سایه رخوت برتنها بیمارستان کودکان تبریز/ وقتی سرطان رنگ سونامی می گیرد

به گزارش خبرنگار مهر، ساختمانی با بافت قدیمی، حیاطی با گنجایش اندک، دیوارهای قدیمی، محیطی خسته کننده حتی برای بزرگسالان و چند وسیله بازی زنگ زده از تابش آفتاب، تمام فضایی را تشکیل می دهد که باید پذیرای کودکان بیمار و شکننده باشد.

این بیمارستان در سالهای اخیر تبدیل به قطبی در شمالغرب شده است و بدین سبب کودکانی از استان های مجاور و حتی کشورهای همسایه برای درمان و بستری به این مرکز مراجعه می کنند.

فضای فیزیکی اندک پاسخگوی خیل بیماران نیست

شهرام عبدلی اسکویی، رئیس بیمارستان کودکان تبریز عمده مشکل بیمارستان کودکان را کمبود فضای فیزیکی عنوان کرده و می گوید: فضای ظاهری بیمارستان امروز نسبت به سالهای گذشته تفاوت بسیاری کرده است بطوری که امروز ما برای کودکان محوطه بازی ایجاد کرده ایم ولی در حالت کلی برای یک ساختمان 50 ساله خدماتی بیشتر از این خرده کاری ها نمی توان ارائه داد.

اسکویی ادامه می دهد: شاید اگر تنها یک مرکز حاضر به پذیرش بیماران یک بخش از بیمارستان باشد، ما می توانیم با انتقال بیماران، بخش مورد نظر را برای تعمیرات و بازسازی غیرفعال کنیم ولی متاسفانه چنین امکانی نیست و هم اکنون دو سال از بستن بخش نوزادان جهت بازسازی می گذرد و بدلیل نبود بودجه عمرانی قادر به پذیرش نوزادان نیستیم.

وی با اشاره به استفاده بهینه از فضای فعلی می افزاید: این بیمارستان از ظرفیتی 225 تخت خوابی برخوردار است و همیشه با بیمارانی مواجهیم که ساعت ها و شاید روزها باید در اورژانس بیمارستان منتظر خالی شدن تخت ها بمانند و حتی گاه مجبوریم بیماران حساسی مانند بیماران بخش خون را در بخش های دیگر بستری کنیم تا از ظرفیت ها بطور کامل استفاده شود.

کمبود منابع مالی، حلقه گمشده احیای بیمارستان کودکان تبریز

رئیس بیمارستان کودکان در پاسخ به علت بی توجهی به وضعیت آشفته این مکان می گوید: نمی توان نام بی توجهی روی این موضوع گذاشت ولی باید در نظر گرفت که هم اکنون تنها دو راه پیش رو داریم که بازسازی فضای فعلی و ساخت بیمارستان جدید از اولویت بالایی در این بین برخوردارند که ساخت مکانی جدید هزینه ای معادل 15 تا 20 میلیارد در بر دارد که حتی برای ساخت آن نیز چند سال انرژی و زمان لازم است.

این متخصص کودکان، درگیری نهادهای دیگر در این موضوع را لازمه رهایی از این وضعیت دانسته و معتقد است: ساخت بیمارستان کودکان در اولویت کارهای مسئولان امر نیست .

وی از برنامه هایی جهت توسعه و گسترش بیمارستان فعلی سخن گفته و می افزاید: توسعه فعلی در محل بیمارستان کودکان تبریز اقدامی موقتی به شمار می‌رود  و ساخت بیمارستانی برای آینده امری ضروری است.

استادیار دانشگاه علوم پزشکی تبریز با اشاره به داشتن نیروی انسانی متخصص در این بیمارستان، عنوان می کند: امروز دیگر شهر گسترش پیدا کرده و تنها یک بیمارستان و یک قطب جوابگوی شهر، منطقه و فراتر از مرزها نیست و ما باید بیمارستان را تا حدی گسترش دهیم که برای مواقع بحرانی نیز فضای خالی داشته باشد در حالی که امروز با وجود دارا بودن پتانسیل های خوب نیروی انسانی، ظرفیت خالی نداریم.

وقتی سرطان رنگ سونامی می گیرد

شاید تلخ ترین فضای بیمارستان کودکان تبریز متعلق به بخش خون باشد که شامل 30 تخت برای کودکان سرطانی است.

"در سالهای اخیر سرطان در جامعه شیوع پیدا کرده و به همان اندازه نیز سن ابتلا به این بیماری پایین آمده و ما با نوعی سونامی سرطان در ایران مواجه هستیم."

دکتر عباسعلی حسینپور فیضی، رئیس بخش خون این بیمارستان با اشاره به این موضوع می افزاید: کودکان بین دو تا شش ساله بیشتر به سرطان خون مبتلا می شود که عمده دلایل آن عفونت های ویروسی، آلاینده های صنعتی مانند بنزین در کودکانی که پدرشان در پمپ بنزین ها کار می کند، گوشت های یخ زده، آلودگی توسط میدان های الکتریکی قوی مانند دکل های برق فشار قوی اطراف خانه ها و رنگ های مصنوعی موجود در مواد غذایی عنوان می شود.

