احتمال ارائه لیست جدید مشاغل سخت و زیان‌آور/ طرح دو فوریتی مجلس

به گزارش خبرنگار مهر، مشاغل سخت و زیان آور به مشاغلی اطلاق می شود که ماهیتا ضایعات فیزیکی، جسمی، حرکتی و روانی برای افراد در طول دوره اشتغال به کار ایجاد خواهد کرد و از این طریق قانونگذار برای جبران بخشی از ضایعات شغلی مشاغل سخت و زیان و آور و یا حمایت قانونی از آنان، برخی حمایت های بیمه ای را در نظر می گیرد.

بر پایه این گزارش، قانون کار در مورد مشاغل سخت و زیان آور برخی پیش بینی ها را در حمایت از نیروی کار شاغل در محیط های دارای آثار فیزیکی، جسمی و حرکتی انجام داده است به نحوی که مشاغلی مانند کار معدن و خبرنگاری جزو مشاغل سخت و زیان آوری شناخته شده است که ماهیتا زیان آور هستند و امکان تغییر آنها و یا کاهش صدمات ناشی از سخت و زیان آور بودن در آنها وجود ندارد.

امکان درخواست زیان‌آور بودن یک شغل

بنابراین در شرایط فعلی اجرای قانون کار و طبق آئین نامه های مصوب در شورای عالی حفاظت فنی افراد شاغل در بنگاه ها، کارفرمایان و مدیران واحدهای تولیدی می توانند برای برخی مشاغل خود و یا نیروهای تحت پوشش کارگاه درخواست سخت و زیان آور بودن آن شغل را ارائه کنند.

هم اکنون طبق مجموعه قوانین موجود در مشاغل سخت و زیان آور افراد در صورت داشتن 20 سال سابقه بیمه متوالی و یا 25 سال سابقه متناوب در مشاغل سخت و زیان آور می توانند تقاضای بازنشستگی بدهند. این ظرفیت قانونی هم اکنون در سازمان تامین اجتماعی دیده شده است و امکان استفاده از آن برای افراد وجود دارد.

البته به دلیل سخت گیری ها و شرایط شکننده فعلی قانون مربوط به مشاغل سخت و زیان آور، افراد مشمول این قانون امکان قطع پرداخت بیمه را در طول 20 سال و یا 25 سال با توجه به شرایط این دو نوع روش به هر دلیلی ندارند. اخراج کارگر از محیط سخت و زیان آور نیز باعث قطع سوابق بیمه ای وی به صورت سخت و زیان آور خواهد شد.

ارائه استفساریه به مجلس

در واقع اعمال شرایط سخت گیرانه در قبال کارگران سخت و زیان آور در نهایت زمینه تهیه استفساریه ای را در مجلس فراهم کرد که در صورت تصویب آن توسط نمایندگان مجلس، شرایط و قوانین سخت گیرانه از اجرای این قانون برداشته می شود.

به این ترتیب با شرایط جدید، افراد در هر میزان سابقه شغل سخت و زیان آور و یا پرداخت بیمه از مزایای 1.5سال به ازای هر یکسال پرداخت بیمه بهره مند می شوند و این موضوع در مجموع سوابق آنها لحاظ می شود.

در صورت تصویب نهایی استفساریه جدید مربوط به قانون مشاغل سخت و زیان آور در مجلس، افراد این امکان را خواهند داشت که به هر میزان در مشاغل سخت فعالیت داشته اند را در سوابق بیمه ای خود داشته باشند و دیگر حذف سوابق به دلیل از دست رفتن توالی و یا تناوب کار وجود نخواهد داشت.

پیشنهاد به هیئت دولت

علی اکبر عیوضی در گفتگو با مهر با اعلام اینکه برای رفع برخی موانع و مشکلات این طرح، در سال گذشته از سوی کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران پیشنهادی به هیئت دولت ارائه شده بود، گفت: در قالب یک پیشنهاد از هیئت دولت خواسته بودیم که میزان غیبت های غیرموجه افراد را در طول دوره خدمتی به صورت شناور درآورند.

دبیر کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران، اظهار داشت: البته هیئت دولت با این استدلال که ممکن است با موافقت شناور شدن میزان غیبت های غیرموجه افراد در طول دوره خدمتی، درخواست های جدید دیگری نیز مطرح شود با این درخواست موافقت نکرد.

عیوضی ادامه داد: هم اکنون طبق قانون مشاغل سخت و زیان آور فرد می تواند در طول 20 سال فقط 200 روز غیبت غیرموجه داشته باشد که برای هر سال نیز 10روز در نظر گرفته شده است. حال اگر به هر دلیلی فرد نتوانتد این تناسب را رعایت کند و یا در یک سالی 11 روز غیبت غیرموجه داشته باشد، سوابق بیمه ای وی قطع می شود.

