بساط خنده و سرگرمی مهیا است

به گزارش خبرنگار مهر، یکی از نکاتی که می‌توان به استناد آن توانایی و مهارت یک کارگردان را سنجید، مقایسه اثر تازه او با تجربه‌های قبلی‌اش است، سروش صحت به شهادت آنچه تا امروز در "ساختمان پزشکان" اتفاق افتاده چند گام در حرفه‌اش پیش آمده است.

آنچه باعث می‌شود تجربه قبلی این نویسنده و بازیگر را ناموفق ارزیابی کنم، کاستی‌هایی بود که "چارخونه" داشت، صحت در "چارخونه" به عنوان کارگردان ردپایی از سلیقه و نگاهش باقی نگذاشته بود، هر بخش از مجموعه، اثری دیگر را تداعی می‌کرد، قصه‌ها و موقعیت‌ها تکراری بودند و زوج مریم امیر جلالی (با آن فریادهای گوشخراش) و حمید لولایی (با آن حرکت‌های همیشگی) جذابیتی برای مخاطب نداشتند.

"چارخونه" مجموعه‌ای برای فراموش کردن بود، تا انتظار تجربه بعدی سروش صحت را بکشیم، "ساختمان پزشکان" نسبت به "چارخونه" وجوه تمایز بسیاری دارد، تیم و ترکیب بازیگرانش تازه است و چقدر خوب که صحت مثل همه به سراغ مهران غفوریان، جواد رضویان، بهنوش بختیاری و نمونه‌هایی آشنا از این دست نرفته است.

چقدر خوب که چهره، حرکات و صدای بهنام تشکر، این قدر تازه است، جایی برای نمایش استعداد بیژن بنفشه‌خواه که سال‌ها است زیر سایه دیگران گم می‌شود وجود دارد و شقایق دهقان در نقشی قرار گرفته که فضایی تازه برای خلق شخصیتی شیرین و بامزه فراهم کرده است. هومن برق‌نورد که در این سال‌ها نشان داده مهارتی غریب در ایفای نقش‌های مثبت و منفی دارد، حضوری دلنشین و به اندازه انتظاری که از او وجود دارد، از خود نشان می‌دهد.

موفقیت مجموعه‌های شبانه به ترکیب بازیگران بسیار وابسته است، سروش صحت در این بخش با وجود فاصله گرفتن از کلیشه‌های این حوزه، که دیگر آزاردهنده شده توانسته فضایی تازه به "ساختمان پزشکان" بدهد، بخش دیگری از جذابیت مجموعه را تا امروز باید به حساب متن‌هایی نوشت که موقعیت‌هایی تازه برای خندیدن برای مخاطب خلق کرده‌اند.

انتخاب پزشکان برای شوخی و اشاره به مشکلاتی که ممکن است این گروه از جامعه داشته باشند، فضایی متفاوت با دیگر مجموعه‌های طنز در "ساختمان پزشکان" به وجود آورده، شوخی با حساسیت‌هایی که پزشکان در حرفه‌شان دارند، تاکیدهای مداوم نیما (بهنام تشکر) روی واژه دکتر، رقابت میان آنها و... جالب است.

طبیعی است که پزشکان هم مانند سایر مشاغل نسبت به این که نکات آشکار و پنهان حرفه‌شان در معرض دید و قضاوت قرار گرفته حساسیت نشان دهند، اما واقعیت این است که نوع نگاه صحت و نویسندگانش به مسائل پزشکی و جامعه پزشکی برخلاف جوسازی منفی که وجود دارد، توام با حلاوت است و نه با تمسخر. اتفاقا باید ردپای توهین و تحقیر مشاغل و قومیت‌های مختلف را در انبوه فیلم‌های کمدی و مجموعه‌های طنزی دید که برای خنداندن مخاطب به هر حیله‌ای متوسل می‌شوند.

اما گروه نویسندگان مجموعه "ساختمان پزشکان" و صحت تا اینجای کار برای خنداندن بیننده از هر طریقی استفاده نکردند و با نمایش جزئیات شیرین و بامزه از روابط خانوادگی و زندگی نیما افشار، بسیاری از رفتارهای خانوادگی و حرفه‌ای مرسوم را نقد کرده‌اند.

نقد تبعیض بین بچه‌ها (پدر و مادر نیما، ناصر را بیشتر از او دوست دارند)، حسادت حرفه‌ای میان همکاران، اختلاف‌های زن و شوهری که جوهر اصلی بسیاری از اتفاق‌ها در قصه است و محور آن نیما و نازنین (فرناز رهنما) هستند از امتیازهای مجموعه‌ای است که با فاصله از بسیاری مجموعه‌های شبانه سال‌های اخیر قرار دارد و البته مهم است که بتواند این مسیر را ادامه دهد و در هفته‌های بعد گرفتار شتاب در تولید متن و سهل‌انگاری در کارگردانی نشود.

روایت بخشی از قصه از طریق گفتار متن و فلاش بک در "ساختمان پزشکان" هوشمندانه بوده است، به ویژه در قسمت اول که نکاتی از شخصیت‌پردازی از طریق گفتار متن‌ به مخاطب منتقل می‌شد، در قسمت‌های بعد نویسنده و کارگردان کمتر به سراغ گفتار متن رفتند، اما هربار از این تمهید استفاده کرده‌اند، موفق بوده‌اند. فلاش‌بک‌ها هم بیشتر بار طنز دارند، به ویژه در بخش‌هایی که نیما می‌خواست ریشه مشکلاتش را در مورد رابطه‌اش با ناصر (هومن برق نورد) واکاوی و بیان کند.

شخصیت اصلی "ساختمان پزشکان" نیما افشار است، هر چند دیگر شخصیت‌ها هم حضوری پررنگ در قصه دارند و گاه همپای نیما می‌آیند، اما نیما محور قصه‌ها و ماجراها و نقطه تلاقی شخصیت‌های این مجموعه است، در بسیاری از مجموعه‌های طنز شخصیت‌ اصلی گرفتار مشکلات شخصیتی و روحی است، ساده لوح، تنبل، منفعت طلب و... است، بسیاری از شخصیت‌های مجموعه‌های طنز غیرعادی هستند، مجموعه‌ای از ویژگی‌های منفی و عادات ناپسند.

گویی که نمی‌شود از دل زندگی عادی و شخصیت‌های معمولی و خاکستری به موقعیت‌های طنز رسید، نیما افشار پزشک است، در کنار ضعف‌های شخصیتی امتیازهایی هم دارد و این ویژگی‌ها است که او را به نمونه‌ای قابل قبول تبدیل کرده، خسته شدیم از بس سازندگان مجموعه‌های طنز مجبورمان کردند به ضعف‌های جسمی و لهجه بازیگرها بخندیم، خسته شدیم از بس عادتمان دادند به حقارت‌ها لبخند بزنیم، آن قدر که فراموش کردیم طنز و کمدی می‌تواند در قالبی جذاب انتقاد کند و مخاطب را نسبت به آنچه اطرافش می‌گذرد هشیار کند، صحت در "ساختمان پزشکان" تا امروز تلاش کرده به طنز واقعی نزدیک شود.

- - - - - - - - -

محدثه واعظی‌پور