نمره بانکها ؛ منفی با گرایش سرمایه‎داری/ انتقاد از نگاه سلیقه‎ای به آمار

محمد عباسی در گفتگوی مشروح با مهر آخرین وضعیت کارجویان ثبت نام شده در سامانه وزارت تعاون و همچنین اقداماتی که برای ساماندهی و مشاوره های شغلی جویندگان کار صورت گرفته را تشریح کرد و توصیه هایی را هم برای ثبت نام شدگان و افراد بیکار داشت.

وزیر تعاون اظهار داشت: کارجویان از زمانی که ثبت نام خود را در سامانه وزارت تعاون انجام می دهند باید منتظر بمانند تا در همان سایتی که از آنها ثبت نام به عمل آمده است به تقاضای آنها پاسخ داده شود.

کارجویان منتظر باشند

وی با بیان اینکه این افراد باید مورد مشاوره قرار گیرند و به آنها در زمینه های شغلی آموزش داده شود، اظهار داشت: اینکه افراد در چه مقطع زمانی باید منتظر برقراری ارتباط سامانه با خودشان باشند نسبت به حجم ثبت نامی های هر استان و شهر کشور متفاوت خواهد بود.

عباسی ادامه داد: اگر تهران مدنظر باشد ممکن است بیش از 4 ماه طول بکشد اما در شهرستان های کوچک حداقل ظرف مدت یک و یا دو هفته بعد از ثبت نام یک تماس تلفنی با آنها باید برقرار شود که بدانند چه کاری باید انجام شود.

حداقل زمان انتظار؛ 2 هفته تا 4 ماه

وزیر تعاون خاطر نشان کرد: ولی به صورت کلی زمان برقراری ارتباط سامانه با افراد کارجو پس از ثبت نام آنها بستگی به حجم ورودی ها و تقاضای هر استان و شهر دارد. البته اگر افراد ثبت نام های خود را نیز به صورت کامل انجام نداده باشند سیستم به نحوی هوشمند طراحی شده است که در همان زمان اعلام می کند ثبت نامی صورت نگرفته است.

به گفته وی، همچنین بخش هایی به عنوان موضوعات و موارد اصلی در مورد کارجویان است که باید حتما توسط آنها در زمان ثبت نام اعلام شود.

عباسی در پاسخ به این سوال که زمانی که شورای عالی اشتغال مسئولیت اشتغال کشور را به وزارت تعاون واگذار کرد عده ای عنوان کردند تعاون هنوز به آن ظرفیت مناسب پذیرش این مسئولیت نرسیده است و از سویی نیز عده ای دیگر پذیرش این مسئولیت را شجاعت وزارت تعاون خواندند، گفت: در اینکه می گویند وزارت تعاون شجاعت کرد به دلیل بزرگی و حجم کار و موضوع مربوط به اشتغال است ولی خوب شجاعت حسن بزرگی است که تلقی شود.

شجاعت حسن بزرگی است

وزیر تعاون ادامه داد: اما اینکه شاید عده ای بگویند وزارت تعاون چرا باید به این عرصه ورود پیدا کند به این علت است که تعاون را نمی شناسند و وظایف آن را ندانند و برخی نیز شاید ناراحت باشند که تعاون جلوه پیدا کند و به کارهای اساسی برسد.

وی خاطر نشان کرد: اما باید گفت در سالیان نه چندان دور تصمیم سازی های کشور در مقوله اشتغال روی چرخه و پاشنه خود نچرخیده است ولی در قانون کشور ما اشتغال فقط به صورت تعاونی تعریف شده است و غیر از این خلاف قائده است.

عباسی با اشاره به موضوع که نه اینکه اشتغال غیرتعاونی کسی انجام نمی چون بخش خصوصی که توان مالی داشته باشد شاید افرادی را جذب کند و لازم نیست که از جایی اجازه بگیرد و این بخش از کار به دولت ارتباطی ندارد.

جلوگیری از فعالیت‎های انفرادی

به گفته وزیر تعاون دولت در موضوع اشتغال نیز اگر قرار است کسی را استخدام کند از طریق سازمان های زیر مجموعه خود اقدام می کند و این موارد ربطی به مراحل توانمندسازی مردم ندارد. اما اگر قرار بر این باشد که نظام عده ای را حمایت کند که آنها بتوانند به شغلی دست پیدا کنند، به شکل انفرادی و غیر منضبط نیست.

