اعتکاف؛ آب حیات بخش در کویر غفلت‏ها

در اقبال با استناد به (ابن ابى عیاش )روایت شده است که حضرت آدم (ع ) عرضه داشت که خداى من چه روزها و و اوقاتى را بیشتر دوست دارى، خداوند متعال به او وحى کرد: اى آدم، محبوبترین اوقات پیش من روز نیمه رجب است.

 

اى آدم، در این روز با فرمانبردارى و میهمانى کردن، روزه، دعا، استغفار و گفتن (لا اله الا الله ) به من به نزدیکى بجوى. 

 

مشیت من بر این تعلق گرفته است که یکى از فرزندان تو را که مهربان، کریم، دانا، بردبار و بزرگ بوده و از بداخلاقى، خشونت و تندخویى بدور است به پیامبرى برانگیخته و روز نیمه رجب را به او و امتش اختصاص دهم.

 

در این روز چیزى از من نمى خواهند مگر این که به آنها عطا مى کنم و از من بخشش گناهان نمى خواهند مگر اینکه آنان را مى بخشم.

 

روزى از من نمى خواهند مگر این که آنها را روزى مى دهم  واز من نمى خواهند جلو لغزششان را بگیرم مگر اینکه این کار را انجام مى دهم  واز من بخشش نمى خواهند مگر این که آنها را مى بخشم.

 

اى آدم کسى که روز نیمه رجب را روزه گرفته و ذاکر و خاشع بوده و از فرج خود محافظت کند و از مال خود صدقه دهد، پاداشى جز بهشت نزد من ندارد.

 

اى آدم به فرزندانت بگو خود را در رجب حفظ کنند زیرا گناه در آن بزرگ است.

 

یکى از سنت‏هاى حسنه و مستحبات اسلامى که پس ازپیروزى انقلاب اسلامى احیا شد، سنت مبارک اعتکاف است.

مساجد شهرهاى مقدس نجف و کربلا و کاظمین و سامرا و مشهد و قم و اصفهان و شیراز و بسیارى دیگر از شهرهاى شیعه، خاطره حضور پر نور نیایشگران و معتکفان‏"ایام البیض‏" ماه رجب و احیانا دهه آخر ماه رمضان را در سینه دارد.

 

این عبادت در چند ساله اخیر در میان جمع کثیرى از صالحان و نیکان و خواهران و برادران دینى از اقشار گوناگون اجتماعى به ویژه دانشجویان و طلاب، متداول شده و مساجد بسیارى از شهرهاى ایران پذیراى مهمانان خدا در ایام البیض ماه پر برکت رجب است.

 

از آنجا که اشتغال انسان به کار و زندگى و مسؤلیت‏هاى اجتماعى، گاهى موجب غفلت مى‏شود و توجه به کار، گاه از توجه به هدف باز مى‏دارد و سبب مى‏شود وظیفه بزرگ یاد خدا و توجه به خود سازى و مبدا و منتهاى هستى فراموش شود، اعتکاف، تلاشى است‏ براى اینکه انسانهاى فرو رفته در غرقاب روزمر‏گی ها از فضاى پر التهاب روزانه به سوى‏"خویش‏"و "خداى خویش‏" باز گردند.

 

اعتکاف زمینه توبه و بازگشت است وبازگشت‏ به قرآن و معنویت، بازگشت‏ به دعا و استمداد از عالم غیب، بازگشت از"خودمدارى‏" به‏ "خداگرایى‏" آنها که مسئولیتهاى حساس‏تر و بزرگترى دارند، بیش از دیگران به اعتکاف و خودسازى نیاز دارند.

 

بى‏جهت نیست که پیامبر اسلام(ص) پس از هجرت، همه ساله دهه اول یا دوم و گاه هر دو دهه و در سالهاى آخر زندگى به طور منظم دهه سوم ماه مبارک رمضان را به‏ "اعتکاف‏" مى‏پردازد و به همه دست‏اندرکاران و کارگزاران و رجال سیاسى، اجتماعى درس معنویت گرایى و ذکر و نیاش و روزه و تلاوت قرآن مى‏دهد.

