خلع رسمي احمد شاه ازقدرت :
درچنين روزي درسال 1304 ه ش (1925 ميلادي ) احمد شاه ، آخرين شاه قاجاررسما ازقدرت خلع شد ورضا خان قدرت را دردست گرفت . درهمين روزمجلس موسسان طي يك هفته چهار اصل ازاصول متمم قانون اساسي را تغيير داد كه براساس آن ، حكومت قاجارها پايان يافت و سلطنت به رضاخان ميرپنج كه دراين موقع نخست وزيربود، منتقل شد . دو روزبعد رضا خان در مجلس شورا حاضر شد و سوگند وفاداري به قانون اساسي ياد كرد . جمهوري خواهان سلطنت طلب ازاواخر سال 1302 ه ش زمزمه هايي مبني بربي لياقتي شاهان قاجارولزوم تغييررژيم سياسي ايران ازسلطنت به جمهوري را درمحافل ومطبوعات وابسته به سردار سپه مطرح كردند . رضاخان سعي داشت با تقليد از تركيه كه اندكي قبل رژيم سلطنتي را ملغي و جمهوريت اعلام كرده بود ، در ايران نيزرژيم جمهوري برقرار نمايد . براين اساس رضا خان دستگاه پليسي - نظامي و مطبوعاتي خود را براي تحقق اين امر بسيج كرد و به سران قشون ابلاغ نمود كه شهرستان ها راجهت طرح شعار جمهوري آماده كنند . اما تلاش مردم وعلما وآزادي خواهان باعث شكست كودتا چيان درطرح ايجاد رژيم جمهوري به سياق يك قزاق بركشيده ازسوي انگليسي ها شد . شكست رضاخان دراين طرح سبب گرديد كه اودراجراي طرح هاي بعدي قدم ها را حساب شده تربردارد. دستگاه نظامي - پليسي رضاخان ، مخالفان وي را درهرسن وسالي دستگيرمي كرد وتحت شكنجه و آزارقرارمي داد . گام اساسي رضاخان خلع احمد شاه از سلطنت وبه دست گرفتن قدرت بود . طرفداران رضاخان با تكيه برزوروزر وسرنيزه نمايندگان مجلس را در زيرزمين خانه سردار سپه مجبور به اطاعت از او كردند .
سرانجام ، مجلس موسسان درجلسه 21 آذر1304 برابر12 دسامبر 1925 بااكثريت 257 نفر از260 نفرعده حاضردرجلسه، طي ماده واحده اي اصول سه‌گانه 38 و37 و 36 متمم قانون اساسي را تغييرداد كه مطابق آن اصول سلطنت مشروطه ايران به شخص رضاخان واگذار شد. پس ازآنكه رضاخان پايه هاي قدرت خويش را برجنازه آخرين پادشاه قاجاراستوارساخت ، برخي روشنفكران پيرامون وي به فراهم آوردن مصالح انتقال قانوني سلطنت وحقانيت بخشيدن به آن پرداختند. بازگشت به قدرت مطلقه شاه ، ظهور ارتش به عنوان نيروي غايب ، سياست مركزيت وسركوب عشايروساير اقليتها وقوميت‌ها، پياده كردن سياست تجدد طلبي ، سياست‌هاي اقتصادي ومالي ناهمگون شامل اجراي سياست اقتصاد ارشادي دولتي واجراي برنامه‌هاي عمراني و تخصيص وجوه هنگفت به آنها، يكسان‌سازي اجباري ومنفي تمام اقليتها وقوميتهاي داخل ايران ازطريق تقسيمات كشوري طبق قانون 16 آبان1316 و تبديل تواريخ هجري قمري ونامهاي تركي بروج 12گانه به تقويم شمسي ونامهاي ايراني درتاريخ سه شنبه 11 فروردين1304 كه طبق آن ترتيب سال شماري ختاء واويغور منسوخ شد ، ازجمله اقدامات رضا خان دردوره حكومتش بر ايران بود . برخي روشنفكران درخد مت رضاخان نيزدرفكرترتيب شجره نامه كياني براي رضاخان ميرپنج افتادند تا رضاخان را مظهرتاريخ شاهنشاهي ومليت معرفي كنند كه درراس اين گروه محمد علي فروغي قرار دارد وچنين هم كردند . پهلوي وآريا مهربراي اين خاندان وابسته وضد مليت واقعي با اين هدف جعل شد.
تولد سنايي غزنوي :
درچنين روزي درسال 473هجري قمري ، ابوالمجد مجدود بن آدم سنايي غزنوي به دنيا آمد . وي ازاوايل جواني به سوي دربار غزنوي جذب شد و برخي ازسلاطين آن سلاله را مانند بهرامشاه دراشعارش مدح كرد . ديوان سنايي كه عمده اشعارش را تا سي هزاربيت نوشته اند و امروزه نسخه چاپي آن بالغ برچهارده هزاربيت است ، حاوي قصايد ، غزليات ورباعيات محكم ومتين و اشعار پخته وروان است . همچنين استادي وبلاغت اودرمثنوي سرايي مخصوصا درحديقه ظاهر است. به طوركلي مي توان سنايي را ازنخستين شاعران نامي اهل تصوف ايران دانست . سنايي چند ين مثنوي چون حديقه الحقيقه وطريق التحقيق وسيرالعباد الي المعاد يا كنوزالرموزرا سروده وبنا به اقوال ديگرمثنوي هاي ديگري هم مانند كارنامه ، عشق نامه ، عقل نامه ، غريب نامه و عوف نامه دركارنامه خود دارد . سنايي در سال 545 ه ق درغزنين ديده ازجهان فروبست .
