خشکسالی نفس دریاچه "کیو" را برید/ لبخندی که هر سال کوتاهتر می شود!

به گزارش خبرنگار مهر، دریاچه کیو یکی از منحصربه فردترین و زیباترین دریاچه های استان لرستان و غرب کشور است که در شمال غربی شهرستان خرم آباد و در کنار پارک کیو قرار دارد.

"کیو"، در گویش لری مردمان خرم آباد به معنی کبود رنگ و آبی است و وجه تسمیه آن آب زلال و عمیق این دریاچه است که به رنگ آبی و نیلی دیده می شود.

این دریاچه با نمای دیدنی و زیبای خود به شهر خرم آباد جلوه خاصی داده و در کنار جاذبه های تاریخی فراوان در این شهر و چشمه های پر آب دره خرم آباد، این شهرستان را در ردیف یکی از شهرهای زیبای توریستی قرار داده است.

کیو؛ نبض حیات بخش شهر خرم آباد

آب این دریاچه از چشمه ای که در زیر آن قرار دارد تامین می شود. مساحت دریاچه کیو هفت هکتار و عمق آن بین سه تا هفت متر است.

پیوند عمیق دریاچه کیو با زندگی مردم خرم آباد

این دریاچه از ارزشهای توریستی درون شهری برخوردار و دارای شهر بازی و امکانات تفریحی متنوعی است. این جاذبه درون شهری علاوه بر زیباییهای چشمگیر، زیستگاهی مناسب برای جانوران آبزی و پرندگان بومی و مهاجر نیز است.

خشکی دریاچه کیو چند ماه زودتر از هرسال

خرم آباد، آثار تاریخی و طبیعی بسیاری را در دل خود جای داده است که در این بین دریاچه کیو پیوندی عمیق با زندگی مردم شهر داشته و خرم‌آباد را در ردیف یکی از شهرهای زیبای توریستی قرار داده است. خرم آباد دارای سراب های بسیار زیباییست که از میان این سراب ها، تنها کیو توانسته است کمی از فضای پر از ترافیک شهر خرم آباد بکاهد.

آب دریاچه کیو از چشمه ای که در زیر دریاچه واقع شده سرچشمه می گیرد و در برخی از فصول سال نیز این چشمه خشک می شود.

دریاچه کیو به دلیل داشتن محیطی مملو از غذاهای مختلف می تواند بعد از تالاب های پلدختر یکی از مهمترین زیستگاه های پرندگان مهاجر در استان لرستان باشد. انتخاب این محل از سوی پرندگان مهاجری همچون اگرت از راسته لک لک سانان و ماهی خورک ابلق از راسته سبزقباسانان نشان دهنده توانایی های بسیار زیاد این مکان توریستی است.

دریاچه کیو در سال های اخیر به دلیل بروز خشکسالی های پی در پی و کاهش نزولات جوی،‌ بارها تا مرز خشک شدن پیش رفته و در بسیاری از فصول سال نیز کاملا خشک شده است.

آب دریاچه کیو از ذوب برف تامین می شود

مطابق اظهار نظر معاون مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه ای استان لرستان دریاچه کیو یک دریاچه فصلی است که آب آن از یک چشمه فصلی تامین می شود و آب این دریاچه از ذوب برف و باران تامین می شود.

مظفر زیودار با اشاره به روند خشکسالی سالهای اخیر، ادامه داد: چشمه دریاچه فصلی کیو تنها در سالهای 72 و 73 به علت بارش برف فراوان اصلا خشک نشد و در تمام طول سال آب داشت.

وی در گفتگو با خبرنگار مهر در خرم آباد با اشاره به آغاز آبدهی دریاچه کیو اظهار داشت: چشمه فصلی کیو خرم آباد که آبخوان آن سازند ایلام است از نوع چشمه های فصلی و سرریزی با ارتفاع هزار و 225 متر از سطح دریا در نیمه شمالی و حاشیه تپه صدا و سیمای شهر خرم آباد واقع شده است.

دریاچه کیو به طور معمول از آبان ماه خشک می شود

زیودار ادامه داد: آب این سراب به علت اینکه حوضه آبگیر و حجم آبخوان آن وسیع نیست به طور معمول در ماه های مهر، آبان، آذر، دی و در برخی از سالها بهمن ماه فاقد آب و خشک می شود و در بقیه ماههای سال آب آن جریان دارد.

مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه ای لرستان با تشریح نوع کارکرد این چشمه فصلی، یادآور شد: با شروع بارندگی در ابتدای سال آبی از مهر ماه تا دی ماه به علت نوع سرریزی سراب، سیستم درز و شکاف مجرایی درون سازند تشکیل دهنده آبخوان و بالا بودن رقوم ارتفاع مظهر و محدود بودن حجم آبخوان تغییر نمی یابد ولی از دی ماه تا اردیبهشت ماه با وجود کاهش بارندگی آبدهی روند افزایشی خواهد داشت زیرا تغذیه آبخوان آن توسط ذوب حاصل از برف ارتفاعات مربوطه همچنان ادامه می یابد.

زیودار افزود: با قطع بارندگی ها و کاهش تغذیه آبخوان از اردیبهشت ماه به بعد آبدهی این سراب نیز سیر نزولی خواهد داشت و در آبان ماه سال آبی به کمترین مقدار می رسد.

دریاچه کیو از اواسط تابستان خشک شد/ خشکسالی ها نفس کیو را بند آورد

این در حالیست که چشمه این دریاچه زیبا و توریستی از اواسط تابستان امسال رو به خاموشی گذاشته که دلایل این موضوع قابل بحث و بررسی است. اگر دلایل خشکی این چشمه را به دو قسمت طبیعی و غیر طبیعی تقسیم کنیم؛ در قسمت طبیعی کاملا شرایط روشن است و چشمه دریاچه که فصلی می باشد، خشک شده است.

اما اگر در قسمت غیر طبیعی به این موضوع بنگریم می توان شرایط بارندگی در یک سال اخیر را بررسی کرد، می توان سطح آب های زیرزمینی را نسبت به سال های گذشته سنجید و در نهایت شدت و مدت بهره برداری از آب های زیرزمینی شهر خرم آباد به خصوص ناحیه ای که چشمه کیو ار آن تغذیه می شود را باید حتما بررسی و سپس نظر قطعی داد.

به دیگر سخن، خشک شدن چشمه دریاچه کیو آن هم از اوایل تابستان قابل بررسی است و باید کارشناسان حوزه آب استان در مورد ریشه یابی این رخداد نظر نهایی را صادر کنند.

خشک شدن کیو به میزان ریزشهای جوی بستگی دارد

کارشناس منابع آبهای زیرزمینی شرکت آب منطقه ای استان لرستان در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: شروع آبدهی چشمه فصلی دریاچه کیو در بین ماههای دی تا اسفند ماه است که در فصل بهار به حداکثر آبدهی می رسد و در فصل تابستان به تدریج کاهش می یابد.

سید عبدالوهاب شماسی تصریح کرد: میزان آبدهی این چشمه و زمان خشک شدن آن دقیقا بستگی به میزان ریزش های جوی و به خصوص برفی بودن ریزشها دارد.

وی با اشاره به روند خشکسالیهای اخیر افزود: هرچه میزان بارندگی بیشتر باشد میزان و زمان آبدهی و به نوعی طول عمر سالانه این چشمه نیز بیشتر و زمان خشکیدگی آن کمتر خواهد بود و برعکس هرچه میزان بارندگی و برفی بودن کمتر باشد زمان حیات این چشمه فصلی نیز در طول سال کاهش می یابد.

هواشناسی: لرستان درگیر خشکسالی متوسط

این سخنان این کارشناس منابع آبهای زیرزمینی در حالی مطرح می شود که سرپرست اداره کل هواشناسی استان لرستان به خبرنگار مهر گفت: در سال زراعی جاری میزان بارندگی در لرستان 367.8 میلی متر بوده که این میزان در مقایسه با سال زراعی گذشته 26 درصد و در مقایسه با بلندمدت 22 درصد کاهش را نشان می دهد.

نورالدین سپهوند با تاکید بر تاثیر کاهش بارندگی ها بر منابع آبی استان، یادآور شد: مطابق تحلیلهای ارائه شده عمده مساحت لرستان در منطقه خشکسالی متوسط قرار دارد که این امر در وضعیت منابع آبهای زیرزمینی استان تاثیرات خود را گذاشته است.

به هر روی به نظر می رسد استمرار خشکسالی در کشور و استان لرستان به عنوان یکی از استانهای پرآب کشور اثرات کوتاه مدت و بلندمدتی را بر جای خواهد گذاشت که شاید خشک شدن دریاچه کیو خرم آباد به عنوان منشا شادابی و نشاط این شهر توریستی یکی از اثرات این بحران باشد.

در سالهای اخیر با شدت گرفتن خشکسالی در لرستان هر سال از عمر دریاچه کیو چند روز و یا چند ماهی کاسته می شود تا روزهایی که این دریاچه زیبا به خرم آباد لبخند می زند هر سال کوتاه تر شود و این موضوع خرم آبادی ها را به شدت نگران کرده است.

............................................

گزارش: صدیقه حسینی

عکس: محسن تیزهوش