عليرضا ذاكري: كاريكاتور همزاد مطبوعات است

به گزارش خبرنگار تجسمي مهر، عليرضا ذاكري در رابطه با تفاوت هاي كاريكاتور مطبوعاتي و نمايشگاهي در نشست كاريكاتورورسانه گفت : من با ديدن نمايشگاه كاريكاتورهاي گروه كاسني به اين فكر افتادم كه مي توان با يك كاغذ A4 حرفها وانديشه هاي ژرفي را به مردم القا كرد، به گونه اي كه فهم آن براي همه اقشار جامعه و حتي براي مخاطبان جهاني هم ميسر با شد . اين در حالي است كه با نقاشي نمي توانستم اين نتيجه را بگيرم يا حد اقل اين كه با اين سرعت و اين صراحت در نقاشي قادربه بيان مشكلات و معضلات اجتماع نبودم .  
ذاكري افزود : رسيدن من به اين برداشت مصادف بود با شروع كار مطبوعاتي من . به اين تريب آثار من جدا از ضعف و قوت هايش خيلي زود به مطبوعات راه يافت و با مشاهده اثرات ارائه كاريكاتور درمطبوعات، اين نتيجه به شكلي عملي براي من محقق شد كه بهترين جايگاه ارائه كاريكاتور مطبوعات است .
اين هنرمند ادامه داد : با اين وجود بايد دانست كه تفاوتي بين كاريكاتور مطبوعاتي و نمايشگاهي از لحاظ محتوا و قالب نمي توان قائل شد و با نگاهي به نمايشگاههاي كاريكاتور مي توان ديد كه آن دسته از آثار مورد استقبال مردم قرار مي گيرد كه بيانگر دلمشغولي ها و دغدغه هاي مردم باشد . دلتنگيها و دردهاي نهفته اي كه تا كنون كسي به سراغ آن نرفته است ، همان چيزي است كه كاريكاتوريست مي تواند زبان گوياي آن باشد .

ذاكري گفت : در مقابل، كاريكاتوريست هايي هم  وجود دارند كه تنها دردنياي هنري خود سرگرم هستند و از جامعه اي كه در آن زندگي مي كنند بي خبر هستند . با اين وجود بايد دانست اگركاريكاتوريست بتواند از فضاي ذهني خود خارج شود و به بطن زندگي اجتماعي مردم سرك كشد و سختيهاي موجود در طبقات مختلف را از نزديك لمس كند، آثاري خلق مي كند كه درك درستي از جامعه خود القا مي كنند، اما اين امر هر گز به شكلي كامل محقق نخواهد شد، مگر آن كه هنرمند ازهمان طبقات برخاسته باشد .
وي در خصوص كم توجهي مديران مطبوعاتي و سردبيران به مقوله كاريكاتور گفت : ذات كاركاتور بر دوپايه استقرار دارد ؛ اغراق و انتقاد .
اين دو عامل اساسي شكل دهنده كاريكاتور، درابتداي امر ذهن سردبيران مطبوعات را تحريك مي كند و اين انديشه را متبادر مي كند كه با اين هنر بهتر مي توان نظرات و انديشه هاي خود را طرح كرد.ولي -با توجه به روحيه ايراني- در آثار كاريكاتورافراط هاي زيادي صورت مي پذيرد و اين آثار يا به ساخت چهلستون و يا بيستون مي انجامد . همين زياده رويها در كاريكاتور مطبوعاتي، طي اين چند سال گذشته به شكلي هنجارگون نمود پيدا كرده است .

ذاكري گفت : زياده روي باعث مي شود تصويري دورازواقعيت در ذهن مردم شكل گيرد و در اين شرايط  ديگر كاريكاتور وظيفه خود به عنوا ن كنار زننده پرده ابهام از واقعيت را انجام نداده است، بلكه واقعيت را مبهم مي كند. ازسوي ديگر دركشور ما ميزان انتقاد پذيري مديران و مسئولان كشوربسيار كم است. علت آن هم اين مسئله تاريخي است كه درايران رسم اين بوده است كه احترام بزرگترها همواره نگهداشته شود . هرچند بزرگان دين به ما آموخته اند كه احترام بزرگان فاميل را در مسائل فردي و خانوادگي نگهداريم، اما در مورد اداره امور مردم و كشورداري هرگز سفارش به چشم پوشي و اغماض نشده است و در اين مقوله همواره سفارش به سخت گيري شده ايم . دراين مورد مي توان به رفتار بزرگان دين تآسي جست .
اين هنرمند گفت : همين چالشها بود  كه كاريكاتور مطبوعاتي را به سمتي سوق داد كه براي مدتي ركود را تجربه كند . در مورد كاريكاتور مطبوعاتي بايد گفت كه هنرمند در شرايط  كنوني جامعه بايد از دو قانون نانوشته اطاعت كند : اول اينكه به عملكرد خود با دقت نگاه كند و بداند آيا آن انتقادي كه طرح مي كند، دشمن اين كشور و مردم را عصباني مي كند يا شادمان ؟ دوم اينكه صداقت و دلسوزي در آثارش مشهود باشد .

وي افزود : بايد توجه داشت آثاري كه بتواند مخاطب را با دنياي جديدي پيوند دهد و چگونه ديدن و انديشيدن را به ارمغان بياورد هرگز از ياد ها نخواهد رفت .
ذاكري در پايان سخنان خود در رابطه با  راهكارهاي حضور مجدد كاريكاتور در مطبوعات گفت : كاريكاتور همزاد مطبوعات است . و نبايد اين دو همزاد از هم جدا باشند . كاريكاتوريست بايد همانند نويسنده خود جوش ، فعال و همساز باشد و خارج نزند . چاپ كاريكاتورهاي قوي در واقع حكم سرمقاله هاي تصويري روزنامه ها را دارد . در اينجا بايد مديران و سردبيران مطوبعاتي نيز به حمايت از كاريكاتور برخيزند . كاريكاتور در ايران هنري تقريبا غير انتفاعي است . انتشاراتي كه كتابهاي كاريكاتور چاپ مي كنند ، انتشارات دولتي هستند و درچنين شرايطي، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي نيز بايد حمايت خود را از اين هنرافزايش دهد .   در حال حاضر كاريكاتوريست هاي كشور از هزينه شخصي خود براي اعتلاي اين هنر خرج مي كنند .