برای اصفهان چالش هستند و مهم‌ترین نمونه‌های آن را در مسائل شهرسازی می‌بینیم که نهایت بی‌توجهی به بافت تاریخی می‌شود.

بخردی از برخی فضاهای شهری به فضاهای "من درآوردی" تعبیر می کند که نه شرقی است و نه غربی و هویت شهر تاریخی اصفهان را مخدوش می‌کند، اظهار داشت: البته این بی‌هویتی را در زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی هم شاهد هستیم که اهل فن باید در این خصوص اظهار نظر کنند.

وی می‌افزاید: آشنایی جوامع بین‌المللی با میراث فرهنگی، آثار تاریخی و جاذبه‌های طبیعی کشورهای مختلف باید در دنیای امروز نهادینه شود.

وی همچنین تصریح کرد: ترغیب و تشویق مردم کشورهای حوزه خلیج فارس برای سفر به ایران با معرفی قابلیت‌های گوناگون دیدنی نقش بسیار مهمی در رشد و توسعه صنعت گردشگری استان و در نهایت کشور دارد.

وجود شمار زیادی جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی، باستانی و طبیعی در اصفهان از قابلیت‌های جذب گردشگر از کشورهای خاورمیانه و حوزه خلیج فارس به استان به شمار می‌رود و برای معرفی و شناسایی میراث فرهنگی و گردشگری استان به دنیا و جذب بیشتر توریست و گردشگر نمایشگاه‌ها و برنامه‌های متنوع و به روز نیاز است.

از طرفی پرداخت تسهیلات و حمایت از بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در توسعه مراکز رفاهی گردشگران داخلی و خارجی از دیگر راهکارهای تقویت صنعت گردشگری استان است.

به اعتقاد یک کارشناس توریسم یکی از ابزارهای بسیار مهم برای تبادل و تعامل فرهنگی میان ملل در عصر کنونی توریسم است که در کنار گذراندن اوقات فراغت میتواند منافع متعدد دیگری را برای مردم به ارمغان آورد.

کشف اقتصادی یکی از منافع توریسم است و اقتصاددانان با دریافت این اهمیت از دهه 60 میلادی آن را در ردیف صنایع قراردادند و امروزه از آن به صنعت توریسم یاد می شود.

سیامک شاه حسینی معتقد است: تأثیرات شگرف این صنعت در تقلیل نرخ بیکاری، ارتقای سطح درآمد ملی، تأمین منابع انرژی و رونق بازار صنایع دستی در جهان امروزی به وضوح قابل مشاهده است.

این صنعت در طول دهه های گذشته از رونق زیادی برخوردار بوده و برخی کشورها از جمله مصر، ترکیه و عربستان توانسته اند از جاذبه های توریستی موجود در کشورشان به خصوص زیارتگاه ها و آثار باستانی و تاریخی بهترین استفاده را کرده و توریست‌های زیادی را جذب کنند.

در این بین برخی کشورهای دیگر چون اسپانیا نیز که کمترین جاذبه‌های تاریخی و توریستی را در خود دارند، با ایجاد جاذبه های مصنوعی توانسته اند  بیشترین جذب توریست را از آن خود کرده و در ردیف پرجاذبه ترین کشورها برای توریستها قرار گیرند و از این امر منافع بیشماری را به دست آورند.

در چنین شرایطی که صنعت توریسم با منافع اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و... غیرقابل پیش بینی، مورد توجه دولتهای مختلف جهان قرار گرفته، در کشور ما و به خصوص شهر اصفهان که دارای ده‌ها و صدها جاذبه تاریخی بوده و از تاریخ تمدنی غنی و جذبه های تاریخی بیشمار باقیمانده برخوردار است چرا نباید این صنعت جایگاهی داشته باشد و هر روز از تعداد توریست‌ها چه داخلی و چه خارجی کاسته شود.