غزلي را از وي مي خوانيم :
ساقيا دل شد پر از تيمار پر كن جام را بر كف ما نه سه باده گردش اجرام را
تا زماني بي زمانه جام مي بر كف نهيم بشكنيم اندر زمانه گردش ايام را
جان و دل در جام كن تا جان به جام اندر نهيم همچو خون دل نهاده اي پسر صد جام را
دام كن بر طرف بام از حلقه‌هاي زلف خويش چون كه جان در جام كردي تنگ در كش جام را
چرخ بي آرام را اندر جهان آرام نيست بند كن در مي پرستي چرخ بي آرام را
درچنين روزي در سال1358هجري شمسي ، دولت آمريكا ازكشورهاي عضو پيمان ناتوخواست ، درپاسخ به تسخيرلانه جاسوسي ازسوي دانشجويان ايراني ، جمهوري اسلامي ايران را مورد محاصره اقتصادي كامل قرار دهند . پيشتركشورآمريكا چنين تحريمي راعليه ايران رواداشته بود .
درگذشت سيد جلال الدين مويد الاسلام :
درچنين روزي درسال 1309هجري شمسي سيد جلال الدين مويد الاسلام مديرروزنامه حبل المتين دركلكته دارفاني را وداع گفت . وي روزنامه نگاري را با سيد جمال الدين اسدآبادي آغازكرد ومدتها روزنامه حبل المتين را منتشر مي كرد
روزجهاني كودك و تلويزيون :
يازدهم دسامبر هر سال از سوي سازمان يونيسف به عنوان روزجهاني ارتباط كودك و تلويزيون ناميده شد .
آغاز به كار يونيسف :
درچنين روزي در سال1946ميلادي موسسه بين المللي يونسيف با تصويب اكثريت اعضاي سازمان ملل متحد تشكيل شد. موسسه يادشده زير نظر شوراي اجتماعي، اقتصادي سازمان ملل كار خود را آغاز كرد و در ابتدا ، رسيدگي به وضعيت كودكان و اطفال آسيب ديده درجنگ جهاني دوم را در راس امور خود قرار داد . تأمين وسايل زندگي، تغذيه و تحصيل و تربيت كودكان محروم جهان وظيفه اين موسسه در حال حاضر است . صندوق كودكان سازمان ملل متحد ( يونيسف ) در ايران در راستاي ترويج آموزش و بازگشت كودكان به مدارس ، در سال جاري حدود 3 ميليون جلد كتاب درسي براي كودكان عراقي در 18 استان آن كشور ارسال كرد .اين مؤسسه در بيشتر كشور هاي جهان دفتر دارد . مركز آن در نيويورك است.
پايان حضور نظامي آمريكا در پاناما :
در چنين روزي در سال 1999 ميلادي حضور نظامي صد ساله آمريكا در پاناما به پايان رسيد .
خلع لويي شانزدهم از قدرت :
در چنين روزي در سال 1792 ميلادي لويي شانزدهم پادشاه فرانسه به خاطر خيانت به كشور از قدرت خلع شد . بر اساس اين حكم شوراي ملي جانشن او مي شد . او بعدها به مرگ محكوم شد و در ژانويه بوسيله گيوتين اعدام گرديد .
خروج ايتاليا از جامعه ملل :
در چنين روزي در سال 1937 شوراي حكومتي فاشيستي ايتاليا ، اين كشور را از سازمان جامعه ملل خارج ساخت .
اعلان جنگ عليه آمريكا :
در چنين روزي در سال 1941 آلمان و ايتاليا عليه ايالات متحده آمريكا اعلان جنگ دادند . ايالات متحده هم متقابلا عليه اين دو كشور به جنگ بر خاست .
الغاي رسمي قرار داد مونيخ :
در چنين روزي در سال 1973 ويلي برانت صدر اعظم آلمان غربي و لوبومير استروگال نخست وزير چكسلواكي رسما قرار داد 1938 مونيخ را ملغي اعلام كردند . براساس قرار داد مونيخ كه ميان كشور هاي بريتانيا ، فرانسه ، آلمان و ايتاليا منعقد شده بود ، منطقه ستنلند چكسلواكي به آلمان ضميمه شد .
حضور سلمان رشدي مرتد در انظار عمومي :
درچنين روزي در سال 1991 ميلادي سلمان رشدي نويسنده مرتد مصري كه بر اثر حكم حضرت امام خميني(ره) به مرگ محكوم شده بود ، پس از چند سال مخفي بودن در نيويورك در مراسمي عمومي ظاهر شد . وي ازسال 1989 از ترس اجراي حكم ارتداد توسط مسلمانان جهان ، در مناظر عمومي ديده نشده بود . علت حكم امام را بايد در توهين وقيح رشدي دركتاب آيات شيطاني جست كه وي به ساحت آسماني رسول گرامي اسلام (ص) روا داشته بود. اين حكم از سوي قاطبه مسلمانان جهان حمايت شد.