وی تصریح کرد: اصل 43 قانون اساسی می گوید افرادی که در قالب تعاون نظام پیدا کرده و منسجم شده اند باید مورد حمایت واقع شوند و یا در همان ماده اول و یا دوم وظایف وزارت تعاون تشکیل و سازماندهی مردم در قالب اشتغال مولد و پایدار مورد تاکید قرار گرفته است.

عباسی بیان داشت: حتی در بندهای سیاست های اصل 44 نیز دولت موظف به تشکیل تعاونی برای ایجاد اشتغال مولد و پایدار است. پس در همه قوانین پایین دستی و بالادستی نظام، اشتغالی که دولت باید از آن حمایت کند در قالب تعاون تعریف می شود نه به این معنا که فقط وزارت تعاون باید این کار را انجام دهد بلکه می خواهد بگوید که مردم باید متشکل و منسجم شوند، امکانات، فرصت ها و منابع کشور نیز به صورت انفرادی هزینه نشود.

سوء استفاده؛ ممنوع

وزیر تعاون افزود: همچنین برای برقراری عدالت اجتماعی نیز بهتر است جمعی مورد حمایت قرار گیرد تا از سوء استفاده های احتمالی نیز جلوگیری شود. پس آنهایی که برداشت های ناصحیح دارند که چرا تعاون باید وارد مقوله اشتغال شود یا تعاون را نمی شناسند و یا اینکه دقت لازم را در این زمینه ندارند.

وی با انتقاد نسبت به اینکه این افراد به جای اینکه کمک کنند قانونی که در گذشته در چرخه واقعی خود قرار نگرفته است قائده مند شود و منابع در اختیار آن قرار گیرد، بیان داشت: بلکه سعی می کنند همین جایگاهی را که برای تعاون در نظام درست شده است را متزلزل کنند و این کار خوبی نیست و امیدواریم همه شناخت لازم را در وظایف دقیق سازمانی خود به ویژه در بخش تعاون پیدا کنند.

عباسی اظهار داشت: البته باید بگویم که هیچ وزارتخانه ای خود به تنهایی نمی تواند در بیرون ساختار ایجاد کند و فقط وزارت تعاون می تواند به دلیل جایگاه مردمی ساختار ایجاد کند. پس اینکه در سنوات گذشته وزارت تعاون و یا بخش تعاون وارد موضوع اشتغال زایی به صورت جدی نشده است، دلیلی بر عدم اجرای قانون نخواهد بود.

اطلاعات برخی برنامه‎ریزان ضعیف است

وزیر تعاون تصریح کرد: اینگونه اظهارات نشان می دهد که سیستم های تقلینی نیز طی سال های گذشته غافل از چنین کار مهمی در منظر تعاون بوده اند و هیچ بودجه، امکان و هیچ فرصتی را در این بخش نداشته اند که البته توقعی نیز از تعاونی ها نداشته اند که نشان می دهد اطلاعات ضعیفی حتی در بخشی از برنامه ریزان کشور در مورد تعاون وجود داشته است.

وی در مورد برنامه جدیدی که اخیرا برای ایجاد فرصت های شغلی توسط وزارت تعاون به شورای عالی اشتغال ارائه شده است، گفت: ما معتقدیم جریان اشتغال یک فرایند است که ابتدا باید به صورت علمی طراحی و تعریف شود و پس از آن هر کدام از دستگاه ها و بخش ها نقش خود را در اشتغال زایی پیدا کنند. همچنین بتوانیم نقش همه سیستم ها، دستگاه ها و سایرین را در این قالب کلی و زنجیره پیدا کنیم که مورد توافق و تحسین شورا قرار گرفت.

پیشنهاد رقم 20میلیونی

عباسی در بخش دیگری از سخنانش در خصوص ارقام پیشنهادی وزارت تعاون به شورای عالی اشتغال مبنی بر اینکه تعاون قادر خواهد بود با 20 میلیون تومان یک شغل ایجاد کند در حالی که بخش های کشاورزی و صنعت برای ایجاد هر شغل تا چند برابر این ارقام را نیز ممکن است نیاز داشته باشند، اظهار داشت: جریان اشتغال حمایتی با سرمایه گذاری های کلان فرق دارد.

