محمدعلی شامانی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به سخنان امروز رهبر معظم انقلاب در دیدار کتابداران سراسر کشور و با تاکید بر اینکه مشکل مطالعه در کشور ما کتاب نخواندن عمومی مخاطبان نیست، بیان داشت: مواد خواندنی در قالب و بدنه آثار مکتوب منتشر شده در کشور وجود ندارد؛ وگرنه به اعتقاد من جامعه ما را میتوان جامعه کتابخوانی تصور کرد.
وی افزود: به اعتقاد من نوعی هم افزایی روانی در میان نویسندگان کشور ما به وجود آمده است که بر اساس آن آنچه به طور معمول از سوی نویسندگان ما تولید و منتشر میشود، به طور کلی فاقد جذابیت لازم برای مخاطبان است. این روزها زیاد به گوش میرسد که رسانههای نوین جایگاه کتاب را غصب کردهاند؛ در حالی که به اعتقاد من بحث کتاب همان جذابیت نخستین و ذاتی خود را امروزهم داراست، اما ما در این عرصه به ورطه تکرار و تکثیر روی آوردهایم که هم در موضوع ترجمه و هم در موضوع تالیف این مساله به راحتی به چشم میخورد.
شامانی با اشاره به اینکه محتوا و تکنیک ارائه آن و نیز شیوه کتابسازی در کشور ما به نحو فزایندهای در سالهای اخیر با فقر روبرو بوده است، بیان داشت: بسیاری از تولیدکنندگان کتاب به ویژه در عرصه کودک و نوجوان در ایران جسارت ندارند که قالبشکنی کنند و کتابهایی ایجاد کنند که در هر حالتی قابل استفاده باشند. علت این موضوع نیز در رفتار ما است که عادت کردهایم به نوعی کم هزینه باشد.
نویسنده «مثل نسیم» با اشاره به نظام آموزش و پروش در کشور ادامه داد: نظام آموزش و پرورش درایران هنوز عادت نکرده است که کتاب را مرجع و محور در نظر بگیرد و معلمان ما نیز بالطبع به جای ارجاع دانش آموزان به منابع مکتوب به پاسخگوی مداوم روی آوردهاند و همین مساله به نوعی قهر مخاطب با کتاب را دراین نظام آموزشی فراهم میآورد.
شامانی با اشاره به اینکه موقعیتی به نام کتابخانه در مدارس کشور ما از نفس افتاده است و یا به اندازهای بیرمق نفس میکشد که برای مخاطب خود هیچ کششی ایجاد نمیکند و در موارد متعددی نیز با تاسف باید گفت که کتابخانه های مدارس و حتی عمومی ما نیز به چنین وضعی تنها یک قرائت خانه محسوب میشوند.
نویسنده خرمالوی نارس در ادامه به ارائه پیشنهاد خود برای آشتی دانش آموزان نوجوان با کتابخوانی پرداخت و گفت: برخی از مدارس شهرهای کشور را در ایام تابستان میتوان به یک کتابخانه شبانهروزی به همراه کتابداران حرفهای مبدل کرد و رفته رفته با هدایت کودکان و نوجوانان به آن، به نوعی آنها را به سمت مطالعه خیز بدهیم. البته باید توجه داشت که کتابدار حرفهای تعریف خاصی دارد و در هدایت مخاط به سمت مطالعه نقش قابل توجهی را ایفا میکند.
شامانی در ادامه با اشاره به اینکه جریان نشر در ایران از هدف اولیه خود خارج شده است، گفت: فعالیت ما در سالهای اخیر به گونهای بوده است که تنها ناشران دولتی توانستهاد در عرصه نشر نفس بکشند؛ در حالی که حوزه نشر در کشور باید بتواند بر پایه تمام ناشران نفس بکشد و همه اقشار حاضر در نشر باید در حوزه حمایتی آن قرار بگیرند.
وی همچنین با تأکید بر نقش خانوادهها در این رابطه افزود:خانواده نخستین کانونی است که میتواند در کتابخوان کردن کودکان و نوجوان نقش ایفا کند و این حرکت تدریجی را باید از درون خانهها پی ریخت. در این رابطه به نظر من نوع رسانه نیز تفاوت نمیکند؛ انواع کتاب، نشریات و پایگاههای اطلاع رسانی میتوانند با درک این موضوع در درون خانوادهها رفته رفته کودکان و نوجوانان را به سمت مطالعههای کوتاه و جذاب و در ادامه مستمر و مداوم هدایت کنند.
نظر شما