مقدمه چيني جامعه بين المللي براي تعيين رهبري جديد فلسطين

درحالي كه درسطح بين المللي تلاشهاي تازه اي براي پيشبرد روند صلح خاورميانه ونيز تشكيل يك دولت مستقل فلسطيني و برگزاري انتخابات سراسري براي تعيين جانشيني ياسرعرفات درجريان است، گروههاي جهادي فلسطين هنوزنتوانستند به يك تفاهم مشخص دست يابند.

جنبش هاي حماس وجهاد اسلامي فلسطين اعلام نمودند درانتخابات آينده شركت نخواهند كرد اما اين درحالي است كه همين دو گروه تا چندي پيش از احتمال شركت در انتخابات سخن به ميان آورده بودند.

با اين حال مخالفت اخيرجنبش هاي اسلامي با شركت در انتخابات آينده فلسطين نشان مي دهد كه هنوز گروههاي جهادي فلسطيني نتوانسته اند به يك راهكار مشترك براي آينده جنبش خود برسند .

محمودعباس (ابومازن ) رئيس سازمان آزاديبخش فلسطين (ساف) طي هفته هاي گذشته با 13 نماينده از گروههاي جهادي فلسطين ديداروگفتگو كرده  تا بتواند برنامه هاي مشترك را براي وضعيت فلسطين پس از درگذشت عرفات ارائه دهد .

وي درمقدمه برنامه خود از گروههاي جهادي فلسطين خواست به منظور تسهيل درامرانتخابات ژانويه آينده، عمليات ضد اسراييلي را متوقف سازد اما مقامات فلسطيني گفتند ابومازن صرفا توقف عمليات پيش از انتخابات را گوشزد كرده و صريحا خواستار آتش بس نشده است.

حال آنكه جنبش حماس بلافاصله پس ازاعلام رسمي مرگ عرفات برروي مواضع خود يعني ارائه مقاومت ومبارزه با اشغالگران تاكيد كرد.حماس براين باور است تازماني كه رژيم صهيونيستي هيچ تضميني براي متوقف ساختن حملات خود نداده است معني ندارد كه گروههاي جهادي دست از مقاومت بردارند.

تا اينجاي كار به نظر مي رسد گروههاي جهادي فلسطين هنوز بر سر اين موضوع مهم يعني توقف موقت عمليات و مشاركت همه جانبه در انتخابات آينده فلسطيني ها به تفاهم اصولي دست نيافته اما درعين حال طرفهاي حاضر درصحنه بر ادامه گفتگوها تاكيد دارند.

با اينكه جنبش هاي حماس و جهاد اسلامي درچارچوب ديدگاههاي خود اعلام داشتند احتمالا درانتخابات آينده فلسطين شركت نخواهند كرد اما ساير گروههاي جهادي فلسطين بويژه زيرمجموعه هاي سازمان آزادي بخش فلسطين (ساف) برحضور خود در مشاركت در انتخابات تاكيد ورزيده و اعلام نمودند حاضر نيستند ازابو مازن بنا به دلايلي حمايت كنند از همين رو از مروان برغوثي دبير كل جنبش فتح در كرانه باختري رود اردن كه اكنون در زندان رژيم صهيونيستي بسرمي برد به عنوان كانديداي اين گروه حمايت مي كنند .

گفتني است يكي از دادگاههاي  رژيم صهيونيستي طي حكمي مروان برغوثي را 5 بار حبس ابد و 40 سال زندان محكوم كرده است.

پس ازنشست مشترك جرج بوش رئيس جمهوري آمريكا وتوني بلر نخست وزير انگليس در كاخ سفيد به نظر مي رسد تحرك تازه اي در پيشبرد روند صلح خاورميانه صورت گرفته است .

رسانه هاي خبري چندي پيش ازسفرجك استراو وزير امور خارجه انگليس وكالين پاول وزير امور خارجه مستعفي آمريكا به منظقه براي گفتگو با رهبران فلسطيني و تهيه مقدمات  برگزاري انتخابات آينده خبر داده بودند.

سفر وزيرامورخارجه مستعفي آمريكا به سرزمين هاي اشغالي دوروز پيش انجام شد اما پاول دريك نشست خبري در سرزمين هاي اشغالي بجاي اينكه از اسراييل بخواهد كشتار مردم بي دفاع فلسطين را متوقف سازد گفت: گروههاي مبارزفلسطيني بايد سلاحهاي خود را بر زمين بگذارند.
 
