نظام آموزشی ما محقق‌پرور نیست

دکتر محمد فنایی اشکوری در مورد فقر تألیف در حوزه اندیشه در کشور به خبرنگار مهر گفت: یکی از دلایل این است که تولید اندیشه کار آسانی نیست و دشوار است. البته نباید انتظار داشت تولید اندیشه به صورت انبوه و فراوان صورت بگیرد. این اختصاص به کشور ما هم ندارد و در همه جای دنیا همینطور است. یعنی در میان انبوهی از کتابها که نوشته می‎شوند اندیشه نو و تازه معدود است. بنابراین به نظر نمی‏رسد که تفاوت زیادی از این جهت بین کشور ما با جاهای دیگر باشد.

وی افزود: از طرف دیگر باید گفت تولید اندیشه در کشور خیلی هم کم نیست شاید ما یک مقدار بهای زیادی به تولید فکر و اندیشه داخلی  و بومی نمی‎دهیم. بیشتر و برخی گروهها اهمیت زیادی به تولیدات فکری‏ که از بیرون می‎‏آید می‎دهند. بهرحال این یک واقعیت است که تولید اندیشه داریم ولی به اندازه کم داریم و این هم طبیعی است.

این استاد گروه فلسفه مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قم ادامه داد: یک دلیل دیگرش هم به ضعف نظام آموزشی ما برمی‎گردد. اینکه نظام آموزشی ما محقق پرور نیست، انتقادی که همیشه به آموزش و پرورش ما و آموزش عالی ما بوده این است که به تفکر و اندیشه‎ورزی بهای کمتری می‏دهد و بیشتر به حفظ و نقل مطالب درسی اکتفا می‎کنند و این هم تأثیرش را روی خلق آثار و تألیف در کشور گذاشته است. 

این محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه اسلامی در مورد اینکه چرا اندیشمندان و محققان داخلی ترجمه آثار غربی را به تآلیف در این زمینه ترجیح می‎دهند نیز گفت: باز به همان دلایل قبلی ترجمه را به تألیف ترجیح می‎دهند. البته ترجمه دقیق و صحیح هم کار آسانی نیست اما در قیاس با تألیف کار آسانتری است. یعنی محصول و فکر آماده است و با دانستن زبان آن و آشنایی با موضوع کتاب می‎توان دست به ترجمه زد.

این مترجم و نویسنده یادآورشد: ترجمه صحیح و دقیق ارزشمند است اما متأسفانه بسیاری از ترجمه‏های کشور دقیق و مطلوب و استاندارد نیستند. ما به ترجمه هم نیاز داریم برای اینکه محققان و دانشمندان دنیا دارند کار می‎کنند و دائم اندیشه تولید می‎کنند و ما نیازمندیم برای اینکه به روز باشیم و از قافله علم عقب نیفتیم دست به ترجمه آثار آنها بزنیم.

فنایی اشکوری تصریح کرد: کم هستند در کشور کسانی که از منابع دست اول مطالعه و استفاده می‎کنند و متأسفانه در ترجمه آثار غربیها کتابها به صورت عقلانی انتخاب نمی‎شوند. خیلی وقتها انگیزه‎های سیاسی و اقتصادی در پشت ترجمه‏ها قرار دارند. انگیزه اگر انگیزه علمی باشد و گزینش کتاب گزینش منطقی باشد ترجمه کار خوبی خواهد بود و لازم و ضروری است و جامعه علمی ما نیاز مبرمی به اینگونه ترجمه‏ها دارد.