حسینپور نبود مرکز ثبت سرطان در آذربایجان شرقی را مانع از ارائه دقیق آمار مبتلایان به این بیماری دانسته و می گوید: با وجود نداشتن آمارهای موثق ولی نشان داده شده که از هر 100 هزار کودک چهار کودک مبتلا به سرطان خون و دو کودک مبتلا به سرطان مغز می شوند که این آمار استانی با آمار کشوری مشابه است.

این متخصص خون کمبود فضای فیزیکی بیمارستان را به بخش خون نیز تعمیم داده و اظهار می کند: بیماران سرطانی برای بستری و درمان های سرپایی گاه هفته ها باید در لیست انتظار تخت بمانند.

وی با اشاره به کمبودهای دیگر این بخش ادامه می دهد: کمبود بعضی وسایل و تکنیک های آزمایشگاهی پیشرفته که در تشخیص و درمان سرطان نیاز است، در این بیمارستان موجود نیست و حتی مرکز پیوند مغز استخوان نیز هنوز در تبریز راه اندازی نشده و به همین سبب بیماران باید به تهران رفته و در لیست های انتظار طولانی قرار گیرند که در نهایت یا این پیوند انجام نمی شود یا بی نتیجه بر می گردند و گاهی به فوت بیمار منجر می شود.

این در حالی است که رئیس بیمارستان کودکان تبریز معتقد است: ما از لحاظ تجهیزات و کادر پزشکی هیچ گونه کمبودی نداریم و تمام خدمات بیماران در خود بیمارستان انجام می شود و در موارد نادری به تهران اعزام می شوند.

اسکویی ادامه می دهد: ما نباید این حجم از بیمار در بخش خون بستری کنیم و بطور استاندارد باید تنها دو سوم از این مقدار در این بخش بستری باشند و به طبع آن سطح و کیفیت خدمات خود را ارتقا دهیم.

وی در ارتباط با محیط نامناسب بخش خون این بیمارستان تصریح می کند: در زمان طولانی که یک بیمار سرطانی بستری می شود، همزمان ممکن است چندین بیمار بر اثر بیماری های عفونی دیگر در بیمارستان بستری شوند و چون پروسه درمانی کودکان سرطانی بیشتر از سایرین است گاهی این احساس می شود که خدمت دهی به آنان کمتر از سایر بیماران عادی است.

دکتر حسینپور در ارتباط با آمار کودکان سرطانی می گوید: طی سال گذشته 351 نفر بیمار سرطانی به این بیمارستان مراجعه کردند که جمع دفعات بستری این بیماران هزارو 503 مرتبه عنوان می شود و از این تعداد، در مقابل هر چهار بیمار بومی، یک بیمار نیز از کشورهای همسایه همچون جمهوری آذربایجان و ترکیه به اینجا مراجعه کرده اند.

وی علت این مراجعات از سایر کشورها را هزینه های درمانی بالا در ان مناطق دانسته و معتقد است: در کشور ما چون هزینه های تشخیص و درمان پایین است و پزشکان از سطح دانش و تجربه بالایی برخوردار هستند، مراجعه از سایر کشورها زیاد شده در حالی که فضای فیزیکی برای خود بیماران بومی نیز کم است.

 جای خالی خیرین در بازسازی بنای بیمارستان

"خیران بر اساس احساسات و عواطف خود کمک می کنند و این کمک ها طوری نیست که برنامه های عمرانی بیمارستان را عملی کند و تنها بخش کمی از این کمک ها جهت دار هستد."

اسکویی با بیان این موضوع ادامه می دهد: شاید بتوان با کمک خیرین بصورت مقطعی اقداماتی جهت حل مشکلات انجام داد ولی باید در کل فکری اساسی برای این وضعیت کرده چرا که رهایی از این شرایط نیازمند برنامه ریزی های بلند مدت است.

وی از برگزاری همایشی در سال گذشته جهت جذب این کمک ها خبر داده و اشاره می کند: با وجود اینکه خیرین در این همایش شرکت کرده و قول هایی دادند ولی تنها 30درصد و بخش محدودی از این قول ها عملی شد مثلا خرید وسایلی کوچک برای یک بخش و یا هزینه های درمانی یک بیمار خاص، و کمک شایانی که روی آن برنامه ای چیده شود نبود.

رئیس بخش خون بیمارستان کودکان تبریز همچنین در ارتباط با هزینه های درمانی کودکان سرطانی می گوید: این دسته از بیماران چون از داروهای یارانه ای استفاده می کنند، مددکاری بیمارستان و خیرین نیز به مشکلات آنها رسیدگی می کنند فشار زیادی را متحمل نمی شوند مگر در برخی داروها که از پوشش بیمه ای برخوردار نیستند.

با توجه به مراجعه بیمارانی از سایر کشورهای همسایه و اهمیت نشان دادن ظاهری قابل قبول از تنها مرکز تخصصی بیماری های کودکان در شمالغرب، اهمیت بازسازی و زیباسازی این بنا بسیار احساس می شود چرا که این مکان نشان دهنده وضعیت بهداشتی و درمانی کشور و خطه آذربایجان در چشم سایر کشورها خوانده می شود.

-------------------------

گزارش: سحر فکردار

عکس: مهسا جمالی