نقش برجسته زن ایران باستان در حال محو شدن/ اقدامات ناچیز حفاظتی

به گزارش خبرنگار مهر، شهرستان کازرون دارای گنجینه های پرتعداد میراثی و تاریخی است که هر کدام از آنها ضمن اینکه زمینه های گردشگری تاریخی و فرهنگی را فراهم کرده فرصتهای مطالعاتی را نیز در اختیار کارشناسان و محققان قرار داده است.

در این رهگذر کارشناسان از نقش برجسته های منحصر به فردی خبر می دهند که در این شهرستان مورد حفاظتهای مستمر قرار نگرفته و خطر محو شدن آنها به شدت وجود دارد.

عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان شهرستان کازرون در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: در این شهرستان 10 نقش برجسته مربوط به دوران تاریخی و باستانی وجود دارد که 9 نقش برجسته مربوط به ساسانیان و یک نقش برجسته هم مربوط به دوره اسلامی است.

نقش پریشو

محسن عباسپور افزود: از ویژگیهای منحصر به فرد نقش برجسته های کازرون وجود سه نقش برجسته است که در آن تصاویری مربوط به زن در ایران باستان حجاری شده موردی که تقریبا در آثار تاریخی ایران به ندرت مشاهده می شود.

وی ادامه داد: این سه نقش که در سه نقطه متفاوت از شهرستان کازرون قرار دارند نقش قندیل، نقش بهرام و نقش پریشو هستند.

عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان شهرستان کازرون اظهار داشت: هر سه این نقوش در محوطه هایی قرار دارند که حفاظت مستقیم و مداومی از آنها صورت نمی پذیرد و به جز سرکشیهای موردی توسط یگان حفاظت اقدام حفاظتی دیگری از آنها صورت نمی گیرد و به طور حتم در معرض خطرهای مختلفی به ویژه عوامل انسانی و همچنین عوامل فرسایشی قرار دارند.

وی گفت: در این میان البته وضعیت نقش پریشو از دو نقش برجسته دیگر بدتر بوده و صدمات زیادی که به نظر می رسد ناشی از عوامل فرسایشی باشد به نقش وارد شده که چنانچه سریعتر اقدامات اساسی در این زمینه صورت نگیرد نمی توان آینده خوبی را برای این گنجینه تاریخی متصور شد.

عباسپور اظهار داشت: نقش برجسته پریشو برای نخستین بار در سال 85 کشف و توسط عمادالدین شیخ الحکمایی از پژوهشگران تاریخی وجود چنین نقشی اعلام شد و از آن زمان تاکنون گرچه برخی پژوهشگران، تحقیقات ابتدایی را در خصوص وضعیت این نقش انجام داده اند اما فعالیت جدی تحقیقاتی در خصوص این نقش برجسته و برخی دیگر آثار تاریخی نزدیک به آن، از جمله قلعه و گور دخمه ای که در فاصله کوتاهی از آن قرار دارند انجام نشده است.

وی ادامه داد: از طرفی فقدان هرگونه فعالیت حفاظتی ویژه مانند محصور کردن، نمونه برداری و اسکن نقش و... این نگرانی را به وجود آورده که در صورت تداوم این وضعیت، رفته رفته این حجاری منحصر به فرد از دیواره ای که بر آن واقع شده محو شده و تمام حرفهایی را که می تواند برای تاریخ داشته باشد با خود از میان ببرد.

عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان شهرستان کازرون تصریح کرد: در خصوصیت اهمیت این نقش برجسته و محوطه باستانی پیرامونش باید یادآور شد همواره تعدد آثار باستانی مربوط به دوران ساسانیان در مناطق مختلفی از کازرون وجود داشته اما این نقش برجسته از انگشت شمار آثار باستانی است که در مجاورت تالاب پریشان ایجاد شده و به همراه سایر آثار پیرامونی اش می تواند حرفهای فراوانی را در خصوص نوع ارتباط جوامع انسانی در دوران باستان با تالابی که امروزه آن را پریشان می نامیم، داشته باشد.

وی گفت: براساس مطالعات ابتدایی که توسط پژوهشگران تاریخی بر روی نقش صورت گرفته مشخص شده این نقش، تصویر یک زن بوده که حجاری آن مربوط به اواخر دوره ساسانی و یا اوایل دوره اسلامی است و نقش در ناحیه صورت، پاها و یکی از دستها آسیبهای جدی دیده و در این قسمتها کاملا از بین رفته اما دست راست، نیم تنه و بخشی از دست چپ آن همچنان سالم برجای مانده است.

عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان شهرستان کازرون خاطرنشان کرد: طی ماه های اخیر سازمان میراث فرهنگی در حوزه آثار تاریخی واقع در شهرستان کازرون برخی فعالیتهای مرمتی و حفاظتی امیدبخشی را آغاز کرده و بر همین اساس هم فعالان میراث فرهنگی کازرون امیدوارند دامنه این فعالیتهای هرچسه سریعتر به این نقش برجسته منحصر به فرد که در فاصله چند قدمی از تالاب پریشان قرار دارد، برسد.

عباسپور گفت: اقدامات پژوهشی، مرمتی و حفاظتی که نادیده گرفتن آنها درواقع به نوعی نادیده گرفتن ناگفته های تاریخی است.