وزیر تعاون با بیان این مطلب که اقتصاد فقط اشتغال نست بلکه اشتغال است که بخشی از اقتصاد محسوب می شود، افزود: سرمایه گذاری نیز در این بخش بسیار مهم است ولی در جریان اشتغال، تعاونی ها از دو مولفه سرمایه گذاری و منابع انسانی به موضوع منابع انسانی و افراد توجه دارند و آن را اصل قرار می دهند پس باید حجم بزرگی از کارجویان کشور را تحت پوشش قرار دهیم.

اشتغال تعاونی 7 برابر بیشتر

وی با تاکید بر اینکه منابع ما نیز زیاد نیست، تصریح کرد: ما باید در قالب تعاونی ها و با امکانات کمتری افراد بیشتری را تحت پوشش و حمایت قرار دهیم و این زنجیره ای که کار تعاونی نشان داد می گوید که وقتی افراد در کنار یکدیگر قرار بگیرند امکانات خود را نیز خواهند آورد؛ بنابراین اشتغال با هزینه های کمتری ایجاد می شود.

وزیر تعاون بیان داشت: تجربه بنگاه های کوچک و متوسط بخش تعاونی نیز همین موضوع را نشان می دهد به نحوی که اشتغال مولد و پایدار در بنگاه های متوسط و کوچک تعاونی کشور 14 نفر و در بخش غیرتعاونی 2.2 نفر است. پس کشوری که مسئله بیکاری برای آن بسیار مهم است باید سعی کند از شیوه تعاون استفاده ببرد تا با فرصت ها و امکانات کمتری اشتغال ایجاد کند.

عملکرد بانک‎ها ضعیف است

عباسی در پاسخ به این سوال که همکاری بانک ها با برنامه های اشتغالی دولت در سال های اخیر خیلی مناسب نبوده است و در برخی موراد نیز از نیازهای اشتغالی جامانده اند که اگر امسال نیز نتوانند برای تحقق فرصت های جدید شغلی و تعهد 1 میلیونی

وزارت تعاون منابع را به موقع تامین کنند این وزارت تعاون است که باید پاسخگوی کارجویان باشد و نه بانک ها، گفت: ضمن تشکر از همکاری بانک ها در سال های اخیر که در جای خود خدمات ارزنده ای انجام داده اند باید بگویم که من اساسا عملکرد سیستم بانکی را در جریان اشتغال خیلی موفقی نمی دانم.

وی ادامه داد: نه در این دوره بلکه در گذشته نیز عمدتا موفق نمی دانم چون نظام بانکی کشور از گذشته بر مبنای مولفه های سرمایه داری تشکیل شد که حمایت های انسانی در آن کمتر مورد توجه است و هر کسی که پول بیشتری داشته و وثیقه بهتری ارائه کند بهتر می تواند از امکانات بهره مند شود و در اینگونه سبک های بانکداری گرایش و میل بیشتری به سرمایه داری وجود دارد تا اینکه توجه به منابع انسانی باشد چون می خواهند بدانند نتیجه سرمایه های آنها چه خواهد شد و بیشتر بحث ها در مورد سودبردن و افزایش سرمایه ها است.

گرایش بانکداری به سرمایه‌داری

وزیر تعاون تاکید کرد: یکی از دلایلی که مقام معظم رهبری دستور دادند در شرایطی که ما باید بانک های دولتی را واگذار کنیم یک بانک اختصاصی برای بخش تعاون در درون دولت شکل بگیرد به این دلیل بوده است که یک بانکی بیاید که با این ایده حمایتی از مردم فعالیت کند، هرچند در مراحل اولیه منابع بالایی ندارد ولی همین قدر که قالب آن شکل گرفت بعدا قابل تقویت شدن است.