غیبت غیرموجه برای 20سال؛ 200 روز

وی وجود چنین قوانینی را به دلیل داشتن بار مالی و تلاش سازمان تامین اجتماعی در کاهش هزینه های خود سخت گیرانه خواند و بیان داشت: ما فقط می خواستیم که فرد بتواند در طول دوره خدمتی خود و در مجموع تا 200 روز غیبت داشته باشد اما در طول سالیان مختلف تعداد روزها نیز متفاوت باشد اما موافقت نکردند.

این مقام مسئول کارگری با تاکید بر اینکه اگر این پیشنهاد مورد پذیرش هیئت دولت قرار می گرفت افراد با شرایط راحت تری می توانستند مشمول شرایط قانون شوند، گفت: با این حال هم اکنون قانون مشاغل سخت و زیان آور به نحوی است که حتما باید 20 سال متناوب و یا 25 سال متوالی برای استفاده از مزایای قانون رعایت شود در غیر اینصورت سابقه بیمه فرد حذف می شود.

به گفته عیوضی، حذف سابقه بیمه ای در قالب مشاغل سخت و زیان آور که می تواند به زیان نیروی کار تمام شود به این معنی نیست که فرد دیگر نمی تواند سابقه بیمه داشته باشد بلکه در صورت عدم احراز شرایط فعلی قانون، فرد باید سوابق خود را به صورت عادی دنبال کند و به ازای هر یکسال حق بیمه یکسال سابقه برای خود ایجاد کند و نه 1.5 سال.

حذف سابقه بیمه به خاطر یکماه

عضو کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران، افزود: متاسفانه در شرایط فعلی اگر فرد حتی 19 سال و 11 ماه هم سابقه پرداخت بیمه در شغل سخت و زیان آور داشته باشد و به هر دلیلی نتواند آن یکماه باقیمانده را پرداخت کند و یا از کار اخراج شود، سابقه خود را از دست خواهد داد.

وی خاطر نشان کرد: با این حال با تلاش هایی که در زمینه رفع موانع و مشکلات سخت گیرانه در قانون مشاغل سخت و زیان آور صورت گرفته، مجلس بررسی رفع موانع را در دستور کار دو فوریتی خود قرار داد و بزودی نیز آن را در صحن علنی مجلس به رای نمایندگان خواهد گذاشت.

نماینده سابق کارگران در شورای عالی حفاظت فنی، ادامه داد: حال با این پیشنهاد به مجلس و طرحی که بررسی خواهد شد نه تنها سوابق بیمه ای افراد حفظ می شود بلکه می توانند به صورت تلفیقی آن را با سوابق دیگر خود نیز همراه کنند و در مجموع شرایط بازنشستگی را احراز کنند.

نگاه مشاغل سختی‌ها به نمایندگان

عیوضی خاطر نشان کرد: البته این استفساریه ای که در مجلس به رای نمایندگان گذاشته خواهد شد توسط خود سازمان تامین اجتماعی ارائه شده است و چون بار مالی دارد، سازمان در تلاش است که اجرای آن با همان شرایط سخت گیرانه باشد و این طبیعی است.

به گفته وی، بررسی جزئیات نهایی قانون مشاغل سخت و زیان آور در مجلس می تواند به بهبود شرایط کارگران شاغل در این بخش منجر شود. واقعیت این است که هم اکنون بسیاری از شاغلان در حوزه سخت و زیان آور مستهلک شده اند و باید بازنشسته شوند، حتی مواردی نیز وجود دارد که کارفرما اعلام می کند حاضر است باقیمانده سابقه بیمه ای فرد را برای تکمیل دوره وی پرداخت کند ولی فرد به خانه برود.

نماینده سابق کارگران در شورای عالی حفاظت فنی برخی شغل ها مانند خبرنگاری و معدن را ماهیتا سخت و زیان آور و غیرقابل تغییر دانست و بیان داشت: با این حال امکان دارد مشاغل جدیدی نیز به لیست سخت و زیان آور اضافه شوند که هم اکنون برای این کار کمیته ای در ادارات کار و امور اجتماعی استان ها شکل گرفته است و کارفرمایان می توانند در خواست مشاغل سخت و زیان آور خود را ارائه کنند.

تشکیل کمیته‎های مشاغل سخت در استان‎ها

عیوضی تصریح کرد: در قالب این کمیته ها که نمایندگانی از وزارت کار، بهداشت و کارگران حضور دارند درخواست های مربوط به سخت و زیان آور بودن مشاغل ارائه و در کمیته مورد ارزیابی و کارشناسی قرار می گیرد و در صورت تایید نهایی توسط کمیته در شمول سخت و زیان آور قرار می گیرند.

وی تاکید کرد: با اینکه در حال حاضر بسیاری از کارگاه ها و سازمان ها مشاغل سخت و زیان آوری دارند که باید درخواست آن را برای بررسی ارائه کنند، اما ممکن است شغلی ماهیتا سخت و زیان آور نباشد و کارفرما بتواند پس از مدتی آن شغل را با بروز رسانی و ارتقای تکنولوژی از شمول سخت و زیان آور بودن خارج کند و این اختیار به کارفرما داده شده است.