حضور نيروهاي روسيه در چچن :
درچنين روزي درسال 1994 ميلادي هزاران نفرازنيروهاي پياده وزرهي و همچنين هواپيماهاي روسيه وارد چچن شدند . روسيه با اين حركت مي خواست كنترل چچن را دردست بگيرد .
امضاي بزرگترين قرار داد تجاري :
درچنين روزي در سال 1994 ميلادي بزرگترين قرار داد تجاري ميان كشور هاي جهان امضا شد . در اين پيمان 34 كشور نيمكره غربي قرارداد تجارت آزاد را كه قرارداد ميامي خوانده مي شد ، امضا كردند .
كشتار توتسي ها :
درچنين روزي در سال 1997 ميلادي 270 نفر از توتسي هاي تبعيدي از جمهوري دموكراتيك خلق كنگو ، توسط جوتو ها در رواندا كشته شدند .
كنفرانس گرم شدن زمين :
درچنين روزي درسال 1997 ميلادي نمايندگان بيش از 150 كشورجهان دركنفرانس جهاني گرم شدن زمين كه دركيوتوي ژاپن برگزار شد ، بر كاهش گازهاي گلخانه اي كه سلامت زمين را تهديد مي كند و سبب از بين رفتن لايه اوزون مي شود ، طبق پيمان كيوتو تاكيد كردند . اما آمريكا كه بيشترين گازهاي گلخانه اي جهان را توليد مي كند از امضاء اين پيمان بين المللي خودداري كرد و هنوز هم آن را امضاء نكرده است.
نمايش كنكورد :
درچنين روزي درسال 1967 ميلادي نخستين جت مسافري با نام كنكورد ، درتولوزفرانسه به نمايش در آمد . اين هواپيما ساخت مشترك كشور هاي فرانسه و انگلستان است . كنكورد سرعتي ما فوق صوت دارد.
اعدام آدولف آيشمن :
درچنين روزي در سال 1961 ميلادي ، آدولف آيشمن از رهبران نازيسم و از نزديكان هيتلر ، پس از محاكمه به اتهام كشتار يهوديان اروپا به اعدام محكوم شد .
تولد نجيب محفوظ :
نجيب محفوظ نويسنده برجسته مصري در چنين روزي درسال 1911 ميلادي به دنيا آمد . وي درسال 1988 ميلادي جايزه نوبل ادبي را از آن خود كرد .
تولد الكساندر سولژنتسين :
درچنين روزي درسال 1918 ميلادي الكساندر سولژنتسين نويسنده ناراضي دوران حاكميت كمونيست هادر شورو ديده به جهان گشود . وي سال ها در سيبري به حال تبعيد به سر برد و پس ازآن به غرب تبعيد شد و مقيم آمريكا گرديد اما سخت ترين انتقاد ها را از آمريكا بر زبان آورد. بخش سرطان ومجمع الجزايرگولاك از مهمترين آثار اوست . وي درسال 1970 جايزه نوبل ادبي را زا آن خود كرد .
تولد رابرت كخ :
درچنين روزي در سال1843ميلادي رابرت كخ كاشف آلماني دراين كشور ديده به جهان گشود . او دانش نوين باكتري شناسي را پايه گذاري كرد ه است . كخ تحقيقات بسياري در حوزه شناخت منشا بيماري سل انجام داد و در نهايت درسال1882ميلادي موفق شد عامل اين بيماري را كشف كند . او بعدها جايزه نوبل پزشكي را ازآن خود كرد. وي درسال1930ميلادي در بادن بادن درگذشت.
تولد آلفرد دو موسه :
موسه نويسنده فرانسوي در چنين روزي در سال 1810 ميلادي متولد شد . "بتين "عنوان مهمترين اثر اوست .
تولد كمال باي :
درچنين روزي در سال 1840 ميلادي باي نويسنده و شاعر ترك ديده به جهان گشود . "سرزمين مادري " عنوان مهمترين اثر اوست .
تولد جرجي پلخانوف :
درچنين روزي در سال 1856 ميلادي پلخانوف نظريه پرداز انقلاب روسيه ديده به جهان گشود .
تولد ماكس بورن :
درچنين روزي در سال 1882 ميلادي ماكس بورن فيزيكدان آلماني متولد شد . " مكانيك كوانتوم" عنوان مهمترين اثراوست . وي در سال 1954 جايزه نوبل را از آن خود كرد .
تولد كارلو پونتي :
درچنين روزي كارلو پونتي كارگردان بر جسته ايتاليايي به دنيا آمد ." دو زن " عنوان مهمترين اثر اوست .
در گذشت ژوستينيان دوم :
درچنين روزي در سال 711 ميلادي ژوستينيان دوم امپراطور بيزانس در سن 42 سالگي درگذشت .
نظر شما