وقتی فناوری بلای جان می شود/ پشت پرده بازار بازیهای رایانه ای

به گزارش خبرنگار مهر، با شروع فصل تابستان و به دنبال آن تعطیل شدن مدارس، یکی از مشکلات خانواده‌ها چگونگی برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت بچه‌هایی است که امکانات تفریحی عمومی برای آن‌ها فراهم نیست.

بر همین اساس دانش آموزان نیز که چاره ای جز گذران این اوقات تا بازگشایی مجدد مدارس ندارند، به همراه سایر دوستان خود به مکان هایی قدم می گذارند که نه تنها وقت و هزینه های آنها را به یغما می برد بلکه عوارض روحی و جسمی نیز به آنها تحمیل می کند.

این افراد که تعداد آنها نیز کم نیست برای سرگرم کردن خود و لذت بردن از اوقات فراهم شده به بازی‌های رایانه ای روی می‌آورند تا در فرصت مهیا شده از آنچه خود آنرا هیجان می نامند بهره مند شوند.

این واقعیت در حالی شکلی جدی به خود گرفته که بازی‌های رایانه‌ای در سال‌های اخیر به طور جدی جای خود را در جامعه باز کرده‌اند.

بازیهای رایانه ای از اواسط دهه 70 در ایران باب شد

بر اساس تحقیقات انجام شده بازیهای رایانه ای از اواسط دهه 70 در ایران باب شد و با جدیدتر شدن تکنولوژی و پیشرفت تحقیقات بشر،‌ آتاری به عنوان اولین وسیله برای بازی رایانه ای کم کم به کالایی از رده خارج تبدیل شد و پلی استیشن وارد عرصه شد.

با همه گیر شدن رایانه کم کم پلی استیشن نیز جای خود را به انواع سی دی های بازیهای رایانه ای داد به نحوی که هم اکنون انواع بازی های رایانه ای در بازار همدان وجود دارد.

آنچه در این تغییر و تحولات جالب توجه است اینکه به مرور محتوای این بازیها از فرهنگ ایرانی دور شده و افزایش خشونت در بازیها و استفاده از تصاویر مستهجن در بازی ها قوت گرفته است.

بازیهای فکری رایانه ای بیشتر از اینکه مفید باشند مضر هستند

تحقیقات نشان می دهد استفاده از بازیهای فکری رایانه ای که به طور دستی هدایت می شوند بیشتر از اینکه مفید باشند مضر هستند و بسیاری از افراد به منظور تقویت حافظه و سرعت در تصمیم گیری از بازیهای دستی رایانه ای استفاده می کنند اما این کار به جای تقویت ذهن و حافظه برای ذهن و مغز مضر هستند.

محققان معتقدند چنانچه افراد به جای بازیهای نشسته و دستی رایانه ای به فعالیتهای بدنی بپردازند از سلامت عمومی و فکری بهتری برخوردار خواهند بود.

بررسی ها نشان داده که هنوز بازی رایانه ای که مناسب و مختص تقویت ذهن و حافظه باشد نیز ابداع نشده است.

کارشناسان معتقدند سازندگان این نوع بازیها در تبلیغات خود مردم را به استفاده طولانی مدت و مداوم این بازیها فرا می خوانند در صورتی که هدف آنها تقویت ذهن افراد نیست بلکه منافع مادی خودشان است.

بازیهای خشن مهمترین عامل شکل گیری روحیه پرخاشگرانه است

از سوی دیگر آنچه مهم به نظر می رسد اینکه کارشناسان، بازی های خشن رایانه ای را مهمترین عامل شکل گیری روحیه پرخاشگرانه و ستیزه جویانه در بین کودکان و نوجوانان می دانند.

امین یکنه ای از روانشناسان همدان در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: مهمترین ویژگی بازی های رایانه ای، حالت جنگی آنهاست و این که فرد برای رسیدن به مرحله بعدی بازی، باید با نیروهای به اصطلاح دشمن بجنگد که استمرار چنین بازیهایی کودک و نوجوان را پرخاشگر و ستیزه جو بار می آورد و او سعی می کند با زور و تهاجم به خواسته هایش برسد.

وی انزواطلبی، تنبل شدن ذهن و تاثیر منفی در روابط خانوادگی را از دیگر عوامل منفی بازیهای رایانه ای عنوان کرد و افزود: کودکانی که به طور دائم به این بازی ها مشغولند درونگرا می شوند و در جامعه منزوی اند و در برقراری ارتباط اجتماعی با دیگران ناتوان هستند.

یکنه ای افزود: در بیشتر بازی های رایانه ای به دلیل اینکه کودک و نوجوان اغلب با ساخته ها و برنامه های دیگران به بازی می پردازد و کمتر امکان دخل و تصرف در آنها را دارد برای همین حالت انفعال در او پدید می آید و اعتماد به نفس وی در برابر ساخته ها و پیشرفت دیگران متزلزل می شود.

