امکان ناپذیری شناسایی اسراییل‌توسط حماس/توافق فتح وحماس استراتژیک بود

نشست توافق آشتی ملی فلسطین با حضور شماری از کارشناسان داخلی و خارجی در خبرگزاری مهر برگزار شد. "ناصر ابو شریف" نماینده جنبش جهاد اسلامی در تهران، "حسین شیخ الاسلام" کارشناس مسائل خاورمیانه و "هادی آجیلی" عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی از جمله این کارشناسان بودند.

"هادی آجیلی" عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی در پاسخ به این پرسش که "آیا اختلافات میان فتح و حماس در پی توافق آشتی ملی فلسطین به طور کامل پایان یافته است؟" گفت: موضوع آشتی ملی فلسطین در دو حوزه قابل بحث است؛ یکی در سطح مردم فلسطین که یا آواره و یا در منطقه فلسطین اشغالی زندگی می کنند و دیگری در سطح گروههای سیاسی.

همیشه یک عنصر خارجی درصدد آن بوده تا مسئله فلسطین را به سمت و سوی مصالح و منافع خود شکل دهد.

حسین شیخ الاسلام

وی افزود: تمام فلسطینیان معتقدند که کشورشان اشغال شده و باید یک وحدت نظر یا عقیده داشته باشند اما موضوع آشتی فلسطینیان در سطح گروههای سیاسی را باید به لحاظ سیاسی نه ایدئولوژیک مورد بررسی قرار داد و اینکه اهداف این گروهها چه بوده و چه مناسباتی با یکدیگر داشته اند؟

هادی آجیلی تاکید کرد: تشکیلات فتح از زمان روی کار آمدن "اسماعیل هنیه" نخست وزیر منتخب مردم فلسطین دولت را از دست داده و افشای اسناد محرمانه اخیر نشان دهنده خیانت "ابومازن" و "سلام فیاض" به فلسطینیان بود و تحولات خاورمیانه فشار را بر جریان فتح سازش کننده بیشتر کرده است.

وی گفت: مهمترین حامی جریان فتح "حسنی مبارک" در مصر بود و در پی سقوط مبارک افکار عمومی علیه جریان سازش و رژیم صهیونیستی شده است. از طرفی دیگر اسنادی مبنی بر خیانت ابومازن فاش شده و مدت قانونی روی کار ماندن ابومازن و تشکیلات خودگردان فلسطین به پایان رسیده و باید انتخابات برگزار شود، بنابراین در این بازه زمانی توافق آشتی ملی فلسطین باید صورت می گرفت.

هادی آجیلی تاکید کرد: از سوی دیگر رژیم صهیونیستی جریان فتح را طرف مقابل خود قلمداد نمی کند؛ در جریان جنگ 22 روزه غزه برخی از سران فتح مقرهای حماس را به رژیم صهیونیستی آدرس دادند و یا برخی از طرفداران حماس در کرانه باختری رود اردن را بازداشت کردند.

وی افزود: گفتگوهای رژیم صهیونیستی با ابومازن به نتیجه نمی رسد، مگر مذاکرات در شرایطی انجام شود که نیروی مقابل در جریان مذاکرات نقش آفرینی کند.

آجیلی گفت: از طرفی دیگر جنبش حماس اگر خواهان شرکت در جریان مذاکرات است باید وجهه قانونی داشته باشد و لازمه این وجهه اتفاق نظر میان دو طرف بوده تا به عنوان یک ید واحد در مجامع بین المللی شناسایی شوند.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی گفت: موضوع طرح تشکیل کشور مستقل فلسطین در ماه سپتامبر (شهریور) در مجمع عمومی سازمان ملل مورد بحث قرارمی گیرد و از این رو فتح و حماس باید با یکدیگر اتفاق نظر داشته باشند.

هادی آجیلی حرکت حماس را در صلح با جنبش فتح حرکتی تاکتیکی خواند و گفت: شناسایی رژیم صهیونیستی بر اساس اساسنامه حماس امکان پذیر نیست، بر این اساس کل فلسطین باید آزاد شود نه اینکه به دو دولت تقسیم شود.

وی افزود: نباید انتظار داشته باشیم توافق دو گروهی که به جنگ مسلحانه علیه یکدیگر پرداخته و فعالیت هایی را در زمینه جاسوسی و اطلاعاتی علیه همدیگر داشتند و یکی از آنها خواهان سازش با رژیم صهیونیستی است، درحالیکه دیگری خواهان صلح با این رژیم نیست پایدار باشد و این انتظار نامعقول است. البته در برخی از حوزه های جزئی از جمله موضوع نهادهای امنیتی امکان ادامه همکاریها وجود دارد.

مهمترین حامی جریان فتح "حسنی مبارک" در مصر بود و در پی سقوط مبارک افکار عمومی علیه جریان سازش و رژیم صهیونیستی شده است.

هادی آجیلی

ناصر ابوشریف در پاسخ به سوالی درباره علل امضای توافق آشتی ملی اظهار داشت: به نظر من اقدام اخیر فتح و حماس یک حرکت استراتژیک بود بیشتر از آنکه اقدامی تاکتیکی باشد، اما در اینجا اختلافاتی در بندهای آشتی ملی و مسائل مورد توافق وجود دارد. مسائلی وجود داشت که ما می دانستیم توافق روی آنها سخت است. مسئله تشکیل دولت وحدت ملی از طرف فتح و حماس از جمله این مسائل بود. در اینجا اصرار ویژه ای از سوی ابومازن برای نخست وزیری "سلام فیاض" دیده می شود. البته اصرار ابومازن به این علت است که فیاض از سوی اروپا و آمریکا بر وی تحمیل شده و رئیس تشکیلات خودگردان می داند اگر کسی غیر از وی نخست وزیر شود، نمی توان دیگر روی کمکهای مالی اروپا و آمریکا حساب باز کند.

نماینده جنبش جهاد  اسلامی فلسطین (از گروههای مقاومت جهادی فلسطین) در ادامه افزود: از سوی دیگر حماس نیز بر عدم نخست وزیری فیاض تاکید دارد. اینها از جمله مسائلی بوده که تاکنون منجر به عدم تشکیل دولت وحدت ملی پس از امضای توافقنامه آشتی شده است. از طرفی در مسائل مهم دیگر از جمله دستگاههای امنیتی تاکنون فتح و حماس ورودی نداشته اند. در واقع پیش بینی می شد با تشکیل دولت وحدت ملی بعدها به این موضوعات نیز پرداخته شود. حتی در اینجا موضوعات مهمتری هم وجود دارد. به عنوان نمونه تلاش در جهت بازسازی سازمان آزادیبخش فلسطین از مسائل مهمی بود که مقرر بود در آینده توافق فتح و حماس مورد بررسی قرار گیرد که هنوز هیچ مذاکره ای در قبال آن صورت نگرفته است. این در حالی است که برای برخی دیگر از گروههای فلسطینی (غیر از فتح و حماس) آشتی ملی بدون بررسی مسئله بازسازی سازمان آزادیبخش فلسطین چندان اهمیتی ندارد و آنان به طور جدی خواهان گفتگو در این موضوع هستند.