عباسی در ارتباط با گزارش وزرای تعاون، کار و رئیس مرکز آمار به مجلس در خصوص اشتغال زایی کشور و انتقاداتی که نمایندگان به گزارشات نمایندگان دولت داشته اند، بیان داشت: البته مجلس کمی دیر به این کار رسید و به جای اینکه در سال های اولیه فعالیتی خود همپای دولت به این مطالبه مردم برسد سال آخر مجلس رسید و خود این کار یک مقدار پایه بحث ها را سست می کند.

پایه لرزان بحث‌های مجلسیان

وی با بیان اینکه من نمی گویم که حرکت آنها تبلیغاتی بوده است، گفت: ولی حداقل خیلی از تصمیمات به دلیل کمبود فرصت پیگیری عقیم خواهد ماند ولی همین قدر که به این موضوع پرداخته شد جای تشکر است.

وزیر تعاون بیان داشت: موضوع دوم اینکه اساسا اینگونه امور در جلسات علنی قابل بررسی اجمالی نیست و چون جنبه های مختلفی دارد باید در کارگروه های تخصصی بحث و بررسی شود تا به نتیجه برسد وگرنه در جمع بزرگی همه می توانند ادعا کنند وسط زمین اینجاست شما شک دارید متر کنید، در نتیجه کارها نهایی نخواهد شد پس در مجلس اظهارنظرها خیلی دقیق نیست که بخواهیم بگوییم کسی پذیرفت و یا نپذیرفت.

عباسی با اشاره به اینکه نقد در صحن علنی مجلس در مورد اشتغال کارشناسی نیست و باید در جلسات تخصصی بررسی شود، افزود: به نظر می رسد بیشتر نظرات شخصی و سلیقه ای در این زمینه ها مطرح باشد، پس خیلی خوب است که دولت و مجلس به این کار مهم بپردازند.

نظرات نمایندگان بیشتر سلیقه‌ای است

وی در زمینه گزارش بخش تعاون به مجلس، تصریح کرد: من نیز بیشتر از منظر بخش تعاون به این موضوع پرداختم و نقش تعاون در اشتغال به مجلس ارائه شد که همه نمایندگان نیز به آن توجه کردند اما اگر در یک کارگروه تخصصی بود بهتر می توانست مورد توجه قرار بگیرد و بر آن دقت شود.

به گفته وزیر تعاون، البته من بارها اعلام کرده ام که یکی از دلایل علاقه مندی من به وزارت تعاون این است که کارهای اساسی مردم را پیگیری می کند و هم اکنون هیچ کار مهمی برای جوانان ما مهم تر از اشتغال نیست و عده ای ما را بر حذر می دارند که چرا این کارها را انجام می دهید ولی ما به سمت آن رفتیم.

عباسی ادامه داد: در عین حال هم در مجلس گفته شد که زمانی طرح اشتغالی محقق می شود که هر کسی ایفای نقش کند و ما گفتیم که سالیانه 10 تا 15 هزار تعاونی جدید تشکیل می شود که خود به خود 100 تا 200 هزار اشتغال ایجاد می کند اما اگر ظرفیت های تسهیلاتی تقویت شود و ظرفیت های قانونی برای حمایت از آنها شکل بگیرد ما قادر هستیم این ظرفیت را تا 1 میلیون اشتغال جدید وسعت بدهیم و این به آن معنا نیست که وزارت تعاون گفته باشد ما 1 میلیون اشتغال ایجاد می کنیم.

برخی می‎گویند چرا وارد اشتغال می‎شوید

وی افزود: چون تعاون ظرفیت های بالاتری از اینها را دارد به شرطی که همه جزئیات در کنار هم قرار بگیرند و این موضوع در مجلس هم گفته شد که تعاون ظرفیت و قابلیت بالایی دارد.

وزیر تعاون ورود تعاونی ها به بازار کار و اشتغال را در آینده این بازار مناسب و مثبت دانست و گفت: البته ما یک زمانی منظورمان بهره وری در اقتصاد است و یک زمانی توجه به مردم و نیازهای مردم.

عباسی این مطلب را هم افزود که بهره وری در بنگاه ها مربوط به این است که با چه میزان تخصص و سرمایه وارد کار شویم ولی اینکه تعاون آمد یک گستره بزرگی را در جامعه زیر پر و بال خود گرفت این کار موفقی خواهد بود و حتما در بازار کار تاثیرات مثبتی را به همراه خواهد داشت.