فراهم کردن زیربنای القاهای سیاسی از معایب بازیهای رایانه ای است

وی افت اخلاقی، افت تحصیلی و فراهم کردن زیربنای القاهای سیاسی - فرهنگی را از دیگر معایب بازی های رایانه ای دانست و گفت:‌ دنیای مجازی ولی نزدیک به واقعیتی که در این بازیها به تصویر کشیده می شود آن قدر محسورکننده و جذاب است که مخاطب ناخودآگاه تحت تاثیر همه باورهایی قرار می گیرد که طراحان این بازی به او القا می کنند.

یکی دیگر از کارشناسان مسائل اجتماعی نیز در این خصوص اظهار داشت: دشمن با ساخت و توزیع بازیهای رایانه ای ضد اخلاقی مروج فحشا، خرافه پرستی، خشونت و مواد مخدر تهاجمی عظیم در فرهنگ علیه مسلمانان به ویژه کودکان و نوجوانان ایرانی را آغاز کرده و سعی دارد تا آنان را از اهداف آرمانی و ارزشی اسلام منحرف کند.

محسن تکاور با بیان اینکه ذهن در اوان کودکی و نوجوانی پویا و فعال و قادر به شکل گیری است، عنوان کرد: در این شرایط حساس وظیفه نظارتی خانواده ها در استفاده فرزندان از این بازیها بیش از گذشته احساس می شود.

استفاده بهینه و مفید از بازیهای رایانه ای فرهنگسازی شود

وی با اشاره به اینکه محدودیت و حذف نمی تواند کمکی به حل این قضیه کند، افزود: آگاه سازی، ایجاد رده بندی بازیهای رایانه ای، فرهنگ سازی استفاده بهینه و مفید از این بازیها می تواند در کاهش صدمات مخرب ناشی از این بازیها موثر باشد.

یک پزشک عمومی نیز در این خصوص گفت: چشمان فرد به دلیل خیره شدن مداوم به صفحه نمایش رایانه به شدت تحت تاثیر نور قرار می گیرد و دچار عوارض می شود.

مریم طهوری افزود: به دلیل اینکه فرد تا ساعت ها در وضعی ثابت می نشیند ستون فقرات و استخوان بندی او دچار اشکال و در نتیجه به دردهای مفصلی دچار می شود.

هیجان دائم در حین بازی بر دستگاه گردش خون اثر منفی دارد

طهوری گفت: هیجان دائم در حین بازی بر سازواره فرد اثر می گذارد و برای دستگاه گردش خون و گوارش او تاثیرهای منفی دارد.

وی کنترل ساعات بازی و استفاده از بازی هایی با مضامین آموزشی را از مهمترین عوامل کاهش عوارض ناشی از بازی های رایانه ای خشن دانست.

با این تفاسیر پر واضح است این روزها و در عصر تکنولوژی و ارتباطات که هر روز شاهد ورود کالایی جدید و جای گرفتن سریع آن در سبد کالای خانواده ها به ویژه در کشورهای در حال توسعه هستیم باید بیش از پیش آگاه بود.

زمانی‌ ویدئو، رایانه، ماهواره و امروز بازیهای رایانه ای در انواع و اقسام مختلف و در دوره های متعدد به عرصه آمدند تا ذهن خانواده هایی که تبعات مثبت و منفی استفاده از این ابزار توسط فرزندانشان برای آنها حائز اهمیت است، درگیر شود.

از آنجایی که بازیهای رایانه ای و سی دی های مختلف و متنوع آن در کشورهای اروپایی یا حتی آسیایی که فرهنگی بسیار متفاوت با ما دارند، تولید می شود بسیاری از صحنه های موجود در بازیها و نحوه تعقیب و گریزها و هیجاناتی که در پی آن به مخاطبان این بازیها وارد می‌ شود مغایر با اصول ارزشی مردم کشور ماست.

این امر بدیهی است که بسیاری از تولید کنندگان سی دی های بازی های رایانه ای در ساخته های خود مواردی همچون خشنونت، دین ستیزی، جنگ طلبی، روابط نامشروع، هنجارشکنی های اجتماعی را بسیار با ظرافت می گنجانند که البته در بسیاری موارد نیز حتی مخاطبان متوجه آن نمی شوند اما استفاده مکرر در ناخودآگاه افراد تاثیرات مورد نظر را خواهد گذاشت.

بر این اساس باید به این نکته توجه کرد که نحوه پر شدن اوقات فراغت دانش آموزان در ایام تابستان نباید زمینه ساز انحراف آنان از اصول باشد که در این عرصه نظارت بر این مراکز ضروری است.