 

اعتکاف، توقفى ناآگاهانه در مسجد نیست، صرف درنگ و مکث و"حبس خویشتن‏" در مسجد، بدون عشق به عبادت و قصد قربت نیست.

 

در اعتکاف کسانى که کار دارند و زیاد هم کار دارند و غرق مسائل دنیوی خود هستند، باید از آن فاصله بگیرند و به هماهنگى کار و تلاش و فعالیتها، با رضاى خدا و وظیفه مکتبى بیاندیشند.

 

تنظیم فکر و اندیشه و عمل با معیارهاى الهى را تمرین کنند وکار براى امت و تامین حوائج نیازمندان، تشییع پیکر شهیدان و مؤمنان، عیادت بیماران و هر کارى که در آن، خود مطرح نیست و انگیزه الهى دارد، با اعتکاف سازگار است و حتى در برخى احادیث قضاى حوایج مؤمنان از اعتکاف برتر شناخته شده است.

 

اعتکاف، دوره کوتاه مدت خودسازى است که حداقل سه روز طول مى‏کشد و انسان را از حاکمیت غریزه‏ها، عادت‏ها و اشتغالات معمول زندگى آزاد مى‏سازد.

 

اعتکاف محو خود خواهى در امواج بلند خداگرایى و خدمت‏به امت اسلامى است وبرون رفتن از خانه خویش و مصمم شدن بر حضور در خانه حضرت حق است.

 

عبادتى مستحبى و تقرب جویانه و داوطلبانه است که روزه روز سوم آن رنگ وجوب مى‏گیرد.

 

اعتکاف، گریز از لذت گرایى و هر گونه التذاذ جنسى و مهار حس خود محورى و برترى جوئى و بازگشت از قبله دنیاگرایان به سمت و سوى قلب و قبله هستى است.

 

خود سازى، محاسبه نفس، توبه و نیایش، نماز و تلاوت قرآن و استمداد از آستان قدس ربوبى از دیگر برکات‏ "اعتکاف‏" است.

 

مدیر کل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری  در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: اعتکاف امری اسلامی از سنت‌های ادیان الهی به ویژه پیامبر (ص) است.

 

حجت الاسلام سید جعفر مرتضوی بیان داشت: اعتکاف الهام گرفته از قرآن است و اعمال اعتکاف را پیامبر(ص) سالی 10 الی 20 روز در ماه رمضان به جا می آورد.

 

حجت الاسلام مرتضوی تصریح کرد: قبل از انقلاب تنها در شهر قم و مشهد و به صورت محدود اعتکاف برگزار می شد، اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی و گسترش فرهنگ اسلامی در جامعه امروزه شاهد برگزاری مراسم اعتکاف در دورترین روستا‌های کشور هستیم.

 

وی استقبال قشر جوان از مراسم اعتکاف را نشانه اعتقاد خاص و تحول روحی و مذهبی در جوانان عنوان کرد.

 

مرتضوی بیان داشت: با توجه‌ به هجمه‌های فراوان دشمن برای به زانو در آوردن جوانان و نوجوانان، اعتکاف سنگری معنوی در برابر این هجمه‌ها است.

 

وی افزود: مسجد خانه خداست و به تمامی مؤمنین تعلق دارد پس هر فردی از هر قشر جامعه با رساندن خود به مساجد می توانند در فریضه اعتکاف شرکت کند.

 

وی برگزاری کرسی تلاوت، قرائت جزئی قرآن، برگزاری دعای عهد، دعای ندبه، اعمال ام داوود، سخنرانی، نشست‌های معرفت، آشنایی با نهج البلاغه، مسابقه و پخش نماهنگ را از برنامه‌های ستاد اعتکاف برای معتکفین  در این استان معرفی کرد.

 

 مهمترین چیز در دعا کامل کردن شرایط آن است و کمال شرایط به این است که خداوند متعال را به طور اجمال و بگونه اى شناخته که در خور دعاکننده باشد و این شرط را حتما باید دارا باشد.

 

هنگام دعا او را حاضر ببیند بلکه دعاى خود را هم که بر زبانش جارى شده از ناحیه خدا بداند، به او خوش گمان بوده و به اجابت او در صورتیکه مضمون دعا بصلاح باشد امیدوار باشد.