پاول براين باور است اگرعمليات باصطلاح وي "تروريستي" گروههاي مبارزفلسطيني متوقف نشود درحقيقت روند صلح با مشكل مواجه خواهد شد وحتي ممكن است اين روند متوقف  شود.

پاول در پاسخ به سوال خبرنگاري مبني براينكه قبل از ورود به فلسطين اشغالي ازعلاقه شما به بحث پيرامون آينده گروههاي تروريستي فلسطين با مسئولان تشكيلات خودگردان فلسطين شنيديم درحالي كه اسرائيل مدعي است قدرت حزب الله لبنان براي انجام عمليات تروريستي با پشتوانه ايران و سوريه در حال گسترش است ازطرفي هم آريل شارون نخست وزير اسراييل گفته است حزب الله لبنان انگيزه اصلي عمليات تروريستي است، گفت: درمورد گروههاي مبارز فلسطيني وآنچه را كه شنيدم اين است كه رهبران فلسطيني اعلام كردند نهايت تلاش خود را براي دور ساختن گروههاي "تروريستي" از سرزمين فلسطين به عمل خواهند آورد.

پاول مدعي شد كه گروههاي مبارزفلسطيني كه داراي پيشينه تاريخي اعمال تروريستي هستند بايد دراين شرايط سلاح هاي خود را تحويل دهند تا هم خطر را ازخود و هم از جامعه فلسطين دور سازند.

بسياري از تحليل گران براين باورند اگرچه وزير امور خارجه آمريكا مي كوشد تا درآخرين سفر خاورميانه ايش به عنوان وزير امور خارجه آمريكا گروههاي مبارز فلسطيني را از صحنه فلسطين به حاشيه بزند اما غافل از آن است كه اين گروهها از پشتوانه محكم مردمي برخوردارمي باشند.

كالين پاول در مورد اظهارات اخيرسيلوان شالوم وزير امور خارجه رژيم صهيونيستي درمورد حزب الله لبنان مدعي شد: درمورد اظهارات شالوم پيرامون حزب الله بايد بگويم كه حزب الله يك سازمان پايبند به تروريسم مي باشد واين جنبش از سوي ايران و سوريه پشتيباني مي شود .

اگرچه هدف ازسفر مقامات انگليسي و آمريكايي به سرزمين هاي اشغالي مقدمه چيني براي برگزاري انتخابات براي تعيين جانشين عرفات عنوان شده است ولي به نظر مي رسد پس ازمرگ عرفات رهبر تشكيلات خودگردان فلسطين وانتخاب مجدد بوش به عنوان رئيس جمهوري آمريكا و به ويژه تاكيد وي وتوني بلر نخست وزير انگليس برحل اختلافات ميان اعراب و اسراييل، طرفهاي بين المللي و منطقه مي كوشند تا بر محور برگزاري يك انتخابات سراسري و تشكيل يك دولت جديد فلسطيني به يكديگرنزديك شوند و دراين راه به همديگر كمك كنند.

اما اين تلاشها بين المللي بايد با تلاشهاي داخل فلسطين هماهنگ شود وگروههاي جهادي فلسطين را نيز در روند سياسي مشاركت دهند درغير اين صورت گروههاي ياد شده با جدا كردن راه خود و تاكيد بر ادامه مقاومت مسلحانه، همان تجربه اي را پيش رو فلسطين خواهند گذاشت كه طي سالهاي گذشته جريان داشته است .

توني بلر نخست وزير انگليس و ژاك شيراك رئيس جمهور فرانسه ديدار اخيراشان در لندن دريك كنفرانس مطبوعاتي بر لزوم همكاري در رابطه با مسائل امنيتي در سطح جهان بويژه مسائل صلح خاورميانه تاكيد كردند. 

بلردرپاسخ به سؤالات خبرنگاران پيرامون مسائل صلح خاورميانه گفت ما پيرامون صلح خاورميانه و انتخابات در فلسطين هر اقدامي كه بتوانيم انجام خواهيم داد. وي افزود راه حل تشكيل دودولت مستقل امنيت را در خاورميانه فراهم خواهد كرد.

نخست وزير انگليس مي گويد: مابايد راه حل دو دولت را مشخص كنيم، انتخابات فلسطين بايد برگزار شود و ساختارهائي در حوزه سياسي، اقتصادي و امنيتي ايجاد شود و دو طرف بايد گفتگوهاي صلح را در قالب نقشه راه و راه حل نهائي صلح آغاز كنند، اين فرصتي واقعي است كه اروپا، آمريكا ، سازمان ملل و ساير طرف هاي درگير بايد در اين راه تلاش كنند.

