روباتها می توانند به "آگاهی" برسند؟/ هوشیاری تنها راز باقی مانده در علم

به گزارش خبرگزاری مهر، بدن انسان از گوشت و خون ساخته شده است، توده ای از ماهیچه و استخوان به همراه چینشی ظریف و پیچیده از رشته های عصبی. این اجزا به جهان فیزیکی مواد اختصاص داشته و از ویژگی منحصربه فردی برخوردارند زیرا آگاهی در آنها طی مرور زمان حفظ می شود.

هشیاری و آگاهی برای موجوداتی مانند انسان حیاتی درونی ایجاد می کند: قلمروی ذهنی که می توان در آن احساس و تفکر کرد و توانایی دیدن، شنیدن، چشیدن و بوئیدن را به دست آورد و با استفاده از آنها جهان اطراف را شناخت، اما چگونه ماده و مولکولها می توانند چنین تجربه آگاهی را در انسان به وجود آورند؟

در قرن 17 میلادی "رنه دکارت" فیلسوف فرانسوی معتقد بود ماده از چنین توانایی برخوردار نیست. وی بر این باور بود که علاوه بر ساختار فیزیکی، موجوداتی مانند ما از ذهنی غیر مادی یا روح برخوردارند، جایی که تفکر در آن رخ می دهد.

برای دکارت ذهن غیر مادی منحصرا به انسان اختصاص داشت و وی در نظر گرفتن ذهن برای حیوانات را انکار می کرد. زمانی که حیوانات به واسطه پدیده ای که ما آن را درد می شناسیم، جیغ می کشیدند دکارت این رفتار را تنها فوران سریع هوا از میان ششهای حیوانات می دانست. از نظر او حیوانات تنها یک مکانیزم بودند. حتی اگر انسان عروسک مکانیکی باهوشی را ابداع می کرد که می توانست حرکات و واکنشهای انسان را تقلید کند، این دستگاه از قابلیت فکر کردن برخوردار نبود زیرا قدرت نطق نداشت.

امروزه تعداد انسانهایی که وجود هشیاری یا ذهن در حیوانات را انکار می کنند بسیار محدود است. به علاوه ایده روح غیر مادی درک چگونگی تاثیرگذاری جهان ذهنی بر روی جهان فیزیکی را بسیار دشوار می کند و به این دلیل بسیاری از فیلسوفان معاصر دوگانگی ذهن و بدن را رد می کنند.

چگونه چیزی که هیچ موجودیت مادی ندارد می تواند ماهیچه های انسان را حرکت داده و نسبت به کنشهای فیزیکی واکنش نشان دهد؟ مطمئنا این مغز است که مسئولیت هدایت کردن بدن را به عهده دارد و از این رو مغز باید مسئول هوشیاری و تصمیم گیری انسان باشد و تا کنون نیز بسیاری از متفکران با تفکر دکارتی که بر اساس آن هرگز هیچ ماشینی نمی تواند هوشیار باشد یا تجربه ای مشابه انسان بودن را به دست آورد، موافق هستند.