وي گفت صلح در خاورميانه ضامن تداوم ثبات در جهان است، مساله اسرائيل و فلسطينيان نياز به حركت جامع جامعه جهاني دارد و اين راه حلي واقعي براي امنيت همه ماست و آمريكا و اروپا بايد از مقامات فلسطيني براي ايجاد يك كشور حمايت كنند و اين مساله بسيار حائز اهميت است كه البته در اين حوزه توجه ما به ابعاد مختلف درگيري نيز معطوف است.

همچنين شيراك  اعلام كرد با همكاري مي توان روزنه و فرصتي را درمقابل فلسطينيان باز كرد. وي در ادامه اظهار داشت مردم فلسطين مي توانند نظرات خود را بدون تحريكات سايرين اعلام كنند.وي گفت اميدواريم كه دموكراسي و آزادي براي فلسطينيان فراهم شود ، ما اهداف مشتركي در ثبات و امنيت فلسطين داريم كه در آنجا چالش ايجاد نشود ما از انتخابات آزاد در مناطق اشغالي حمايت مي كنيم.

امانخست وزير انگليس ناگهان در يك موضعي منفعلانه اظهار مي دارد كه هيچ چالشي بزرگتر ازبحران خاورميانه در برابر جهانيان قرار ندارد.

توني بلر نخست وزير انگليس بارديگر پايبندي كشورش را به ايجاد تحرك در روند صلح خاورميانه اعلام كرد.

اودرسخناني در مقابل اعضاي مجلس عوام انگليس گفت:هم اكنون از برنامه فلسطيني ها براي برگزاري انتخابات پس از درگذشت عرفات و طرح اسراييل براي عقب نشيني از سرزمينهاي اشغالي فلسطين، ‌فرصتي مهمي خلق شده است.
اميدوارم كه بتوانيم از فرصت به دست آمده جهت انتخاب رئيس جديدي براي فلسطينيان وطرح عقب نشيني اسراييل از نوار غزه و بخش هايي از كرانه باختري استفاده كنيم.بلر تاكنون بيش از يك بار اعلام كرده كه حل بحران خاورميانه جزء اولويتهاي برنامه هاي سياسي اوست و در مذاكرات هفته گذشته خود با جرج بوش رئيس جمهور آمريكا در واشنگتن نيز به اين بحران اشاره كرد.

بوش وبلرپس از ديداروگفتگوي فيمابين، درجمع خبرنگاران رسانه هاي مختلف در كاخ سفيد ازامكان تجديد تلاش هاي بين المللي براي تحرك روند صلح خاورميانه اظهار خوشبيني كرده بودند.بلر ادامه داد: ما قصد جدي داريم كه با فلسطينيان و ديگران در جامعه جهاني همكاري كنيم تا موسسات سياسي، ‌اقتصادي و امنيتي دولت فلسطين را پايه گذاري كنيم كه بتواند به حيات خود ادامه دهد.

تا پيش از عرفات هم آمريكا و هم اسرائيل وجود ياسرعرفات رهبر فقيد تشكيلات خودگردان فلسطين را مانع پيشبرد روند صلح مي دانستند حالا پس از رفتن عرفات ديگر هيچ بهانه اي براي شارون براي فرار از عمل به تعهدات خود وجود ندارد. 

بدون جديت اسرائيل درعمل به توافقات بين المللي و بدون ضمانت هاي آمريكا حتي برگزاري انتخابات فلسطين هم به صلح منجر نخواهد شد.
دولت بوش بايد ازتجارب سال گذشته درس گرفته باشد زماني كه فلسطينيان در گرفتن بخشي از قدرت از ياسرعرفات شكست خوردند به اينكه هر گونه اقدام مثبت از سوي اسرائيل و آمريكا براي موفقيت فلسطينياني كه تمايل به برقراري صلح دارند يك امرريشه اي و ضروري است .

بوش بايد امروز اين نكته را درك كند كه انتخابات عادلانه وسالم در فلسطين بدون اقداماتي كه اسرائيل بايد اجازه تحرك آزادانه به فلسطينيان بدهد و به عمليات ترور سازمان يافته پايان دهد ممكن نخواهد بود علاوه بر آن رهبري كه محبوب ترين فرد در ميان فلسطينيان است (مروان برغوثي)  امروز در زندان اسرائيل است و به  حبس ابد هم محكوم شده است( بايد آزاد شود).

انتخابات فلسطين كه رئيس جمهور آمريكا به آن علاقه نشان داده است تنها در صورتي منجر به حل مناقشه اسرائيل و فلسطينيان خواهد شد كه در دورنماي خود اميد روشني به اينكه مذاكرات منجر به تشكيل دولت فلسطين در نزديكترين زمان ممكن خواهد شد ، داشته باشد و اينكه احتمال دارد نماينده اكثريت فلسطينيان به تحققق صلح از طريق مذاكرات روي آورد اما اين امر مشروط به ضمانت هاي آمريكا خواهد بود به اينكه چنين صلحي يك احتمال واقعي است .

طرح نقشه راه كه بوش حدود دو سال پيش ارائه كرد شامل اجراي گام هايي براي برگزاري انتخابات فلسطين و نيز اصلاحات در سازمان هاي امنيتي براي مقابله با انتفاضه است و بايد اين اصلاحات با اقدامات مشخص و متقابل از سوي اسرائيل از جمله توقف شهرك سازي در كرانه باختري همراه شود اما هنگامي كه ازبوش درباره ماهيت اقداماتي كه اسرائيل بايد انجام دهد سوال شود و اينكه آيا ترجيح مي دهد شهرك سازي متوقف شود از پاسخ به اين سوال خودداري مي كند و بر تكرار خواسته خود يعني دمكراسي در فلسطين اصرار مي ورزد.

به نظر مي رسد استراتژي جديد بوش به آريل شارون اجازه مي دهد به تحركات خود از طريق طرح عقب نشيني يكجانبه از نوار غزه همراه با گسترش شهرك هاي اساسي در كرانه باختري و ساخت ديوار حائل كه باعث الحاق اراضي فلسطيني به اسرائيل مي شود، ادامه دهد.

عقب نشيني ازغزه مي تواند يك تحول مثبت باشد اما طرح شارون بر اين اساس بنا شده است كه هيچ شريك فلسطيني قادر به مذاكره با اسرائيل نيست و گامهاي يكجانبه اسرائيل موانع درازمدتي در مقابل تشكيل دولت فلسطين بوجود خواهد آورد واكنون پس ازدرگذشت عرفات وروي كارآمدن رهبري جديد كه با خشونت مخالفت مي كنند و از طرح نقشه راه حمايت مي كند امروز فرصتي در مقابل اسرائيل براي از سرگيري مذاكرات با فلسطينيان بوجود آمده است و بايد  تاكيد رهبر جديد براي صلح با پاسخ مثبت اسرائيل روبرو شود و اين يعني اينكه شارون مي تواند فورا گفتگو درباره شرايط عقب نشيني از غزه را آغاز كند .

همچنانكه  شارون مي تواند درباره مسير ساخت ديوار حائل و جابجايي نيروهاي اسرائيلي در كرانه باختري سخن گويد و نيز مي تواند ثابت كند كه در قبول راه حلي كه منجربه تشكيل دو دولت از طريق توقف شهرك سازي و برچيدن شهرك هاي غير قانوني جديد كه از مدت ها پيش قول برچيدن آن را داده است جدي است.

بوش قول داده است كه به تلاش هاي خود براي تشكيل دولت فلسطين در طي چهار سال آينده ادامه دهد و تحقق دمكراسي را پيش شرط تشكيل دولت فلسطيني اعلام كرده است.

درحالي كه صحنه فلسطين پس ازدرگذشت ناگهاني ياسرعرفات رئيس فقيد تشكيلات خودگردان فلسطين دستخوش تغييرات زيادي شده است، قاهره نيز اعلام كرد اوايل ماه دسامبر آينده (آذر) ميزبان دورجديد مذاكرات ميان گروه هاي فلسطيني است .
 
قاهره اوايل ماه دسامبر آينده (آذر) ميزبان دور جديد گفتگو ميان گروه هاي فلسطيني با هدف دستيابي به توافق فراگير درباره رهبري ملي و يكپارچه فلسطين و برنامه سياسي مشترك براي اين گروه ها پيش از انتخابات تعيين جانشين عرفات كه قرار است در 9 ژانويه (20 دي ) برگزار شود.

درگفتگوهاي قاهره 5 گروه اصلي فلسطيني شامل جنبش فتح، جبهه خلق و جبهه دمكراتيك براي آزادي فلسطين و جنبش هاي جهاد اسلامي و حماس شركت مي كنند و در ادامه اين جلسات تمام 11 گروه عضو سازمان آزاديبخش فلسطين به اتفاق حماس و جهاد اسلامي شركت خواهند كرد.

گفتگوهاي اين مرحله درباره روابط آينده ميان طيف هاي مختلف جامعه فلسطين سرنوشت ساز و حساس است بويژه اينكه تصميم گيري نهائي درباره تحولات داخلي فلسطيني پس از درگذشت ياسرعرفات بسيار دشوار است و بايد يك ديدگاه مشترك بوجود آيد.

بخش اعظم گروه هاي فلسطيني خواستار تشكيل فرماندهي ملي يكپارچه و تدوين يك برنامه سياسي مشترك و عدم تكروي در تصميم گيري هستند.منابع مذكور اعلام كردند مقامات مصري با بسياري از گروه هاي فلسطيني تدابير مربوط به دور جديد گفتگوها را بررسي كرده اند.

درسطح كلان اروپا نيز در نظر دارد پس از مرگ ياسرعرفات رئيس فقيد تشكيلات خودگردان فلسطين تحركات ديپلماتيك گسترده اي را همگام با آمريكا براي ايفاي نقش در روند صلح خاورميانه آغاز كند در اين راه وزراي خارجه انگليس و اسپانيا به زودي عازم مناطق اشغالي خواهند شد تا با رهبران جديد فلسطيني درباره موضوعات مختلف سياسي گفتگو كنند.

اراضي فلسطيني هفته آينده شاهد تحرك ديپلماتيك فعالي خواهد بود زيرا جك استراو و ميخيل موراتينوس وزراي امور خارجه انگليس و اسپانيا و مسئولان ديگري كه هنوززمان سفرشان مشخص نشده است قرار است با رهبران جديد فلسطيني پس از مرگ عرفات ديدار و گفتگو كنند.

محورمذاكرات مقامات اروپايي شامل انتخابات آينده فلسطين براي تعيين جانشين عرفات وضرورت رفع موانع اسرائيلي درمقابل اجراي آن و اجراي نقشه راه است كه لازمه آن برقراري آتش بس و توقف حملات رژيم اسرائيل به مناطق فلسطيني و عقب نشيني اسرائيل از نوارغزه است كه بخشي از طرح نقشه راه است و نه جايگزين آن .

تيري رودلارسن فرستاده ويژه سازمان ملل به خاورميانه اظهارداشت: همكاري جديد فلسطيني ها واسرائيليها اززمان درگذشت ياسرعرفات رئيس تشكيلات خودگردان فلسطين به اميدها براي فعال كردن روند صلح درمنطقه خاورميانه كمك مي كند .

فرستاده ويژه كوفي عنان دبير كل سازمان ملل متحد به خاورميانه افزود: اظهارات اخيرجرج بوش رئيس جمهوري آمريكا و توني بلرنخست وزير انگليس و آريل شارون نخست وزير اسراييل موجب خوشبيني براي دستيابي به راه حل مسالمت آميز براي حل اختلافات ميان اسراييليها و فلسطينيها مي شود.

تري رود لارسن يكي ازكارشناسان مسائل خاورميانه است كه نقش اصلي خود را به عنوان يك ديپلمات نروژي در شكل گيري قرارداد اسلو در سال 1993 ايفا كرد.وي پيش ازاينكه ازمسئوليت خود درسازمان ملل جهت  بدست گرفتن رياست مركزبين المللي صلح در نيويورك كناره گيري كند روز گذشته  گزارشي از وضعيت و شرايط منطقه را به اطلاع اعضاي شوراي امنيت سازمان ملل رساند.

لارسن به نمايندگي ازطرف سازمان ملل متحد كه يكي از اعضاي كميته چهارجانبه متشكل از آمريكا ، روسيه ، اتحاديه اورپايي مي باشد درمراسم تشييع جنازه ياسرعرفات رئيس تشكيلات خودگردان فلسطين حضور داشت .

وي به 15 عضو شوراي امنيت سازمان ملل اطلاع داد كه رهبران فلسطيني پس ازدرگذشت عرفات به طور كلي نظم را در مناطق تحت كنترل حفظ كرده اند وبلافاصله  موعد برگزاري انتخابات را مشخص كردند و درمقابل اسراييل نزديك به 40 ميليون دلار از داراييهاي بلوكه شده فلسطينيها را آزاد كرد و به نيروهاي امنيتي فلسطين اجازه داد به هنگام تشييع جنازه عرفات با خود سلاح حمل كنند.